Η νέα μελέτη που δημοσιεύθηκε στο JAMA Network Open διερευνά την πιθανή συσχέτιση μεταξύ αμυγδαλεκτομής (αφαίρεσης των αμυγδαλών) και αφαίρεσης αδενοειδών εκβλαστήσεων (αυτό που αποκαλούμε κοινώς «κρεατάκια» και του κινδύνου εμφάνισης διαταραχών που σχετίζονται με το στρες στη μετέπειτα ζωή.
Αμυγδαλεκτομή και ψυχικές διαταραχές
Η αφαίρεση των αμυγδαλών έχει συνδεθεί με πολλά αυτοάνοσα, φλεγμονώδη, λοιμώδη ή αλλεργικά και νεοπλασματικά νοσήματα. Για παράδειγμα, έχει αναφερθεί αυξημένος κίνδυνος τόσο για σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου όσο και για έμφραγμα του μυοκαρδίου μετά από αμυγδαλεκτομή.
Οι αμυγδαλές αποτελούν άμυνα πρώτης γραμμής απέναντι σε διάφορους παθογόνους μικροοργανισμούς. Κατά συνέπεια, η αφαίρεσή τους μπορεί να προδιαθέσει για ορισμένες ασθένειες. Ορισμένες παθήσεις μπορεί επίσης να υποκρύπτουν τόσο την ανάγκη για αμυγδαλεκτομή σε μικρή ηλικία όσο και άλλες ασθένειες, συγχέοντας έτσι τις παρατηρούμενες συσχετίσεις.
Τα παιδιά υποβάλλονται συχνά σε αμυγδαλεκτομή για τη θεραπεία υποτροπιάζουσας αμυγδαλίτιδας, αποστημάτων στις αμυγδαλές και αναπνευστικών διαταραχών που προκαλούνται από απόφραξη της ανώτερης αναπνευστικής οδού κατά τη διάρκεια του ύπνου. Στους ενήλικες, ενδείξεις για να προχωρήσει κάποιος πιθανώς σε αμυγδαλεκτομή είναι η υποψία καρκίνου και η αποφρακτική υπνική άπνοια.
Ορισμένες μελέτες έχουν δείξει ότι η αμυγδαλεκτομή συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης ψυχικών διαταραχών και αυτοκτονικής συμπεριφοράς. Η συσχέτιση αυτή μπορεί να σχετίζεται με τη χρόνια φλεγμονή στον λεμφικό ιστό που συνδέεται με τη βλεννογόνο.
Ορισμένες μελέτες επισημαίνουν αυξημένο κίνδυνο άγχους, κατάθλιψης και ασθενειών που σχετίζονται με το άγχος σε περίπτωση ύπαρξης χρόνιας φλεγμονής δομών της κεφαλής και του λαιμού.
Έχει επίσης προταθεί η πιθανότητα αυξημένου κινδύνου ψυχιατρικών ασθενειών σε παιδιά μετά από αφαίρεση αμυγδαλών.
Η μελέτη
Η νέα αυτή μελέτη συμπεριέλαβε παιδιά, καθώς και νεαρούς ενήλικες ηλικίας μεταξύ 19 και 36 ετών, με ιστορικό αμυγδαλεκτομής ή αδενοειδεκτομής με μια αντίστοιχη ομάδα ελέγχου από τον ίδιο εθνικό πληθυσμό της Σουηδίας.
Οι εκβάσεις που σχετίζονται με το στρες προσδιορίστηκαν από το Σουηδικό Μητρώο Ασθενών και περιλάμβαναν τη διαταραχή μετατραυματικού στρες (PTSD), ενδεχόμενη οξεία αντίδραση στρες και τη διαταραχή προσαρμογής.
Όπως διαπίστωσαν οι επιστήμονες, μεταξύ των παιδιών και των νεαρών σε ηλικία ενηλίκων που είχαν υποβληθεί σε αφαίρεση αμυγδαλών ή αδενοειδών, ο κίνδυνος διαταραχών που σχετίζονται με το στρες ήταν 43% υψηλότερος σε σύγκριση είτε με τα αδέλφια τους είτε με άλλα άτομα που δεν είχαν υποβληθεί σε παρόμοια επέμβαση. Ο κίνδυνος ήταν ιδιαίτερα υψηλός για PTSD (κατά 55%).
Το κοινωνικοοικονομικό περιβάλλον, όπως διαπίστωσαν οι ερευνητές, δεν φάνηκε να επηρεάζει τον κίνδυνο εμφάνισης ασθενειών που σχετίζονται με το στρες.
Τα άτομα που ήταν μεγαλύτερα σε ηλικία κατά τη στιγμή της χειρουργικής επέμβασης διέτρεχαν, όμως, μεγαλύτερο κίνδυνο, όπως και εκείνα που είχαν κάνει την επέμβαση μέχρι και 10 χρόνια νωρίτερα.
Η υποβολή σε αυτού του είδους τη χειρουργική επέμβαση συνδέεται αναπόφευκτα με δυσάρεστες εμπειρίες, όπως ο αποχωρισμός από τους γονείς ή τους φροντιστές, η νοσηλεία, η αναισθησία και η φροντίδα μετά την επέμβαση, οι οποίες μπορούν να συμβάλουν σε βραχυπρόθεσμους ψυχιατρικούς κινδύνους. Ωστόσο, ο αυξημένος κίνδυνος παρέμεινε για έως και 20 χρόνια μετά τη χειρουργική επέμβαση.
Συμπεράσματα
Τα ευρήματα υποδηλώνουν ότι η χειρουργική αφαίρεση αμυγδαλών ή αδενοειδών εκβλαστήσεων σε μικρή ηλικία σχετίζεται με υψηλότερο μελλοντικό κίνδυνο διαταραχών που σχετίζονται με το στρες, σημειώνουν οι ερευνητές.
Η αμυγδαλεκτομή μπορεί να συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο για ψυχιατρικά νοσήματα μακροπρόθεσμα. Ωστόσο, απαιτείται περαιτέρω έρευνα για τη διερεύνηση αυτού του κινδύνου, συμπεριλαμβανομένου του κινδύνου διαταραχών που σχετίζονται με το στρες. Ομοίως, απαιτούνται πρόσθετες μελέτες για τη διαλεύκανση των μηχανισμών που εμπλέκονται σε αυτές τις συσχετίσεις.
Φωτογραφία: iStock
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
Νέα μελέτη σημαίνει συναγερμό για τα σπορέλαια: Μπορεί να προκαλέσουν καρκίνο
26χρονη πέθανε από «βάρβαρη» ανόρθωση γλουτών στην Τουρκία
Σκλήρυνση κατά πλάκας: Η κακιά συνήθεια των γονέων που αυξάνει τον κίνδυνο στα παιδιά