Αν ο Μπομπ Μάρλεϊ, ο χαρισματικός τζαμακαϊνός τραγουδιστής που έκανε τη μουσική ρέγκε γνωστή σε όλο τον κόσμο, ζούσε σήμερα, θα ήταν 72 ετών. Ωστόσο πέθανε στα 36 του χρόνια, το 1981, από μελάνωμα.
Με μια πρόχειρη ματιά, μοιάζει ίσως εύλογο το ότι δεν αντιλήφθηκε τα προειδοποιητικά συμπτώματα, δεδομένου ότι το κακόηθες μελάνωμα του δέρματος είναι πιο συχνό σε ανθρώπους με ανοικτόχρωμα δέρμα και μάτια – και ο Μάρλεϊ προφανώς δεν ανήκε σε αυτή την κατηγορία.
Ωστόσο δεν πέθανε από μελάνωμα στο δέρμα, αλλά από μελάνωμα στο νύχι. Στην πραγματικότητα, όταν πρωτοπαρατήρησε κάτω από το μεγάλο δάκτυλο του ποδιού του μια μαύρη γραμμή, την απέδωσε σε πρόσφατο τραυματισμό που είχε όταν έπαιζε μπάλα. Πιθανώς ούτε που του πέρασε από το μυαλό ότι μπορεί να ήταν κάτι σοβαρό, αλλά μία βιοψία που έκανε τέσσερα χρόνια πριν από το θάνατό του έδειξε ότι ήταν μια μορφή μελανώματος που λέγεται φακοειδές(εφηλιδοειδές) μελάνωμα των άκρων (acral lentiginous melanoma).
«Τα περισσότερα δερματικά μελανώματα προκαλούνται από υπερέκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία (UV) του ηλίου ή των σολάριουμ, αλλά τα φακοειδή μελανώματα των άκρων συνήθως αναπτύσσονται σε τμήματα του σώματος που κατά κανόνα δεν εκτίθενται στην UV, όπως στα πέλματα, στις παλάμες και κάτω από τα νύχια όπου η UV δεν μπορεί να φθάσει εύκολα», λέει ο καθηγητής Δημήτρης Ρηγόπουλος, διευθυντής της Β’ Πανεπιστημιακής Κλινικής Δερματικών και Αφροδίσιων Νόσων του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου «Αττικόν». «Γι’ αυτό και πιστεύουμε ότι τα αίτιά τους είναι κυρίως γενετικά και λιγότερο περιβαλλοντικά».
Αν και τα φακοειδή μελανώματα των άκρων είναι σπάνια (αντιπροσωπεύουν το 10% όλων των κρουσμάτων μελανώματος στο δέρμα), αποτελούν την πιο συχνή μορφή της νόσου στους σκουρόχρωμους ανθρώπους και στους ασιάτες, όπου αντιπροσωπεύουν το 70% των κρουσμάτων της. Όπως, όμως, συμβαίνει με τα κλασικά δερματικά μελανώματα που όλοι γνωρίζουμε, έτσι και αυτά μπορούν να αντιμετωπιστούν εάν διαγνωστούν εγκαίρως, ειδάλλως εξαπλώνονται στο σώμα και αποβαίνουν μοιραία.
Καθρέφτης της υγείας
Η αλήθεια είναι ότι τα νύχια μπορεί να αποτελούν… καθρέφτη της υγείας, γιατί πολλά είναι τα γενικευμένα νοσήματα και οι διαταραχές που τα επηρεάζουν (κυμαίνονται από τραυματισμούς και μολύνσεις έως την καρδιοπάθεια, τις αβιταμινώσεις και τις δηλητηριάσεις).
«Αναλόγως με το υποκείμενο πρόβλημα μπορεί να αλλάξει κάθε χαρακτηριστικό των νυχιών, από το χρώμα έως το σχήμα. Άλλες αλλαγές είναι “ειδικές”, δηλαδή εμφανίζονται μόνο σε περίπτωση συγκεκριμένων παθήσεων και επομένως έχουν διαγνωστική αξία, και άλλες είναι ”μη ειδικές”, δηλαδή μπορεί να εμφανιστούν σε διάφορες παθήσεις επομένως δύσκολα είναι επαρκείς για να γίνει μια διάγνωση», εξηγεί ο κ. Ρηγόπουλος. «Η κυάνωση, για παράδειγμα, είναι μία ειδική αλλαγή γιατί συνήθως αποτελεί ένδειξη προβλήματος του καρδιαγγειακού ή του αναπνευστικού, ενώ μη ειδική αλλαγή είναι τα “φουσκωμένα” νύχια που μπορεί να παρουσιαστούν σε διαταραχές της καρδιάς, των πνευμόνων, του πεπτικού κ.λπ.».
Πότε χρειάζεται έλεγχος
Σε κάθε περίπτωση, όταν τα συμπτώματα στα νύχια είναι επίμονα (διαρκούν πάνω από 2 εβδομάδες) πρέπει να ελέγχονται από έναν δερματολόγο.
Ο έλεγχος, όμως, από τον δερματολόγο ιατρό πρέπει να είναι άμεσος εάν:
* Τα νύχια αρχίζουν να αποχωρίζονται από τη βάση τους ή τα συμπτώματα συνοδεύονται από πόνο και διόγκωση
* Εμφανιστούν στον ιστό κάτω από τα νύχια σκούρες καφέ γραμμές (μερικές φορές οφείλονται στο φακοειδές μελάνωμα που προαναφέραμε)
* Εμφανιστούν κόκκινες ραβδώσεις στην κοίτη των νυχιών (πρόκειται για σχισμοειδή αιμορραγία που μπορεί να οφείλεται σε βαλβιδοπάθεια της καρδιάς)
* Εμφανιστούν μυρμηγκιές στο δέρμα γύρω από τα νύχια (δίχως θεραπεία έχουν την τάση να εξελίσσονται σε μία μορφή δερματικού καρκίνου που λέγεται ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα).
Ρεπορτάζ: Ρούλα Τσουλέα
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ
Ήλιος: Συμβουλές για δέρμα χωρίς ρυτίδες και εγκαύματα
Νύχια: Φροντίδα και προβλήματα το καλοκαίρι
Τα λαμπερά μαλλιά αρχίζουν με το κούρεμα