Αυξάνονται συγκεκριμένοι καρκίνοι στους νέους: Ποιοι είναι και πώς εκδηλώνονται

Μιχάλης Θερμόπουλος
01 Φεβρουαρίου 2022 | 08:30

Ένας ολοένα αυξανόμενος αριθμός νέων ανδρών και γυναικών ηλικίας κάτω των 50 ετών διαγιγνώσκεται με συγκεκριμένους καρκίνους, κάτι που προκαλεί ανησυχία στους ειδικούς σε παγκόσμιο επίπεδο.

Δύο νέες έρευνες, μία από την Αυστραλία και μία από τις ΗΠΑ, που ήρθαν μαζί στο φως της δημοσιότητας, δυστυχώς συμφωνούν, ότι οι καρκίνοι κυρίως του γαστρεντερικού συστήματος, εμφανίζονται σε ολοένα και μικρότερες ηλικίες τις τελευταίες δεκαετίες.

Η έρευνα στην Αυστραλία

Δεδομένα από το μητρώο καρκίνου της Νότιας Αυστραλίας δείχνουν σημαντική αύξηση των νεανικών (18–50 ετών) γαστρεντερικών αδενοκαρκινωμάτων (καρκίνων) τις τελευταίες τρεις δεκαετίες. Ερευνητές από το πανεπιστήμιο Flinders και άλλοι ειδικοί ζητούν μεγαλύτερες προσπάθειες για να βρεθούν οι ακριβείς αιτίες, ώστε να αντιμετωπιστεί το αυξανόμενο πρόβλημα.

“Η τάση που παρατηρήθηκε στους νέους για καρκίνους του οισοφάγου, του στομάχου, του παχέος εντέρου, του ορθού, αλλά και του παγκρέατος δεν αντικατοπτρίστηκε σε ηλικιωμένα άτομα ηλικίας άνω των 50 ετών”, είπε ο επικεφαλής συγγραφέας της έρευνας, αναπληρωτής καθηγητής Savio Barreto, από το Πανεπιστήμιο Flinders.

“Αυτή η αύξηση, αν και εμφανής και στα δύο φύλα, ήταν πιο έντονη στους άνδρες σε σύγκριση με τις γυναίκες. Επίσης, βελτιωμένη επιβίωση σε νεαρές ηλικίες παρατηρήθηκε μόνο σε ασθενείς με καρκίνο του παχέος εντέρου, αλλά όχι σε εκείνους με καρκίνο του οισοφάγου, του στομάχου και του παγκρέατος”, πρόσθεσε.

Η μελέτη απαιτεί μια συντονισμένη προσπάθεια για τον προσδιορισμό των κοινωνικοδημογραφικών παραγόντων, που κρύβονται πίσω από αυτήν την ανησυχητική τάση, έτσι ώστε να μπορούν να αναπτυχθούν προληπτικές στρατηγικές.

Αυξητική τάση

Μεταξύ 1990 και 2017, το μητρώο κατέγραψε συνολικά 28.566 ασθενείς που είχαν διαγνωστεί με αδενοκαρκίνωμα παχέος εντέρου, παγκρέατος, στομάχου, ή οισοφάγου. Από αυτούς, οι 2.129 (7,5%) ήταν ηλικίας μεταξύ 18-50 ετών.

Ο αριθμός των νεαρών ενηλίκων με αυτούς τους καρκίνους αυξήθηκε προοδευτικά από 650 τη δεκαετία του 1990 (ποσοστό 9,3/100.000 άτομα) σε 759 τα τελευταία 8 χρόνια της μελέτης (2010–2017, ποσοστό 12,89/100.000 άτομα).

Το ποσοστό εμφάνισης αυτών των καρκίνων αυξήθηκε κατά 1% κάθε χρόνο για τους άνδρες ηλικίας 18 έως 50 ετών, είπε η συν-επικεφαλής συγγραφέας, καθηγήτρια Claire Roberts.

“Η μεγαλύτερη ανησυχία είναι ότι δεν γνωρίζουμε ποιες είναι οι αιτίες αυτής της ανησυχητικής τάσης. Η καρκινογένεση σε νεαρή ηλικία είναι ένας τομέας που απαιτεί επείγουσα έρευνα. Πρέπει να εντοπίσουμε δυνητικά τροποποιήσιμους παράγοντες που θα μπορούσαν να μας επιτρέψουν να ανακόψουμε τα αυξανόμενα ποσοστά εμφάνισης», πρόσθεσε η ίδια.

