Η έναρξη μιας νέας φαρμακευτικής αγωγής μπορεί να σας ανησυχεί, ειδικά αν φοβάστε τυχόν παρενέργειες ή ότι μπορεί να έχετε αλλεργική αντίδραση σε ένα φάρμακο που δεν έχετε πάρει ποτέ.
Η αλήθεια είναι ότι ΔΕΝ είναι εφικτό να μάθετε εάν έχετε αλλεργία σε ένα φάρμακο, προτού αρχίσετε να το παίρνετε. Αλλά υπάρχουν μερικοί τρόποι με τους οποίους μπορείτε να μειώσετε τον κίνδυνο αντίδρασης.
Εάν έχετε ιστορικό αλλεργιών ή αντιδράσεις σε φάρμακα στο παρελθόν, ενημερώστε τον γιατρό σας. Μπορεί να σας ξεκινήσει με μια μικρή “δοκιμαστική” δόση ενός φαρμάκου για να δει αν και πώς αντιδράτε.
Τα περισσότερα συμπτώματα αλλεργίας στα φάρμακα εμφανίζονται μέσα σε λίγες ώρες από την λήψη τους. Αλλά οι αντιδράσεις μπορεί να καθυστερήσουν έως και δύο εβδομάδες.
“Το κλειδί είναι να έχουμε κατά νου ότι μια αλλεργία σε ένα φάρμακο είναι σπάνια”, είπε η δρ. Maya R. Jerath, κλινική διευθύντρια του Τμήματος Αλλεργίας και Ανοσολογίας στο πανεπιστήμιο της Ουάσιγκτον στο Saint Louis. “Ανεπιθύμητες παρενέργειες ή δυσανεξίες συμβαίνουν σίγουρα πιο συχνά, αλλά αυτές δεν είναι αληθινές αλλεργίες”.
Να πώς διαφέρουν τα δύο:
- Μια ανεπιθύμητη ενέργεια φαρμάκου (ADR) προκαλείται απευθείας από ένα φάρμακο, όταν λαμβάνεται σε μια κανονική δόση και ακολουθώντας τις οδηγίες που έχουν συνταγογραφηθεί.
- Μια αλλεργία σε φάρμακο είναι μια ανεπιθύμητη αντίδραση που προκαλείται από την υπερβολική αντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος σε μια ουσία, την οποία εκλαμβάνει ως απειλή. Αυτή η αντίδραση οδηγεί σε συμπτώματα αλλεργίας, όπως εξάνθημα ή κνίδωση.
Αλλεργία σε φάρμακο: Παράγοντες κινδύνου
Πολλοί πιστεύουν ότι το οικογενειακό ιστορικό μιας φαρμακευτικής αλλεργίας θα τους κάνει επίσης να αναπτύξουν την καθαυτή αλλεργία, αλλά η δρ. Jerath λέει ότι αυτό δεν είναι απαραίτητα αλήθεια:
“Οι άνθρωποι δεν κληρονομούν τις φαρμακευτικές αλλεργίες. Η τάση να είσαι αλλεργικό άτομο είναι κληρονομική, αλλά οι καθαυτές αλλεργίες δεν είναι”.
Το οικογενειακό ιστορικό από μόνο του δεν παίζει σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη φαρμακευτικών αλλεργιών. Ωστόσο, άλλοι παράγοντες μπορούν να κάνουν πιο πιθανή μια φαρμακευτική αλλεργία.
Ο δρ. Jyothi Tirumalasetty, κλινικός βοηθός καθηγητής στο πανεπιστήμιο του Στάνφορντ με έμφαση στην αλλεργία και την ανοσολογία, είπε ότι ορισμένοι γενετικοί παράγοντες και χρόνιες παθήσεις μπορεί να κάνουν πιο πιθανές τις αλλεργίες στα φάρμακα.
Μερικοί παράγοντες κινδύνου για φαρμακευτικές αλλεργίες είναι:
- γονίδια που κωδικοποιούν ανθρώπινα λευκοκυτταρικά αντιγόνα (HLA) σε ορισμένους πληθυσμούς της Νοτιοανατολικής Ασίας
- ιστορικό πολλαπλών αλλεργικών καταστάσεων
- καρκίνος, HIV ή αυτοάνοση νόσος
Πόσο συχνές είναι οι αλλεργίες στα φάρμακα
Οι ανεπιθύμητες ενέργειες φαρμάκων (ADR) είναι αρκετά συχνές, επηρεάζοντας έως και το 25% των ατόμων που λαμβάνουν ορισμένα φάρμακα. Ωστόσο, μόνο το 5-10% των ανεπιθύμητων ενεργειών είναι αληθινές αλλεργίες. Οι γυναίκες είναι πιο πιθανό να αναπτύξουν αλλεργία στα φάρμακα από τους άνδρες.
Η διάγνωση μιας φαρμακευτικής αλλεργίας μπορεί να είναι δύσκολη. Οι αλλεργιολόγοι συνήθως ξεκινούν με ένα πλήρες ιατρικό ιστορικό που περιλαμβάνει:
- ημερομηνίες χορήγησης φαρμάκων
- προηγούμενες εκθέσεις και αντιδράσεις
- σκεύασμα φαρμάκου και δοσολογία
- πώς χορηγήθηκε το φάρμακο (από το στόμα, με ένεση κλπ.)
