Αλλεργία στην πενικιλίνη: Τι πρέπει να γνωρίζουμε για το πρώτο και ένα από τα πιο συχνά συνταγογραφούμενα αντιβιοτικά

Η πενικιλίνη ήταν το πρώτο αντιβιοτικό που ανακαλύφθηκε, αλλά αναφέρεται πλέον και σε μία ολόκληρη οικογένεια αντιβιοτικών. Οι πενικιλίνες είναι, μάλιστα, από τα πιο συχνά συνταγογραφούμενα αντιβιοτικά. Κάποιοι άνθρωποι, ωστόσο, παρουσιάζουν αλλεργικές αντιδράσεις στην πενικιλίνη. Πόσο σημαντικό είναι, λοιπόν, να γνωρίζει κανείς αν είναι πραγματικά αλλεργικός στην πενικιλίνη;

Όπως εξηγεί η ιατρός Nipunie Rajapakse, M.D., ειδικός στις Παιδιατρικές Λοιμώδεις Νόσους στη Mayo Clinic στο Ρότσεστερ της Μινεσότα, η πενικιλίνη αναφέρεται σε δύο πράγματα. Το ένα είναι ένα συγκεκριμένο αντιβιοτικό που συνταγογραφείται για τη θεραπεία ορισμένων κοινών ασθενειών. Η πενικιλίνη, ωστόσο, όπως προαναφέρθηκε, αναφέρεται επίσης σε μια οικογένεια αντιβιοτικών. Οι άνθρωποι μπορεί να είναι εξοικειωμένοι με άλλα αντιβιοτικά αυτής της οικογένειας, όπως η αμοξικιλίνη, η οποία είναι στενά συνδεδεμένη με το αντιβιοτικό πενικιλίνη. Οι πενικιλίνες είναι κάποια από τα πιο συχνά συνταγογραφούμενα αντιβιοτικά.

Ένας στους 10 ανθρώπους στις ΗΠΑ πιστεύει ότι έχει αλλεργία στην πενικιλίνη. Στην πραγματικότητα, πάνω από το 90% αυτών των ανθρώπων θα μπορούσαν να λάβουν με ασφάλεια το φάρμακο, τονίζει.

Ωστόσο, είναι σημαντικό να γνωρίζετε αν εσείς ή το παιδί σας είστε πραγματικά αλλεργικοί στην πενικιλίνη. Εάν στον φάκελό σας αναφέρεται ότι έχετε αλλεργία στην πενικιλίνη, ο επαγγελματίας υγείας πρέπει να σας συνταγογραφήσει ένα αντιβιοτικό δεύτερης ή τρίτης επιλογής για τη θεραπεία της λοίμωξης.

Για παράδειγμα, οι πιο συνηθισμένες θεραπείες για την στρεπτοκοκκική αμυγδαλίτιδα, τις λοιμώξεις του αυτιού ή την πνευμονία είναι η πενικιλίνη ή κάποιο άλλο αντιβιοτικό αυτής της οικογένειας. Εάν ο φάκελός σας αναφέρει ότι είστε αλλεργικός, οι γιατροί αναζητούν άλλα αντιβιοτικά για τη θεραπεία αυτών των λοιμώξεων. Άλλα αντιβιοτικά μπορεί να μην είναι τόσο αποτελεσματικά όσο μια πενικιλίνη. Μελέτες έχουν δείξει ότι τα άτομα με αλλεργία στην πενικιλίνη έχουν περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν λοιμώξεις μετά από χειρουργική επέμβαση, να αναπτύξουν λοιμώξεις από βακτήρια ανθεκτικά στα αντιβιοτικά και να εμφανίσουν επιπλοκές, όπως διάρροια λόγω λοίμωξης από το βακτήριο Clostridioides difficile (C. diff).

Άλλα αντιβιοτικά έχουν γενικά περισσότερες τοξικότητες ή παρενέργειες. Μπορεί να είναι πιο δύσκολα για το συκώτι ή τα νεφρά σας. Μπορεί να προκαλέσουν διάρροια, δερματικό εξάνθημα ή κοιλιακό πόνο. Τέλος, άλλα αντιβιοτικά είναι γενικά πιο ακριβά από την πενικιλίνη ή τα αντιβιοτικά της οικογένειας της πενικιλίνης.

Η κακή χρήση ή η υπερβολική χρήση οποιουδήποτε αντιβιοτικού μπορεί να οδηγήσει σε ανθεκτικότητα στα αντιβιοτικά, η οποία αποτελεί πρόβλημα για τη δημόσια υγεία, σημειώνει.

Γιατί κάποιοι άνθρωποι πιστεύουν ότι είναι αλλεργικοί στην πενικιλίνη

Οι άνθρωποι πιστεύουν ότι είναι αλλεργικοί στην πενικιλίνη για πολλούς λόγους, λέει η ιατρός. Είναι σύνηθες για τα παιδιά να χαρακτηρίζονται ως αλλεργικά στην πενικιλίνη, αλλά ως ενήλικες δεν θυμούνται τι συνέβη όταν πήραν την πενικιλίνη και έτσι συνεχίζουν να την αποφεύγουν «για παν ενδεχόμενο».