Πιθανές αιτίες

Η κακή διατροφή (κακής ποιότητας τρόφιμα, παχυσαρκία και αλκοόλ) πιθανώς επιταχύνει την ανάπτυξη του καρκίνου με αποτέλεσμα να εκδηλωθεί σε νεαρή ηλικία.

Άλλοι κοινωνικοδημογραφικοί παράγοντες που πρέπει να διερευνηθούν περιλαμβάνουν την ευαισθησία διαφορετικών εθνοτικών ομάδων και τις επιπτώσεις των επιπέδων εκπαίδευσης και εισοδήματος, αναφέρουν ο καθηγητής Barreto και ο καθηγητής του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια, Stephen Pandol.

Τα καλά νέα είναι ότι τα ποσοστά επιβίωσης για τα γαστρεντερικά αδενοκαρκινώματα έχουν βελτιωθεί σταδιακά τα τελευταία 28 χρόνια για άτομα ηλικίας άνω των 50 ετών, λένε οι ερευνητές. Αλλά αυτή η βελτίωση δεν ήταν εμφανής σε νεότερους ενήλικες, γενικά, εκτός από εκείνους με καρκίνο του παχέος εντέρου.

Καρκίνος οισοφάγου: Συμπτώματα

Καρκίνος του στομάχου: Συμπτώματα

Καρκίνος του παχέος εντέρου: Συμπτώματα

Καρκίνος του ορθού: Συμπτώματα

Καρκίνος του παγκρέατος: Συμπτώματα

Η έρευνα στις ΗΠΑ

Τις τελευταίες δύο δεκαετίες, οι Αμερικανοί κάτω των 40 ετών έχουν παρουσιάσει την μεγαλύτερη αύξηση σε προχωρημένες περιπτώσεις καρκίνων του ορθού και του παχέος εντέρου.

Η έρευνα προσθέτει στοιχεία για μια ανησυχητική, και όχι ακόμη πλήρως κατανοητή, αύξηση του πρώιμου καρκίνου του παχέος εντέρου. Οι απόλυτοι αριθμοί παραμένουν χαμηλοί, αλλά από τη δεκαετία του 1990, το ποσοστό καρκίνου του παχέος εντέρου μεταξύ των Αμερικανών κάτω των 50 ετών έχει υπερδιπλασιαστεί, σύμφωνα με το Εθνικό Ινστιτούτο Καρκίνου των ΗΠΑ.

Επιπλέον, αυτοί οι καρκίνοι συχνά εντοπίζονται αργά, κυρίως διότι οι νεαροί ενήλικες δεν υποβάλλονται τακτικά σε προληπτικό έλεγχο για τον καρκίνο του παχέος εντέρου. Αυτός ο προσυμπτωματικός έλεγχος ξεκινάει κατά κανόνα στην ηλικία των 50 ετών για άτομα μέσου κινδύνου, αν και το όριο μειώθηκε πρόσφατα στην ηλικία των 45 ετών.

Τι δείχνουν τα νούμερα

Στη νέα μελέτη, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι Αμερικανοί στα 20 και στα 30 τους έχουν την πιο απότομη αύξηση του καρκίνου του παχέος εντέρου σε προχωρημένο στάδιο (καρκίνοι που έχουν εξαπλωθεί σε άλλα σημεία του σώματος).

Μεταξύ 2000 και 2016, τα ποσοστά αυξήθηκαν από 57% σε 66%:

Μεταξύ των ατόμων στα 20 τους, τα κρούσματα στα τελευταία στάδια αυξήθηκαν από 0,21/100.000 άτομα σε 0,33/100.000 άτομα
Για τα άτομα στα 30 τους, τα κρούσματα αυξήθηκαν από 1,14/100.000 σε 1,9/100.000

Πιθανές εξηγήσεις

Η καθυστερημένη ανίχνευση πιθανώς παίζει μεγάλο ρόλο στο γιατί οι νεαροί ενήλικες συχνά διαγιγνώσκονται με προχωρημένο καρκίνο του παχέος εντέρου ή του ορθού, δήλωσε ο ανώτερος ερευνητής, δρ. Τζόρνταν Κάρλιτζ, επικεφαλής του γαστρεντερικού τμήματος στο Ιατρικό Κέντρο Υγείας του Ντένβερ.

