Αν προγραμματίζετε να υποβληθείτε σε αρθροπλαστική γόνατος, κάνετε στον εαυτό σας μία χάρη: αρχίστε αμέσως να προετοιμάζεστε γι’ αυτήν. Με αυτό τον τρόπο μπορεί να επιταχύνετε και να διευκολύνετε σημαντικά την ανάρρωσή σας.
Ο Δρ. Φώτης Τσούκας, ορθοπεδικός χειρουργός εξειδικευμένος στην ρομποτική και αρθροσκοπική χειρουργική, εξηγεί τι πρέπει να κάνετε:
Θέστε πολλές ερωτήσεις
Ενημερωθείτε αναλυτικά από τον ορθοπεδικό σας για το τι ακριβώς πρέπει να περιμένετε. Θέστε όσο το δυνατόν περισσότερα ερωτήματα. Παραδείγματος χάρη, πόσο θα διαρκέσει η εγχείρηση; Και πόσο η νοσηλεία (είναι διαφορετική η διάρκεια με την κλασική μέθοδο και διαφορετική με ρομποτικές τεχνικές); Τί είδους αποκατάσταση θα χρεισθείτε; Πόσο καιρό θα χρειασθείτε βοήθεια στο σπίτι; Πόσο καιρό θα περπατάτε με το «πι» και πόσο με τις πατερίτσες (βακτηρίες);
Να γράψετε τις ερωτήσεις σε ένα χαρτί πριν πάτε στον ορθοπεδικό και να καταγράψετε τις απαντήσεις του. Καλό είναι επίσης να τον επισκεφθείτε μαζί με έναν έμπιστο συγγενή ή φίλο, για να ακούσει και αυτός τι θα χρειασθείτε.
Σκεφθείτε πως θα επηρεάσει η επέμβαση την καθημερινότητά σας
Πριν καν ορίσετε την ημερομηνία της αρθροπλαστικής γόνατος, αναλογισθείτε πως θα επηρεάσει η εγχείρηση και η ανάρρωση την καθημερινότητά σας.
Τα πράγματα μπορεί να είναι δύσκολα τις πρώτες εβδομάδες μετά το χειρουργείο, οπότε πρέπει να προετοιμασθείτε ψυχικά. Αυτό ισχύει ανεξάρτητα από το είδος της επέμβασης που θα κάνετε (κλασική ή ρομποτική αρθροπλαστική γόνατος).
Να κάνετε εγκαίρως τις απαιτούμενες προεγχειρητικές εξετάσεις
Η προεγχειρητική προετοιμασία για την αρθροπλαστική γόνατος αρχίζει με τις γενικές εξετάσεις που κατά κανόνα ζητά ο γιατρός αρκετές εβδομάδες πριν από το χειρουργείο. Οι εξετάσεις αυτές στόχο έχουν να εξακριβώσουν εάν έχετε καλή κατάσταση υγείας.
Μπορεί, λ.χ., να σας ζητήσει γενικές εξετάσεις αίματος και ούρων, ηλεκτροκαρδιογράφημα, ακτινογραφία θώρακος, βιοχημικές εξετάσεις για τον έλεγχο της πηκτικότητας του αίματος κ.λπ.
Αν ανήκετε στην κατηγορία των ανθρώπων που δεν συνηθίζουν να κάνουν τσεκάπ, ενημερώστε γι’ αυτό τον χειρουργό σας. Πρέπει να γνωρίζει ότι, π.χ., δεν έχετε κάνει ποτέ στη ζωή σας εξετάσεις αίματος ή τεστ Παπ, για να ξέρει ποιες άλλες εξετάσεις πρέπει να ζητήσει.
Πολλοί πάσχοντες από χρόνια προβλήματα υγείας, όπως η καρδιοπάθεια και ο σακχαρώδης διαβήτης, καλό είναι να (επαν)εξετάζονται και από έναν καρδιολόγο ή διαβητολόγο αντίστοιχα.
Ενημερώστε νωρίς τον ορθοπεδικό για τα φάρμακα που παίρνετε
«Νωρίς» σημαίνει τουλάχιστον 1 μήνα πριν από την αρθροπλαστική. Και αυτό, διότι ορισμένα φάρμακα ενδέχεται να χρειασθούν διακοπή πριν χειρουργηθείτε.
Τέτοιου είδους φάρμακα είναι, λ.χ., τα αντιπηκτικά και τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη. Η κλασική σύσταση είναι να διακοπούν 1 εβδομάδα πριν από την αρθροπλαστική γόνατος, αλλά αν ένας ασθενής τα παίρνει για πολλά χρόνια, η εβδομάδα μπορεί να μην επαρκεί.
Ωστόσο, ΜΗΝ ΔΙΑΚΟΨΕΤΕ οποιαδήποτε φαρμακευτική αγωγή αν δεν συμβουλευθείτε τον ορθοπεδικό σας. Με τη σειρά του, εκείνος μπορεί να επικοινωνήσει με τον γιατρό που σας συνέστησε την εκάστοτε αγωγή.
Απαραίτητο είναι ακόμα να ενημερώσετε τον ορθοπεδικό για κάθε βότανο, ρόφημα βοτάνων ή/και διατροφικό συμπλήρωμα (βιταμίνες, ιχνοστοιχεία, αμινοξέα, πολυβιταμίνες κ.λπ.) που παίρνετε.
