Ο εγκέφαλος περνά από τρία διακριτά «κύματα» γήρανσης, σύμφωνα με μια νέα μελέτη, και το πρώτο από αυτά ξεκινάει στην ηλικία των 57 ετών. Οι ερευνητές εντόπισαν δεκατρείς πρωτεΐνες που συνδέονται με τη γήρανση του εγκεφάλου στον άνθρωπο, σύμφωνα με την μελέτη που παρουσιάστηκε στο περιοδικό «Nature Aging».
Οι ερευνητές έθεσαν ως στόχο την βαθύτερη κατανόηση της διαδικασίας γήρανσης του εγεκφάλου, καθώς η εμφάνιση νευροεκφυλιστικών διαταραχών, όπως η άνοια, αυξάνεται κατά τη γήρανση, αλλά οι αποτελεσματικές θεραπείες είναι περιορισμένες.
Αυτές τις 13 πρωτεΐνες μπορεί να αντικατοπτρίζουν αλλαγές στην υγεία του ανθρώπινου εγκεφάλου, στις ηλικίες των 57, 70 και 78 ετών, όταν δηλαδή βρίσκονται στην «κορύφωσή» τους.
Χρησιμοποίησαν δεδομένα πολυτροπικής απεικόνισης εγκεφάλου για 10.949 υγιείς ενήλικες ηλικίας 45-82 ετών για να διερευνήσουν πιθανές ενδείξεις γήρανσης του εγκεφάλου. Στη συνέχεια, ανέλυσαν τη συγκέντρωση περίπου 3.000 πρωτεϊνών στο πλάσμα του αίματος για σχεδόν 5.000 άτομα, χρησιμοποιώντας δεδομένα από το UK Biobank.
Οι ερευνητές εντόπισαν 13 πρωτεΐνες που έχουν ισχυρή συσχέτιση με τη βιολογική γήρανση του εγκεφάλου, κυριότερα η πρωτεΐνη Brevican, μια πρωτεΐνη του κεντρικού νευρικού συστήματος. Τα επίπεδα αυτής της πρωτεΐνης συσχετίστηκαν με την άνοια, το εγκεφαλικό επεισόδιο και τις κινητικές λειτουργίες.
Όπως διαπιστώθηκε, εξάλλου, οι αλλαγές στις συγκεντρώσεις αυτών των πρωτεϊνών στο αίμα μπορεί να κορυφωθούν στα 57, 70 και 78 έτη στον άνθρωπο και αυτό υποδηλώνει ότι οι ηλικίες αυτές μπορεί να είναι σημαντικές για πιθανές παρεμβάσεις στη διαδικασία.
Οι ερευνητές επισημαίνουν ότι ο έγκαιρος εντοπισμός και η παρέμβαση στη γήρανση του εγκεφάλου θα μπορούσε να μας βοηθήσει στην πρόληψη νευροεκφυλιστικών διαταραχών. Σημειώνουν, ωστόσο, ότι η έρευνά τους επικεντρώθηκε σε ηλικιωμένα άτομα ευρωπαϊκής καταγωγής, οπότε μελλοντική έρευνα θα πρέπει να διερευνήσει τον ρόλο αυτών των πρωτεϊνών σε διαφορετικές ηλικίες και εθνικότητες.
Φωτογραφία iStock