Πρώτον, είπε, τα περισσότερα άτομα ηλικίας κάτω των 45 ετών δεν είναι επιλέξιμα για προληπτικό έλεγχο ρουτίνας, ο οποίος μπορεί να “πιάσει” νωρίς τον καρκίνο, πριν εμφανιστούν συμπτώματα, ή ακόμα και να τον αποτρέψει. Όταν ο προληπτικός έλεγχος γίνεται μέσω κολονοσκόπησης, οι γιατροί μπορούν να βρουν και να αφαιρέσουν προκαρκινικές αναπτύξεις.

Έτσι, ο καρκίνος του παχέος εντέρου συνήθως γίνεται αντιληπτός αργά στους νεαρούς ενήλικες, αφότου έχουν συμπτώματα για κάποιο διάστημα, είπε ο δρ. Robin Mendelsohn, ο οποίος διευθύνει το Κέντρο Παχέος Εντέρου και Γαστρεντερικού Καρκίνου του Memorial Sloan Kettering, στη Νέα Υόρκη.

Τα συμπτώματα του καρκίνου του παχέος εντέρου ποικίλλουν, αλλά περιλαμβάνουν:

αλλαγές στις συνήθειες του εντέρου
αίμα στα κόπρανα
επίμονες κράμπες στην κοιλιά
ανεξήγητη απώλεια βάρους

Μερικές φορές, είπε ο δρ. Mendelsohn, οι νεαροί ενήλικες αρχικά αγνοούν αυτά τα συμπτώματα. Αλλά ούτε οι γιατροί σκέφτονται τον καρκίνο του παχέος εντέρου ως πιθανή αιτία.

Είναι αλήθεια ότι σε ένα υγιές νέο άτομο, άλλες παθήσεις, όπως το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου, ή οι αιμορροΐδες, είναι πιο πιθανές αιτίες, σύμφωνα με τον δρ. Mendelsohn.

“Αλλά είναι σημαντικό να λαμβάνεται υπόψη και ο καρκίνος του παχέος εντέρου. Ειδικά η αιμορραγία από το ορθό δεν πρέπει ποτέ να παραμελείται”, επισήμανε.

Καρκίνος του ορθού στους 20άρηδες και του παχέος εντέρου στους 30άρηδες!

Τα νέα ευρήματα, που δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό Cancer Epidemiology, Biomarkers & Prevention, βασίζονται σε στοιχεία από ένα ομοσπονδιακό μητρώο καρκίνου των ΗΠΑ. Υπήρχαν σχεδόν 104.000 Αμερικανοί ηλικίας 20 έως 54 ετών που ανέπτυξαν αδενοκαρκίνωμα παχέος εντέρου μεταξύ 2000 και 2016.

Όσον αφορά συγκεκριμένα τον καρκίνο του παχέος εντέρου, τα άτομα στα 30 τους εμφάνισαν την πιο απότομη αύξηση των καρκίνων τελικού σταδίου με την πάροδο του χρόνου (49%)
Εν τω μεταξύ, τα άτομα στα 20 τους είχαν την πιο απότομη αύξηση σε προχωρημένο καρκίνο του ορθού (133%)

Οι ερευνητές εξακολουθούν να προσπαθούν να καταλάβουν γιατί αυξάνεται ο καρκίνος του παχέος εντέρου μεταξύ των νέων.

“Μερικά δεδομένα υποδηλώνουν ότι η παχυσαρκία και ο διαβήτης παίζουν ρόλο, αλλά δεν είναι μόνο αυτό. Η πλειοψηφία των ασθενών μας δεν είναι παχύσαρκοι και δεν έχουν διαβήτη”, είπε ο δρ. Mendelsohn.

Μια πιθανή αιτία που εξετάζεται, είπε, είναι η διατροφή και η επίδρασή της στο μικροβίωμα του εντέρου. Ορισμένες εργαστηριακές έρευνες δείχνουν ότι όταν η ισορροπία των μικροβίων στο έντερο είναι ανθυγιεινή, μπορεί να συμβάλει στη φλεγμονή και στην ανάπτυξη όγκου.

Πηγές: https://medicalxpress.com, https://consumer.healthday.com

φωτό: iStock