Ανεμοβλογιά*

• Από Iatropedia

Ορισμός

Η ανεμοβλογιά είναι μια ιογενής λοίμωξη με πυρετό και εξανθήματα στο δέρμα.

Αίτια, επιπτώσεις και παράγοντες κινδύνου

Η ανεμοβλογιά είναι μια συνηθισμένη λοίμωξη που προκαλείται από ιό (έρπης ζωστήρας - varicella-zoster).

Συμπτώματα

• Εξάνθημα με φυσαλίδες που στη συνέχεια γίνονται εφελκίδες( καπαλάκια).
• Υπάρχουν πάντα στο τριχωτό του κεφαλιού και συνοδεύονται με έντονη φαγούρα.
• Φυσαλίδες μπορεί να εμφανιστούν και στους βλεννογόνους όπως τα μάτια, στόμα και γεννητικά όργανα.
• Λίγο πυρετό.
  Την αντιλαμβανόμαστε όταν το παιδί μας εμφανίσει τα πρώτα φυσαλιδώδη εξανθήματα.

Επιπλοκές

Πνευμονία

Εγκεφαλίτιδα

Ηπατίτιδα

Νεφρίτιδα

Μολύνσεις των φυσαλίδων. Αυτή είναι η πιο συχνή επιπλοκή.

Πολύ επιρρεπή στις επιπλοκές είναι τα ανοσοκατασταλμένα άτομα (αυτά με μειωμένο αμυντικό σύστημα), στα οποία η ανεμοβλογιά μπορεί να είναι θανατηφόρα. Για αυτό τα ανοσοκατασταλμένα άτομα δεν πρέπει να έρχονται σε επαφή με άτομα που έχουν ανεμοβλογιά.

Απευθυνθείτε αμέσως στον παιδίατρο σας αν το παιδί παρουσιάσει:

• Έντονο πονοκέφαλο
• Σύγχυση
• Υπνηλία
• Ευερεθιστότητα
• Επανειλημμένους εμέτους
• Δυσκολία στην αναπνοή
• Σημεία μόλυνσης του δέρματος

Χρόνος επώασης

Ο χρόνος που χρειάζεται για να εκδηλώσει την αρρώστια ένα παιδί που ήρθε σε επαφή με τον ιό είναι 7-21 μέρες.

Μετάδοση

Ο άρρωστος μεταδίδει τον ιό 2 μέρες πριν την εμφάνιση του εξανθήματος μέχρι και 6 μέρες μετά. Ο ιός της ανεμοβλογιάς μεταδίδεται με σταγονίδια από την μύτη ή το στόμα ,που περιέχουν τον ιό. Μεταδίδεται πολύ εύκολα. Άτομα που μένουν στο ίδιο σπίτι με τον άρρωστο έχουν πιθανότητα 95% να μολυνθούν. Η μετάδοση του ιού μπορεί να γίνει και με το υγρό των φασαλίδων. Το εξάνθημα διαρκεί 6-8 μέρες και ο άρρωστος αναρρώνει πλήρως σε 8 περίπου μέρες. Η πτώση όμως των εφελκίδων (η κρούστα που σχηματίζεται πάνω από τις φυσαλίδες) μπορεί να αργήσει πολύ περισσότερο

Ανεμοβλογιά και εγκυμοσύνη;

Αν η έγκυος δεν έχει εμβολιαστεί ή δεν έχει περάσει ανεμοβλογιά στην παιδική ηλικία και αρρωστήσει το πρώτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης έχει πάρα πολύ μικρή πιθανότητα (<1%) να προκληθεί βλάβη στο έμβρυο. Ο κίνδυνος είναι μεγάλος αν η έγκυος αρρωστήσει 2 μέρες πριν γεννήσει μέχρι και 4 μέρες μετά την γέννα. Τότε το νεογέννητο μπορεί να αρρωστήσει πολύ βαριά.

