Το πάγκρεας περιβάλλεται από άλλα ζωτικά όργανα και βρίσκεται σε στενή επαφή με ιδιαίτερης σημασίας αρτηρίες και φλέβες της κοιλιάς. Οι όγκοι του παγκρέατος τις περισσότερες φορές δεν γίνονται άμεσα αντιληπτοί καθώς τα συμπτώματά τους αποδίδονται σε δυσπεψία, γαστρίτιδα, χολολιθίαση ή και οσφυαλγία.
Σε πολλές περιπτώσεις οι όγκοι μπορεί να χαρακτηριστούν ως μη εγχειρήσιμοι, όπως όταν παρουσιάζονται μεταστάσεις, είναι μεγάλοι σε μέγεθος, επεκτείνονται προς το δωδεκαδάκτυλο ή μεγάλες αρτηρίες και φλέβες. Ωστόσο, εξειδικευμένοι χειρουργοί, με μακρόχρονη ενασχόληση με τις νόσους του παγκρέατος, εφαρμόζουν μεθόδους επιτυχούς αντιμετώπισης τέτοιων όγκων, ακόμη και αν αρχικά θεωρούνται «ανεγχείρητοι».
Η διάγνωση σε θεραπεύσιμο στάδιο λόγω της σωστής αξιολόγησης της «ανεξήγητης» εμφάνισης σακχαρώδους διαβήτη (τύπου 2), ο οποίος έχει αποδειχθεί ότι συνδέεται σε μεγάλο ποσοστό με την ανάπτυξη καρκίνου του παγκρέατος.
Η εύστοχη ταυτοποίηση των κύστεων του παγκρέατος μέσω σύγχρονων μεθόδων και της ανάλυσης των αποτελεσμάτων από κυτταρολόγο δίνουν ακριβή διάγνωση προλαμβάνοντας την ανάπτυξη της νόσου.Η μετατροπή των αρχικά ανεγχείρητων όγκων σε εγχειρήσιμους με την εφαρμογή των πλέον αποτελεσματικών χημειοθεραπευτικών σχημάτων σε συνδυασμό, όταν χρειάζεται, με στοχευμένη ακτινοθεραπεία. Η μετατροπή αυτή αφορά το ένα τρίτο των περιπτώσεων, ποσοστό που δεν θα ήταν δυνατόν αν δεν εφαρμοζόταν αυτή η «επιθετική» προσέγγιση.
Η αφαίρεση του όγκου μαζί με την πυλαία φλέβα που εμπλέκεται σε αυτόν και την αποκατάστασή της με κάποιο είδος μοσχεύματος. Μια απαιτητική τεχνική με την οποία έχουν ήδη αντιμετωπιστεί 19 τέτοια περιστατικά στην Ελλάδα από την έμπειρη ομάδα του κ. Τσιώτου.
-Διενέργεια εγχειρήσεων με ευρύτατα υγιή όρια γύρω από τον όγκο, ώστε να ελαχιστοποιηθεί η πιθανότητα υποτροπής.
-Εφαρμογή ριζικού λεμφαδενικού καθαρισμού, καθώς ο αριθμός των αφαιρούμενων λεμφαδένων αντανακλά ευθέως την ογκολογική ποιότητα και επάρκεια της εγχείρησης.
-Σύγχρονη διατροφολογική και ψυχολογική υποστήριξη των ασθενών.
Η χειρουργική του παγκρέατος έχει αναγνωρισθεί ως εξειδικευμένος τομέας της ογκολογικής χειρουργικής στις ΗΠΑ, με αναγνωρισμένα Κέντρα Αναφοράς (Mayo Clinic, Johns Hopkins, MD Anderson, Mass. General).
Τα δομικά στοιχεία μιας λειτουργικής ομάδας, όπως ακριβώς αυτή του κ. Τσιώτου στην Α’ Χειρουργική Κλινική του Νοσοκομείου Μητέρα για την άριστη αντιμετώπιση της νόσου είναι:
-Γαστρεντερολόγοι με άριστη εμπειρία στο Ενδοσκοπικό Υπερηχογράφημα (EUS).
-Κυτταρολόγος με διαπιστωμένη ικανότητα ακριβούς διάγνωσης βασιζόμενος σε βιοψίες διά λεπτής βελόνης (FNA).
-Ακτινολόγοι με δεδομένη δυνατότητα λεπτής διάκρισης των σχέσεων ενός όγκου με τα γειτονικά κρίσιμα αγγεία.
-Παθολογοανατόμοι με ικανότητα λεπτών διακρίσεων μεταξύ κυττάρων με συναφή χαρακτηριστικά ώστε, μεταξύ άλλων, να επιτευχθεί η επιλογή της ενδεδειγμένης θεραπείας.
-Χειρουργός με πιστοποιημένη εμπειρία σε ασφαλείς και ριζικές εγχειρήσεις αλλά και γνώσεις για τη συναφαίρεση της μεσεντέριας ή πυλαίας φλέβας.
-Ακτινοθεραπευτής με σύγχρονα ψηφιακά συστήματα, ώστε με τη στόχευση του όγκου να επιτυγχάνει τη μέγιστη νέκρωση με την ελάχιστη ή καθόλου βλάβη των γύρω οργάνων.
-Ογκολογικός διατροφολόγος για τη βέλτιστη διατροφική υποστήριξη των ασθενών.
Ο κ. Γρηγόριος Τσιώτος είναι γενικός χειρουργός, Επίκ. Καθηγητής Χειρουργικής στην Mayo Clinic.