- χρόνος και διάρκεια των συμπτωμάτων
Πάντα να ενημερώνετε τον γιατρό σας για τυχόν αντιδράσεις που είχατε σε οποιαδήποτε φάρμακα. Οι ειδικοί συνιστούν τεστ αλλεργίας στα φάρμακα για άτομα που είχαν ανεπιθύμητες ενέργειες στο παρελθόν, καθώς και όταν δεν υπάρχει ασφαλής εναλλακτική λύση για το φάρμακο που συνταγογραφείται.
Ποιες είναι οι πιο συχνές αλλεργίες στα φάρμακα
Όλα τα φάρμακα ενέχουν κίνδυνο αλλεργικής αντίδρασης. Αλλά υπάρχουν ορισμένες κατηγορίες φαρμάκων, στις οποίες είναι πιο σύνηθες να εκδηλωθούν αλλεργίες, όπως:
- πενικιλίνη (είναι η πιο κοινή φαρμακευτική αλλεργία και επηρεάζει το 10% των ανθρώπων που την παίρνουν)
- αντιβιοτικά σουλφοναμίδης
- μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα (ΜΣΑΦ), όπως η ιβουπροφαίνη και η ασπιρίνη
- αντισπασμωδικά φάρμακα
- σκιαγραφικές ουσίες (χρησιμοποιούνται κατά τη διαδικασία απεικονιστικών εξετάσεων)
- τοπικά και γενικά αναισθητικά
Αυτά τα φάρμακα χρησιμοποιούνται συχνά για τη θεραπεία πολλών οξειών και χρόνιων παθήσεων. Επομένως οι ασθενείς μπορεί να αντιμετωπίσουν αλλεργικές αντιδράσεις σε ένα φάρμακο που τους συνιστάται.
Η δρ. Jerath είπε ότι, αν και αυτό συμβαίνει συχνά, υπάρχουν “διαδικασίες απευαισθητοποίησης”, που επιτρέπουν στους γιατρούς να αντιμετωπίσουν την όποια αλλεργική αντίδραση.
Για παράδειγμα, εάν ένας ασθενής είναι αλλεργικός στην πενικιλίνη και έχει μια λοίμωξη που απαιτεί πενικιλίνη, η δρ. Jerath είπε ότι υπάρχει ένας “ορισμένος τρόπος χορήγησης του φαρμάκου με σταδιακό τρόπο που κάνει το ανοσοποιητικό σας σύστημα να μην αντιδρά”.
Αν και αυτή η μέθοδος δεν θεραπεύει μια αλλεργία, επιτρέπει στον ασθενή να λάβει τα απαραίτητα φάρμακα σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης.
Τι πρέπει να προσέχετε όταν ξεκινάτε ένα νέο φάρμακο
Εάν ο γιατρός σας συνταγογραφήσει ένα νέο φάρμακο για εσάς, μιλήστε του για τις παρενέργειες και την πιθανότητα ανεπιθύμητης αντίδρασης. Αν και δεν μπορείτε να γνωρίζετε με βεβαιότητα εάν θα αντιδράσετε πριν ξεκινήσετε το φάρμακο, υπάρχουν ορισμένες ενδείξεις που μπορείτε να προσέχετε.
Τα σημάδια και τα συμπτώματα της ADR και των αλλεργικών αντιδράσεων είναι διαφορετικά:
- Οι αλλεργικές αντιδράσεις ξεκινούν στο δέρμα.
- Οι ανεπιθύμητες ενέργειες εμφανίζονται συνήθως ως γαστρεντερικά συμπτώματα, όπως ναυτία, έμετος, κράμπες στο στομάχι και διάρροια.
Σημάδια ότι μπορεί να έχετε αντίδραση σε ένα φάρμακο:
- εξάνθημα
- κνησμός
- πυρετός
- συριγμός ή δύσπνοια
- πρήξιμο
- ζαλάδα
Σπανιότερα μερικοί αναπτύσσουν μια σοβαρή, απειλητική για τη ζωή αλλεργική αντίδραση (αναφυλαξία) σε ένα φάρμακο.
Καλέστε το 166 εάν τα παρακάτω συμπτώματα εμφανιστούν ξαφνικά αφού πάρετε ένα φάρμακο:
- δυσκολία στην αναπνοή
- κνησμός
- ζάλη
- σύγχυση
- πρήξιμο στα χείλη ή στο πρόσωπο
Πηγή: https://www.verywellhealth.com
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Τι αλλεργίες προκαλούν τα ακάρεα σκόνης
Δυσανεξία στο αυγό: Συμπτώματα – Πώς ξεχωρίζει από την αλλεργία στο αυγό
Ποιες ουσίες προκαλούν αλλεργίες ή δυσανεξίες [εικόνες τροφίμων]
Τροφική αλλεργία: Πώς μπορείτε να ξέρετε αν υπάρχουν ίχνη αλλεργιογόνων σε κάποιο τρόφιμο
φωτό: iStock