Θεραπεία

Τα περισσότερα παιδιά με ανεμοβλογιά δεν χρειάζονται μια ειδική θεραπεία για την ιογενή λοίμωξη. Η θεραπεία χρησιμοποιείται για τον έλεγχο του πυρετού και την πρόληψη της δευτερογενούς βακτηριακής λοίμωξης των εξανθημάτων του δέρματος. Αν συμβεί βακτηριακή λοίμωξη, τότε μπορεί να προκαλέσει ουλές. Έλαια μπάνιου που είναι αντιβακτηριακά και κατά της φαγούρας μπορεί να βοηθήσουν. Αντισηπτικά μπορούν να χρησιμοποιηθούν στα εξανθήματα για την πρόληψη δευτερογενούς βακτηριακής λοίμωξης

Συνοπτικά:

•         Αντιπυρετικά, κατά προτίμηση παρακεταμόλη για την αντιμετώπιση του πυρετού.

ΜΗ δίνετε ποτέ ασπιρίνη γιατί η χρησιμοποίηση της ασπιρίνης στα παιδιά με ανεμοβλογιά έχει ενοχοποιηθεί για την εμφάνιση του συνδρόμου Reye (βαριά αρρώστια που προσβάλλει τον εγκέφαλο και τα νεφρά).
• Αντιβίωση δε χρειάζεται.
• Υπάρχει φάρμακο που μπορεί να περιορίσει τη νόσο και λέγεται ακυκλοβίρη (μόνο μετά από εξέταση και συνταγογράφηση του φαρμάκου από τον παιδίατρο σας.)
• Για τον κνησμό υπάρχουν ειδικές λοσιόν (calamine lotion) που μπορείτε να βάλετε στο σώμα του παιδιού καθώς επίσης και ειδικά αντιϊσταμινικά φάρμακα, τα οποία όμως μπορείτε να πάρετε μόνο με την συμβουλή του παιδιάτρου σας.
• Κόβετε τα νύχια του παιδιού σας για να μην ξύνεται και να μολύνει τις φυσαλίδες.

Πρόληψη

Για την πρόληψη της μόλυνσης άλλων ατόμων, τα παιδιά δεν πρέπει να πηγαίνουν στο σχολείο, νηπιαγωγείο ή κέντρο παιδικής φροντίδας μέχρι να σχηματίσουν κρούστα όλα τα εξανθήματα του δέρματος. Παρόλο που δεν αποτελούν μέρος των κανονικών προγραμμάτων εμβολιασμού, διατίθενται εμβόλια για την ανεμοβλογιά. Δίνονται με μία δόση σε παιδιά ηλικίας άνω των 12 μηνών.

Υπάρχει κατάλληλο εμβόλιο που γίνεται σε ηλικία 12 μηνών. Αν το παιδί είναι 1-12 χρονών χρειάζεται μια μόνο δόση. Αν είναι μεγαλύτερο χρειάζονται δυο δόσεις. Το εμβόλιο δεν έχει ουσιαστικά καμία παρενέργεια και προστατεύει από την αρρώστια σε ποσοστό 80-90%. Αυτοί που παρουσιάζουν ανεμοβλογιά παρά τον εμβολιασμό εμφανίζουν πολύ ελαφρά συμπτώματα. Σε ειδικές περιπτώσεις (άτομα με καρκίνο, άτομα με μειωμένο αμυντικό σύστημα, νεογνά μητέρων που αρρώστησαν με την γέννηση τους) μπορούμε να χορηγήσουμε έτοιμα αντισώματα (υπεράνοσος γ-σφαιρίνη), για να προστατεύσουμε τα άτομα αυτά από την ανεμοβλογιά. Η γ-σφαιρίνη θα τον προστατεύσει πλήρως ή αν αρρωστήσει θα είναι πιο ήπια τα συμπτώματα.

Μανωλίδου Ζαχαρούλα, R.N., M.Sc.

Κιουρής Πέτρος, Παιδίατρος