Ολοένα περισσότεροι άνθρωποι ηλικίας κάτω των 50 ετών αναπτύσσουν καρκίνο, με τους επιστήμονες να μην μπορούν ακόμα να πουν με ακρίβεια που οφείλεται αυτό. Υπάρχει άραγε συγκεκριμένο προφίλ ατόμων που νοσούν με καρκίνο σε νέες ηλικίες ; Ή η κακοήθεια δεν κάνει διαχωρισμούς; Και αν κάνει τελικά, τι είδους είναι αυτοί;
«Γενικά οι καρκίνοι οφείλονται σε μεγάλο βαθμό και στον τρόπο ζωής μας και στο περιβάλλον. Αυτό όμως συμβαίνει όσο περισσότερο μεγαλώνουμε, γιατί ένας επιβαρυντικός παράγοντας χρειάζεται να δράσει πολλά χρόνια για να οδηγήσει έναν οργανισμό σε καρκίνο», είπε στο Πρακτορείο FM η κυρία Ντόρα Ψαλτοπούλου, καθηγήτρια Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής στην Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ.
«Αν κάποιος καπνίζει, μπορεί μακροπρόθεσμα να οδηγηθεί σε πολλά είδη καρκίνου. Επίσης αν είναι παχύσαρκος ή κάνει ανθυγιεινή διατροφή ή υπερκαταναλώνει αλκοόλ», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Το γιατί, όμως, αυξάνονται οι νέοι με καρκίνο, ιδίως του γαστρεντερικού συστήματος, δεν είναι ξεκάθαρο. «Μπορεί να είναι πολλοί λόγοι και δεν τους έχουμε ξεκαθαρίσει όλους. Σε μικρότερο βαθμό οφείλεται στον τρόπος ζωής, γιατί στους νέους ανθρώπους δεν έχουν περάσει οι δεκαετίες που χρειάζονται για να γίνει μετάλλαξη», εξήγησε.
Ρύπανση και γονίδια
Μπορεί επίσης να παίζει εν μέρει ρόλο και η βελτίωση των διαγνωστικών μεθόδων. Υπάρχει επίσης περίπτωση να εμπλέκεται η ρύπανση του περιβάλλοντος μέσω της τροφικής αλυσίδας ή της μόλυνσης της ατμόσφαιρας.
Επιπλέον, «είναι αλήθεια ότι σε μερικούς ανθρώπους το γενετικό υλικό, τους οδηγεί σε μία προδιάθεση, για να εμφανίσουν διαφόρους τύπους καρκίνων. Ακόμα και ο ήλιος, όταν έχουμε μεγάλη δόση ηλιοφάνειας, αυξάνει την πιθανότητα μελανώματος», πρόσθεσε η κυρία Ψαλτοπούλου.
Υπάρχουν επίσης άτομα που έχουν νοσήσει νωρίς στη ζωή και έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου. Όμως, «στις περισσότερες περιπτώσεις δεν υπάρχει κάποιο ένοχο γονίδιο από αυτά που γνωρίζει η επιστήμη μέχρι σήμερα», συνέχισε. «Οπότε είναι πολλές περιπτώσεις υγιών ανθρώπων ανάμεσά μας που δεν κάνουν κάτι το ανθυγιεινό και τελικά εμφανίζουν κάποιο καρκίνο, χωρίς να υπάρχουν επιβαρυντικοί παράγοντες από αυτούς που γνωρίζουμε μέχρι τώρα».
Μπορεί, όμως, η εξέλιξη της επιστήμης σε 20-30 χρόνια να δείξει ότι υπάρχουν γονίδια, συμπεριφορές, ακτινοβολίες που οδηγούν σε καρκινογένεση, ακόμη και σε μικρή ηλικία.
Αύξηση της θνησιμότητας 27%
Η αύξηση της εμφάνισης καρκίνων σε ηλικίες κάτω των 50 δεν είναι πρόσφατο φαινόμενο, σύμφωνα με την καθηγήτρια. Είναι κάτι που αποτυπώνεται στις μελέτες των τελευταίων 20-30 ετών.
«Τις τελευταίες τρεις δεκαετίες υπήρξε σταδιακή αύξηση των νέων διαγνώσεων στα άτομα κάτω των 50, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε πρόσφατα. Η αύξηση έφτασε το 80%. Αντίστοιχα, η θνησιμότητα σε αυτές τις νεαρές ηλικίες αυξήθηκε κατά 27%», είπε.
Η κυρία Ψαλτοπούλου επισήμανε ότι μολονότι ο καρκίνος ως νόσος δεν είναι πολύ συχνός σε αυτές τις ηλικίες, αποτελεί μία από τις βασικές αιτίες θανάτου.
«Επειδή όμως δεν μπορούμε να προβλέψουμε, ειδικά για τα νεαρά άτομα, ποιοι έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να εμφανίσουν καρκίνο, τουλάχιστον είναι σημαντικό να “ακούμε” το σώμα μας. Δηλαδή σε περίπτωση που βλέπουμε κάποια συμπτωματολογία, την οποία δεν είχαμε πριν, πρέπει άμεσα να αποταθούμε στον προσωπικό μας γιατρό», υπογράμμισε. Ύποπτα συμπτώματα είναι:
- Αιμορραγία από κάπου
- Αλλαγή ενός σπίλου
- Επίμονες γαστρεντερικές διαταραχές
- Ένας πόνος που επιμένει
- Κάποιο ογκίδιο στο στήθος
- Πυρετός ή δέκατα που μένουν σταθερά
- Κάποιοι πονοκέφαλοι
- Απώλεια σωματικού βάρους που δεν εξηγείται
Τέτοιου είδους συμπτώματα πρέπει να μας οδηγούν στον γιατρό «ώστε να μας κάνει διαγνωστικές εργαστηριακές και απεικονιστικές εξετάσεις, για να αποκλείσει την ύπαρξη κακοήθειας», επισήμανε. «Ας μην ξεχνάμε ότι όσο πιο γρήγορα διαγιγνώσκουμε ένα νόσημα ή τον καρκίνο, τόσο πιο αποτελεσματική είναι η θεραπεία που λαμβάνουμε και μπορεί να φτάνει στην πλήρη ίαση. Επομένως γρήγορη διάγνωση για αποτελεσματική θεραπεία».
Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ
Φωτογραφία: iStock