Το έμφραγμα δεν είναι πολύ συχνό στους νεαρούς ενήλικες, αλλά καταγράφονται ολοένα περισσότερα περιστατικά, προειδοποιούν επιστήμονες από τις ΗΠΑ.
Στοιχεία από το Εθνικό Κέντρο Στατιστικών Υγείας (NCHS) των ΗΠΑ αποκαλύπτουν πως μεταξύ 2019 και 2023 αυξήθηκαν κατά 66% τα εμφράγματα στους νέους ηλικίας 18 έως 44 ετών.
Στην πραγματικότητα, το 2019 έμφραγμα υπέστη το 0,3% των νέων ηλικίας 18 έως 44 ετών. Το αντίστοιχο ποσοστό στις ηλικίες 45-64 ετών ήταν 3,3%. Μετά τα 75 έτη, σχεδόν ένα στα εννέα άτομα (το 11,6%) έπαθαν καρδιακή προσβολή.
Το 2023, όμως, έμφραγμα έπαθε το 0,5% των ατόμων ηλικίας 18-44 ετών (ή αλλιώς ο ένας στους 200 νεαρούς ενήλικες). Ο αριθμός αυτός μπορεί να μοιάζει μικρός, αλλά είναι ανησυχητικός. Πόσο μάλλον που σημαντικό ποσοστό ασθενών εκδηλώνει σοβαρά προβλήματα μετά το έμφραγμα, όπως η καρδιακή ανεπάρκεια.
Οι επιστήμονες δεν γνωρίζουν με απόλυτη βεβαιότητα γιατί αυξάνονται τα εμφράγματα σε πρώιμη ηλικία – συνήθως ήταν πρόβλημα της προχωρημένης μέσης ή της τρίτης ηλικίας. Έχουν όμως αρκετές πιθανές αιτίες κατά νου.
«Η παχυσαρκία πιθανώς παίζει ρόλο, διότι αυξάνεται πολύ πιο γρήγορα στους νεαρούς ενήλικες απ’ ό,τι στους ηλικιωμένους», αναφέρει ο Dr. Andrew Moran, αναπληρωτής καθηγητής Καρδιολογίας στο Πανεπιστήμιο Columbia, στη Νέα Υόρκη.
Η ανθυγιεινή διατροφή και ο καθιστικός τρόπος ζωής είναι οι κύριοι παράγοντες κινδύνου για παχυσαρκία. Η παχυσαρκία με τη σειρά της μπορεί να οδηγήσει στον σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2, ο οποίος αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο για ένα έμφραγμα.
Και η COVID
Ο κορωνοϊός επίσης είναι πιθανό να παίζει ρόλο. Είναι καλά γνωστό πως ο ιός δεν προσβάλλει μόνο το αναπνευστικό σύστημα. Μπορεί να προκαλέσει βλάβες και σε άλλα, όπως στο καρδιαγγειακό. Ειδικά στους νέους μπορεί να προκαλέσει μυοκαρδίτιδα, δηλαδή φλεγμονή στον καρδιακό μυ.
Επιπλέον, η σοβαρή COVID είναι πιθανότερη σε όσους πάσχουν από παχυσαρκία. Τέλος, έχει βρεθεί ότι οι επιπτώσεις του ιού στον καρδιακό μυ, μπορεί να οδηγήσουν σε οξέα καρδιαγγειακά επεισόδια, κατά τον Dr. Moran.
Μία μελέτη είχε δείξει ότι στη διάρκεια των δύο πρώτων ετών της πανδημίας οι θάνατοι από έμφραγμα στις ηλικίες 25-44 ετών ήταν κατά σχεδόν 30% περισσότεροι από τους αναμενόμενους.
Επιπλέον, η COVID αυξάνει τον κίνδυνο να εκδηλωθεί στη συνέχεια και υπέρταση, που είναι παραδοσιακός παράγοντας κινδύνου για έμφραγμα.
Δεν το γνωρίζουν
Ρόλο μπορεί να παίζει και το γεγονός ότι οι νεαροί άνδρες δύσκολα πηγαίνουν στον γιατρό για προληπτικές εξετάσεις. Ακόμα κι αν είναι παχύσαρκοι, διαβητικοί ή και τα δύο, πάλι μπορεί να μην πηγαίνουν συχνά στον γιατρό.
Το επακόλουθο είναι «να μην γνωρίζουν ότι έχουν υπέρταση ή διαβήτη πριν βρεθούν στο νοσοκομείο με έμφραγμα», λέει ο Dr. Moran.
Αντιθέτως, οι νεαρές γυναίκες είναι πιθανότερο να κάνουν προληπτικές εξετάσεις, αφού ούτως ή άλλως συνηθίζουν να πηγαίνουν στον γυναικολόγο τους, προσθέτει.
Ωστόσο, η παχυσαρκία και ο διαβήτης αυξάνουν και τα εμφράγματα στις νεαρές γυναίκες, αναφέρει η Dr. Noel Bairey Merz, καθηγήτρια Καρδιολογίας στο ακαδημαϊκό Ιατρικό Κέντρο Cedars Sinai στο Λος Άντζελες. Την κατάσταση επιβαρύνει το κάπνισμα, αλλά και το άτμισμα, προσθέτει.
Τέλος, το στρες και οι ορμονικές διακυμάνσεις της εμμήνου ρύσεως και της εγκυμοσύνης συνιστούν έναν μοναδικό κίνδυνο για έμφραγμα στις γυναίκες, καταλήγει.
Πώς μπορούν να προστατευθούν
Ευτυχώς είναι πολλά αυτά που μπορούν να κάνουν οι νέοι για να προστατευθούν από το έμφραγμα. Οι ειδικοί συνιστούν:
- Καλύτερη διατροφή (με περισσότερα φρούτα και λαχανικά, και λιγότερα έτοιμα τρόφιμα του εμπορίου)
- Περισσότερη φυσική δραστηριότητα (μπορείτε π.χ. να θέσετε ως στόχο να περπατάτε για μισή ώρα τις περισσότερες ημέρες της εβδομάδας)
- Αποφυγή κάθε είδους καπνίσματος (δεν υπάρχει κανένα ασφαλές κάπνισμα, τονίζει η Dr. Bairey Merz)
- Περισσότερος και καλύτερος ύπνος (χρειάζεστε 7-9 ώρες κάθε βράδυ)
- Λιγότερο αλκοόλ (κάθε ποσότητα αυξάνει τον κίνδυνο για έμφραγμα)
- Λιγότερα κιλά (αν είστε υπέρβαροι ή παχύσαρκοι, προσπαθήστε να αδυνατίσετε)
- Προληπτικές εξετάσεις (να ελέγχετε τακτικά χοληστερόλη, σάκχαρο και αρτηριακή πίεση, συνιστά ο Dr. Moran)
Φωτογραφία: iStock