Μία απλή εξέταση αίματος μπορεί να ανιχνεύσει με μεγάλη ακρίβεια τη νόσο Αλτσχάιμερ στα πιο αρχικά στάδιά της, αναφέρουν επιστήμονες από τη Σουηδία.
Το γεγονός αυτό μπορεί να φέρει αληθινή επανάσταση στην διάγνωση της νόσου, εκτιμούν ειδικοί. Πόσο μάλλον που η εξέταση διατίθεται ήδη για εμπορικούς σκοπούς και μπορεί να χρησιμοποιηθεί για προσυμπτωματικό (προληπτικό) έλεγχο όλων των ατόμων ηλικίας άνω των 50 ετών.
Η σχετική μελέτη έδειξε ότι η εξέταση είναι εξίσου ακριβής στη διάγνωση με τις παρακεντήσεις στη σπονδυλική στήλη. Είναι επίσης καλύτερη από πολλά άλλα αντίστοιχα τεστ που δοκιμάζονται.
Οι επιστήμονες τονίζουν πως η έγκαιρη διάγνωση έχει ζωτική σημασία για την αντιμετώπιση της νόσου. Και αυτό διότι οι υπάρχουσες θεραπείες είναι πιο αποτελεσματικές όταν αρχίζουν νωρίς στην πορεία της.
Η πρωτεΐνη ταυ
Η εξέταση αναλύει στο αίμα τα επίπεδα μιας ουσίας που λέγεται p-tau217. Η ουσία αυτή είναι παράγωγο της πρωτεΐνης ταυ, παθολογικές μορφές της οποίας συσσωρεύονται στον εγκέφαλο των ασθενών με νόσο Αλτσχάιμερ. Επομένως η ανίχνευσή της στο αίμα υποδηλώνει τις βιολογικές αλλαγές που συμβαίνουν στον εγκέφαλο όταν κάποιος έχει νόσο Αλτσχάιμερ.
Προγενέστερες μελέτες έχουν δείξει ότι τα επίπεδα της p-tau217 μπορεί να ξεχωρίσουν με ακρίβεια:
- Τη νόσο Αλτσχάιμερ από άλλες νευροεκφυλιστικές διαταραχές
- Τους ασθενείς με ήπια νοητική διαταραχή που έχει αρχίσει να εξελίσσεται σε Αλτσχάιμερ
Η νέα μελέτη
Τα νέα ευρήματα δημοσιεύονται στην ιατρική επιθεώρηση JAMA Neurology. Στη σχετική μελέτη εντάχθηκαν 786 εθελοντές, μέσης ηλικίας 66 ετών. Το 64% ήταν γυναίκες.
Αναλόγως με τα επίπεδα της p-tau217 οι ερευνητές ταξινόμησαν τους συμμετέχοντες σε τρεις ομάδες:
- Σε εκείνους που ήταν πιθανόν να εκδηλώσουν νόσο Αλτσχάιμερ
- Σε εκείνους που διέτρεχαν ενδιάμεσο κίνδυνο
- Σε εκείνους που ήταν απίθανο να εκδηλώσουν Αλτσχάιμερ
Αναλόγως με την κατηγορία, καθοριζόταν εάν οι συμμετέχοντες χρειάζονταν περαιτέρω, πιο επεμβατικό έλεγχο. Όπως διαπίστωσαν οι ερευνητές, όσο υψηλότερα ήταν τα επίπεδα της p-tau217 στο πλάσμα, τόσο πιθανότερη ή πιο προχωρημένη ήταν η νόσος Αλτσχάιμερ.
Η εξέταση είχε επίσης υψηλή ακρίβεια. Έφθανε στο 97% στην ανίχνευση των ασθενών που παρουσίαζαν ήδη συσσώρευση παθολογικών πρωτεϊνών στον εγκέφαλό τους.
«Το εντυπωσιακό με αυτά τα ευρήματα είναι ότι η συγκεκριμένη αιματολογική εξέταση είναι εξίσου αποτελεσματική με προηγμένα τεστ, όπως οι αναλύσεις του εγκεφαλονωτιαίου υγρού (παρακέντηση) ή οι τομογραφίες εγκεφάλου», δήλωσε ο επικεφαλής ερευνητής Dr. Nicholas Ashton, από το Τμήμα Νευροχημείας του Πανεπιστημίου του Gothenburg, στη Σουηδία.
Προληπτικός πληθυσμιακός έλεγχος
«Όλα τα άτομα ηλικίας άνω των 50 ετών θα μπορούν να εξετάζονται προληπτικά κάθε 1-2 χρόνια, όπως σήμερα εξετάζουν την χοληστερόλη τους. Με αυτό τον τρόπο θα ανιχνεύεται σε πολύ πρώιμο στάδιο η νόσος Αλτσχάιμερ», δήλωσε ο Dr. David Curtis, ομότιμος καθηγητής στο University College του Λονδίνου (UCL).
«Έτσι, οι θεραπείες θα χορηγούνται νωρίς, όταν μπορεί να είναι πιο αποδοτικές. Η αληθινή ελπίδα, όμως, είναι ότι με την πολύ πρώιμη διάγνωση μπορεί να αναπτυχθούν καλύτερες θεραπείες», πρόσθεσε.
Την εξέταση παράγει η εταιρεία ALZpath και ήδη διατίθεται για εμπορικούς σκοπούς, αναφέρει ο βρετανικός Independent.
Προγενέστερη μελέτη του UCL είχε δείξει ότι η εξέταση εντοπίζει τις πρώτες ενδείξεις της νόσου έως και 15 χρόνια πριν από την έναρξη των συμπτωμάτων της.
Φωτογραφία: iStock