Τι είναι η αχρωματοψία – Κάντε το πρόχειρο τεστ από την οθόνη του υπολογιστή σας

Μιχάλης Θερμόπουλος
21 Ιουνίου 2020 | 14:01

Υπάρχουν διάφοροι τύποι κληρονομικής αχρωματοψίας. Η κανονική όραση χρωμάτων χρησιμοποιεί και τους τρεις τύπους φωτός σωστά και είναι γνωστή ως τριχρωματοψία (trichromacy). Τα άτομα με φυσιολογική αντίληψη των χρωμάτων είναι γνωστά ως τριχρωματοπτικά (trichromats).

Σε παγκόσμιο επίπεδο το 8% των ανδρών και το 0,5% των γυναικών έχει ανεπαρκή έγχρωμη όραση. Τα ποσοστά αυτά είναι μεγαλύτερα σε περιοχές όπου υπάρχει αύξηση του αριθμού των λευκών (Καυκάσιων) ατόμων, έτσι στη Σκανδιναβία το ποσοστό είναι 10-11% στους άνδρες. Αντίθετα στην υποσαχάρια Αφρική, υπάρχουν πολύ λίγοι άνθρωποι με αχρωματοψία.

Οι άνθρωποι με “ελαττωματική τριχρωματοπτική όραση», έχουν αχρωματοψία σε κάποιο βαθμό και είναι γνωστό ως “ανώμαλη τριχρωματοψία”. Σε άτομα με αυτή την κατάσταση και οι τρεις κώνοι στο μάτι που υποδέχονται τα αντίστοιχα βασικά χρώματα από το φως (κόκκινο, μπλε, πράσινο) λειτουργούν μεν, αλλά ο ένας από τους κώνους αυτούς υποδέχεται το φως λίγο έξω από την σωστή ευθυγράμμιση, με αποτέλεσμα να υπάρχουν τρία διαφορετικά είδη προβληματικής αντίληψης των χρωμάτων, ανάλογα με το ποιος χρωματικός κώνος είναι ο “ελαττωματικός”.

Οι τρεις κατηγορίες προβλήματος όρασης που προκύπτουν είναι η μειωμένη ευαισθησία στο κόκκινο φως (πρωτανωπία – protanomaly), η μειωμένη ευαισθησία στο πράσινο φως (δευτερανωπία – deuteranomaly), που είναι και η πιο κοινή μορφή αχρωματοψίας, και η μειωμένη ευαισθησία στο μπλε φως (τριτανωπία – tritanomaly), η οποία είναι και η πιο σπάνια από τις τρεις.

Το πρόβλημα των ατόμων με ανώμαλη τριχρωματοψία μπορεί να κυμαίνεται από μια σχεδόν φυσιολογική αντίληψη των χρωμάτων μέχρι και την σχεδόν πλήρη απουσία της αντίληψης του “ελαττωματικού” χρώματος.

Δείτε με φωτογραφίες, πώς είναι περίπου οι διαφορές που αντιλαμβάνονται στα χρώματα τα άτομα με κάποιο βαθμό αχρωματοψίας:

Βασική εικόνα:

Δευτερανωπία:

Πρωτανωπία:

Τριτανωπία:

Στην αχρωματοψία, οι άνθρωποι με δευτερανωπία και πρωτανωπία έχουν δυσκολία να διακρίνουν μεταξύ κόκκινου, πράσινου, καφέ και πορτοκαλί. Επίσης, συχνά συγχέουν διαφορετικά είδη μπλε και μοβ αποχρώσεων.

Τα άτομα με μειωμένη ευαισθησία στο μπλε δυσκολεύονται να εντοπίσουν διαφορές μεταξύ μπλε-κίτρινου, μοβ-κόκκινου και μπλε-πράσινου. Για αυτούς τους ανθρώπους ο κόσμος γύρω τους μοιάζει ως γενικά κοκκινωπός, ροζ, μαύρος, λευκός, γκρι και τυρκουάζ.

Ο τελευταίος τύπος αχρωματοψίας, είναι ο μονοχρωματικός, όπου το άτομο αντιλαμβάνεται μόνο τους διαφορετικούς τόνους του γκρι.