Πηγαίνετε στον οδοντίατρο
Είναι σημαντικό να γνωρίζετε πριν από την αρθροπλαστική γόνατος ότι δεν πάσχετε από ουλίτιδα ή βαριά τερηδόνα. Και αυτό, διότι αν έχετε βακτήρια στο στόμα, μπορεί να εισέλθουν στην κυκλοφορία του αίματος και να προκαλέσουν επιπλοκή στην εγχείρησή σας.
Για να μειωθεί ο κίνδυνος μόλυνσης πρέπει επίσης να ολοκληρώσετε και να αναρρώσετε πλήρως από κάθε σοβαρή οδοντιατρική θεραπεία (όπως η εξαγωγή δοντιών και οι θεραπείες της περιοδοντίτιδας).
Πηγαίνετε στον ουρολόγο
Εάν έχετε ιστορικό πρόσφατης ουρολοίμωξης ή παθαίνετε συχνά ουρολοιμώξεις, πρέπει να υποβληθείτε σε ουρολογική αξιολόγηση πριν από την αρθροπλαστική γόνατος.
Επιπλέον, οι ηλικιωμένοι άνδρες με νόσο του προστάτη, πρέπει να ολοκληρώσουν την απαιτούμενη αγωγή γι’ αυτήν πριν μπουν στο χειρουργείο για το γόνατό τους.
Προσπαθήστε να βελτιώσετε την φυσική σας κατάσταση
Όσο καλύτερη φυσική κατάσταση έχετε πριν από την εγχείρηση, τόσο ταχύτερα θα αναρρώσετε. Ρωτήστε λοιπόν τον γιατρό τι ασκήσεις θα μπορούσατε να κάνετε πριν την κλασική ή την ρομποτική αρθροπλαστική γόνατος.
Φροντίστε επίσης να γυμνάσετε τα χέρια και το άνω τμήμα του σώματός σας, για να μπορείτε να μετακινήστε πιο εύκολα με το «πι» και τις πατερίτσες, όταν έρθει η ώρα.
Αν έχετε περιττό βάρος, καλό είναι να χάσετε λίγα κιλά για να μειωθούν κάπως οι πιέσεις στα γόνατά σας.
Διακόψτε το κάπνισμα
Το κάπνισμα επιβραδύνει την επούλωση των πληγών και την ανάρρωση. Αυξάνει επίσης τον κίνδυνο επιπλοκών και μολύνσεως του χειρουργικού τραύματος.
Αν δεν μπορείτε να το διακόψετε τελείως, προσπαθήστε τουλάχιστον να το περιορίσετε στο ελάχιστο δυνατό.
Μάθετε τις ασκήσεις σας
Συμβουλευθείτε τον φυσικοθεραπευτή πριν από την αρθροπλαστική γόνατος, για να σας δείξει ποιες ασκήσεις θα κληθείτε να κάνετε μετά από αυτήν.
Να αρχίσετε να κάνετε συστηματικά τις ασκήσεις πριν χειρουργηθείτε, ώστε να είναι πιο εύκολες μετά.
Προμηθευθείτε επίσης πριν από την αρθροπλαστική γόνατος το «πι» και τις πατερίτσες που θα χρειασθείτε μετά, και εξασκηθείτε στη χρήση τους.
Προετοιμάστε το σπίτι σας
Μετακινήστε τα έπιπλα για να μπορείτε να περπατάτε ελεύθερα με το «πι» και τις πατερίτσες. Αφαιρέστε όλα τα χαλιά και τις μοκέτες.
Διαμορφώστε έναν χώρο κοντά στην τουαλέτα όπου θα περνάτε τις περισσότερες ώρες της ημέρας. Αν ο χώρος αυτός απέχει ή βρίσκεται σε άλλον όροφο από το υπνοδωμάτιό σας, δημιουργήστε σε αυτόν ένα νέο, προσωρινό υπνοδωμάτιο.
Αν χρειασθεί, ανυψώστε το κρεβάτι σας (π.χ. με ειδικά πρόσθετα «πόδια» ή ένα πρόσθετο στρώμα) για να σηκώνεστε πιο εύκολα. Το ίδιο μπορεί να χρειασθεί να κάνετε και στην πολυθρόνα όπου θα κάθεστε.
Μετακινήστε ό,τι θα χρησιμοποιείτε τακτικά (από το τηλέφωνο του σπιτιού έως την καφετιέρα) σε σημείο όπου θα έχετε εύκολη πρόσβαση.
Βάλτε γερές μπάρες ή λαβές στήριξης στην μπανιέρα ή την ντουσιέρα σας. Προμηθευτείτε ένα γερό σκαμπό με αντιολισθητικά πόδια για να κάθεστε τον πρώτο καιρό όταν κάνετε μπάνιο.
Βρείτε βοήθεια
Αν και σύντομα μετά την αρθροπλαστική γόνατος θα μπορείτε να περπατάτε με πατερίτσες ή μπαστούνι, θα χρειάζεστε για αρκετές εβδομάδες βοήθεια για δουλειές όπως το μαγείρεμα, τα ψώνια, το μπάνιο και οι δουλειές του σπιτιού.
Ζητήστε, λοιπόν, την βοήθεια ενός συγγενούς ή φίλου που θα μείνει μαζί σας για λίγο καιρό.