Δυστυχώς, παρόλο που τα αντιβιοτικά δεν σκοτώνουν τους ιούς, μερικές φορές συνταγογραφούνται αντιβιοτικά σε άτομα με ιογενείς λοιμώξεις. Οι ιοί μπορούν να προκαλέσουν συμπτώματα όπως εξανθήματα, εμετό και διάρροια. Εάν λαμβάνετε ταυτόχρονα αντιβιοτικό, τα συμπτώματα του ιού μπορεί να αποδοθούν εσφαλμένα στο αντιβιοτικό.

Οι άνθρωποι μπορεί να παρερμηνεύσουν τα συμπτώματα. Σύμπτωμα μιας πραγματικής αλλεργικής αντίδρασης μπορεί να είναι ένα εξάνθημα που ονομάζεται κνίδωση – ένα κνησμώδες, εξογκωμένο εξάνθημα. Όμως, άλλοι τύποι εξανθημάτων, όπως τα επίπεδα κόκκινα εξανθήματα, είναι συνήθη φαινόμενα σε ιικές λοιμώξεις. Αυτά μπορεί λανθασμένα να αποδοθούν σε αλλεργία σε φάρμακα, ενώ προκαλούνται από κάτι άλλο.

Οι άνθρωποι συγχέουν επίσης γνωστές παρενέργειες των αντιβιοτικών με συμπτώματα αλλεργικής αντίδρασης. Δυστυχώς, τα αντιβιοτικά αρκετά συχνά μπορούν να προκαλέσουν κοιλιακό άλγος, διάρροια και εμετό. Πρόκειται για παρενέργειες και όχι για αλλεργική αντίδραση. Αν και δυσάρεστες, δεν σημαίνουν ότι δεν μπορείτε να ξαναπάρτε ποτέ αυτό το αντιβιοτικό – ειδικά αν είναι η καλύτερη θεραπεία για τη λοίμωξη.

Από τη στιγμή που σε έναν φάκελο ασθενούς γίνει αναφορά σε κάποια αλλεργία, οι άνθρωποι τείνουν να μην την αμφισβητούν και εμμένουν σε αυτήν καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής τους.

Η αλλεργία στην πενικιλίνη δεν κρατάει σε όλους για πάντα

Για όσους είναι πραγματικά αλλεργικοί στην πενικιλίνη, σε πέντε χρόνια, περίπου οι μισοί θα έχουν ξεπεράσει τη συγκεκριμένη αλλεργία, τονίζει η ιατρός. Στα 10 χρόνια, θα έχει ξεπεράσει την αλλεργία περίπου το 80%.

Για να μάθετε αν είστε αλλεργικοί στην πενικιλίνη, θα πρέπει να μιλήσετε με τον ιατρό σας ώστε:

• Να επανεξετάσει το ιατρικό σας ιστορικό. Εάν η αντίδρασή σας ήταν μόνο διάρροια, για παράδειγμα, η ετικέτα της αλλεργίας μπορεί πιθανότατα να αφαιρεθεί χωρίς εξέταση.
• Να εξετάσει το ενδεχόμενο μιας από του στόματος πρόκλησης. Εάν είχατε μια αντίδραση πριν από πολλά χρόνια, ανάλογα με το τι συνέβη, ο επαγγελματίας υγείας μπορεί να σας προτείνει μια πρόκληση από το στόμα. Λαμβάνετε μια δόση ενός αντιβιοτικού, όπως η αμοξικιλίνη, και σας παρατηρεί για ένα χρονικό διάστημα. Ορισμένες φορές χορηγείται πρώτα μια μικρή δόση και ακολουθεί μία μεγαλύτερη εάν δεν υπάρξει αντίδραση. Εάν συνεχίσετε να μην έχετε συμπτώματα, η εν λόγω αλλεργία μπορεί να αφαιρεθεί από τον φάκελό σας.
• Να εξετάσει το ενδεχόμενο δερματικών δοκιμών. Εάν είναι πιθανό να είχατε κάποια σοβαρή αντίδραση στο παρελθόν, μπορεί να συνιστάται η διενέργεια δερματικών δοκιμών πριν από την από του στόματος πρόκληση. Μια μικρή ποσότητα αντιβιοτικού τοποθετείται κάτω από το δέρμα και παρατηρείται για να διαπιστωθεί εάν υπάρχει δερματική αντίδραση. Εάν η εξέταση είναι αρνητική, μπορεί να προχωρήσετε σε πρόκληση από το στόμα ή να πάρετε μια δόση αντιβιοτικού για να δείτε αν θα υπάρξει αντίδραση. Εάν η από του στόματος πρόκληση δεν προκαλέσει αντίδραση, τότε η αλλεργία μπορεί να αφαιρεθεί από το φάκελό σας.

Φωτογραφία: iStock

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:

Μητσοτάκης: Σε λιγότερο από 1,5 χρόνο, αποφεύχθηκαν τουλάχιστον 60 θάνατοι, 500 περιστατικά λοιμώξεων και πάνω από 5.000 ημέρες νοσηλείας

Θρόμβωση: Τι είναι, πώς προλαμβάνεται, ποιες είναι οι ομάδες υψηλού κινδύνου

Χοληστερίνη και Αλτσχάιμερ: Πώς η ποιότητα της χοληστερόλης μπορεί να αυξάνει τον κίνδυνο