Γιατί μερικοί άνθρωποι είναι αληθινοί μαγνήτες για τα θηλυκά κουνούπια και άλλοι τα αφήνουν παγερά αδιάφορα;
Το ερώτημα είναι σημαντικό, δεδομένης της ανησυχητικής αύξησης των κρουσμάτων και των θυμάτων από τον ιό του Δυτικού Νείλου.
Είναι καλά τεκμηριωμένο ότι τα θηλυκά κουνούπια έχουν μια μοναδική ικανότητα να εντοπίζουν από μακριά τους ανθρώπους (ίσως κι απ’ τα 50 μέτρα) και να ορμούν με ακρίβεια στο γυμνό δέρμα τους.
Όχι όλους όμως. Και όχι επειδή τους βλέπουν. Να τι έχει δείξει έως σήμερα η επιστήμη για τις κυνηγετικές δεξιότητές τους – και τι μπορούμε να κάνουμε για να αντισταθούμε.
Το διοξείδιο του άνθρακα
Τα κουνούπια δεν μας διαλέγουν τυχαία, αλλά κατ’ αρχάς με βάση το διοξείδιο του άνθρακα που εκπνέουμε.
Όπως εξηγεί ο Dr. Jonathan Day, καθηγητής Ιατρικής Εντομολογίας στο Πανεπιστήμιο της Φλόριντα, τα κουνούπια ανιχνεύουν το διοξείδιο του άνθρακα και έτσι μας πλησιάζουν. Και όσο περισσότερο διοξείδιο του άνθρακα αποβάλλει κάποιος με κάθε εκπνοή, τόσο πιθανότερο είναι να γίνει στόχος των κουνουπιών.
Το εκπνεόμενο διοξείδιο του άνθρακα είναι παροδικά περισσότερο όταν κάποιος κάνει βαριές χειρωνακτικές εργασίες ή γυμνάζεται. Αν λοιπόν έχετε πρόβλημα με τα κουνούπια, ίσως πρέπει να περιορίσετε τις κοπιώδεις δραστηριότητες από το μεσημέρι και μετά, όταν αυξάνεται η δραστηριότητα των κουνουπιών.
Θερμότητα και εφίδρωση
Αν και το διοξείδιο του άνθρακα είναι σημαντικό για να μας εντοπίσει ένα κουνούπι, το που θα μας τσιμπήσει εξαρτάται από άλλους παράγοντες.
Ο πρώτος από αυτούς είναι η θερμότητα που εκπέμπει το δέρμα. «Πριν τσιμπήσει το κουνούπι το δέρμα, πρέπει να βρει ένα σημείο στο οποίο το αίμα θα βρίσκεται κοντά στην επιφάνεια», εξηγεί. «Γι’ αυτό και τα περισσότερα τσιμπήματα παρατηρούνται στο μέτωπο, τους αγκώνες, τους καρπούς και τον λαιμό».
Αν, όμως, κάποιος ζεσταίνεται πολύ ή κάνει γυμναστική, έχει αυξημένη αιμάτωση και παραγωγή θερμότητας στο δέρμα όλου του σώματος. Και αυτό, διότι ο οργανισμός του προσπαθεί να αποβάλλει γρήγορα την περιττή θερμότητα για να δροσιστεί.
Σε τέτοια περίπτωση θα ιδρώνει επίσης πολύ. Αυτό είναι πρόσθετος επιβαρυντικός παράγοντας, επειδή τα κουνούπια έλκονται και από τις χημικές ουσίες που εκλύονται μαζί με τον ιδρώτα.
Για να αποφύγετε τον συνδυασμένο σκόπελο θερμότητας-εφίδρωσης, χρειάζεστε κλιματισμό ή έστω έναν ανεμιστήρα. Πρέπει επίσης να αποφεύγετε τις κοπιώδεις δραστηριότητες το απόγευμα και το βράδυ.
Τα σκούρα ρούχα
Η ένδυση με ανοικτόχρωμα ρούχα επίσης μπορεί να σας βοηθήσει. Μάλιστα, ο Dr. Day συνιστά να αποφεύγετε τα σκουρόχρωμα ρούχα όταν βγαίνετε σε υπαίθριους χώρους μετά τη δύση του ηλίου.
Γιατί; «Αν ντυθείτε με μαύρα ή άλλα σκούρα ρούχα, θα διαγράφεται το σώμα σας στον ορίζοντα και τα κουνούπια θα μπορέσουν να σας δουν», απαντά. «Αυτό είναι σημαντικό διότι τα κουνούπια χρησιμοποιούν συχνά και οπτικά ερεθίσματα για να βρουν τα θηράματά τους».
Η κίνηση του σώματος επίσης μπορεί να προδώσει τη θέση σας. Επομένως, αν θέλετε να κάνετε βόλτα το σούρουπο, βάλτε ανοικτόχρωμα ρούχα και αλειφθείτε με φοράτε άφθονο εντομοαπωθητικό.
Η μπύρα
Τα ευρήματα μιας μικρής, ιαπωνικής μελέτης είχαν δείξει ότι πίνοντας ένα μπουκάλι μπύρα μπορεί να γίνουμε πιο εύκολα στόχος για τα κουνούπια.
Αυτό ίσως σχετίζεται με την αυξημένη θερμότητα του σώματος και την αυξημένη εφίδρωση που παρατηρούνται έπειτα από την κατανάλωσή της, λέει ο καθηγητής Dr. Grayson C. Brown, διευθυντής του Εργαστηρίου Εντομολογίας Δημοσίας Υγείας στο Πανεπιστήμιο του Κεντάκι.
Μία άλλη πιθανή εξήγηση θα ήταν το διοξείδιο του άνθρακα που εκπέμπεται όταν ανοίγουμε το μπουκάλι, προσθέτει.
Αν και όλ’ αυτά δεν είναι καθολικά αποδεκτά, δεν θα έβλαπτε να δοκιμάσετε να την αποφύγετε, αν ξέρετε ότι είστε μαγνήτες για τα κουνούπια.
Επειδή εξ άλλου και τα αναψυκτικά με ανθρακικό εκπέμπουν διοξείδιο του άνθρακα, ο Dr. Brown συνιστά να προτιμάτε τα ροφήματα χωρίς ανθρακικό.
Η μαγιά
Τα κουνούπια αγαπούν τα μαγιά, λέει ο Dr. Brown. Επομένως μια καλή ιδέα θα ήταν να αποφεύγετε το καλοκαίρι να φτιάχνετε ψωμί, τσουρέκι ή οτιδήποτε άλλη περιέχει μαγιά στη συνταγή.
Καλό είναι επίσης να μην χρησιμοποιείτε στο σπίτι φυσικά καθαριστικά που περιέχουν σόδα και ξύδι, διότι και αυτά προσελκύουν τα κουνούπια.
Το μπαλκόνι και ο κήπος
Μία από τις καλύτερες μεθόδους για να προστατευθείτε από τα κουνούπια, είναι να έχετε καλοκουρεμένα φυτά, χωρίς περιττή υγρασία, στα μπαλκόνια ή/και στον κήπο σας.
Όσο πιο σκοτεινή και υγρή είναι η βλάστηση γύρω από το σπίτι σας, τόσο το καλύτερο για τα κουνούπια. Φροντίστε λοιπόν να διατηρείτε το γρασίδι κοντοκουρεμένο, τους θάμνους κλαδεμένους και αραιούς και τα πιατάκια των φυτών χωρίς λιμνάζοντα νερά.