Η άσκηση είναι «φάρμακο» και για τον καρκίνο του πνεύμονα

Η άσκηση, είτε αυτή πραγματοποιείται σε γυμναστήριο, είτε στο δρόμο, είτε ακόμα και στο σπίτι, είναι γνωστό σε όλους ότι προσφέρει πολλαπλά οφέλη στην υγεία νεαρών και ενηλίκων. Μεταξύ άλλων, βελτιώνει τη φυσική κατάσταση και προλαμβάνει την παχυσαρκία, ένα παγκόσμιο και συνεχώς αυξανόμενο νόσημα που συνδέεται με μεγάλο αριθμό ασθενειών, όπως είναι ο διαβήτης και οι καρδιαγγειακές παθήσεις. Η συστηματική εκγύμναση του σώματος όμως προσφέρει άλλο ένα πλεονέκτημα, άγνωστο μέχρι σήμερα, το οποίο δίνει ελπίδα στους ασθενείς με καρκίνο του πνεύμονα.

Στο συμπέρασμα αυτό κατέληξαν οι ερευνητές Line Pedersen και Pernille Hojman από το Πανεπιστήμιο της Κοπεγχάγης, οι οποίοι διεξήγαγαν μελέτη σε ποντίκια, διαπιστώνοντας ότι όσα έτρεχαν τακτικά σε ρόδα (το αντίστοιχο του διαδρόμου για τον άνθρωπο) μείωσαν την ανάπτυξη των υφιστάμενων όγκων στους πνεύμονες.

«Τα ευρήματα της μελέτης είναι εξαιρετικά, καθώς δίνουν ελπίδες για την πρόληψη αλλά και αντιμετώπιση του καρκίνου του πνεύμονα, μια νόσο που αποτελεί την κυρίαρχη αιτία θανάτου από καρκίνο στους άνδρες και τη δεύτερη αιτία θανάτου από καρκίνο στις γυναίκες. Το κάπνισμα είναι ο σημαντικότερος παράγοντας κινδύνου για εμφάνιση της νόσου. Ευθύνεται για περίπου το 80% των περιστατικών στους άνδρες και το 50% στις γυναίκες, παγκοσμίως. Ο κίνδυνος αυξάνεται αναλόγως του αριθμού των τσιγάρων που καπνίζονται καθημερινά και των ετών καπνίσματος. Η διακοπή της βλαβερής αυτής συνήθειας και η ένταξη τακτικής άσκησης στο εβδομαδιαίο πρόγραμμα σύμφωνα με την παρούσα μελέτη, θα μπορούσαν να αποτρέψουν μεγάλο αριθμό περιστατικών», σημειώνει ο χειρουργός θώρακος και καρδιάς Δρ. Γεώργιος Πολυχρονόπουλος.

Το όφελος που διαφάνηκε από τα ευρήματα της μελέτης δεν αφορούσε μόνο στον καρκίνο του πνεύμονα αλλά σε πολλαπλούς τύπους όγκων, μεταξύ αυτών του καρκίνου του δέρματος και του ήπατος. Επιπλέον, τα ποντίκια που ασκούνταν τακτικά είχαν γενικά μικρότερη πιθανότητα να αναπτύξουν καρκίνο.

Όπως μας εξηγεί ο Δρ. Πολυχρονόπουλος, το ανοσοποιητικό σύστημα έχει μια εξαιρετική ικανότητα να καταπολεμά τον καρκίνο και η κινητοποίηση των κυτταροτοξικών κατά τη διάρκεια της άσκησης θα μπορούσε να εμποδίσει την ανάπτυξη της νόσου.

Τα αποτελέσματα της μελέτης έδειξαν ότι οι θετικές επιδράσεις του τρεξίματος εκτός του ότι απεδείχθησαν ανώτερες του σχηματισμού και της ανάπτυξης όγκων, επεκτάθηκαν και στην απώλεια βάρους που παρατηρείται σε ασθενείς με καρκίνο, μια κατάσταση γνωστή ως καχεξία. Τα ποντίκια με καρκίνο του πνεύμονα που ασκούνταν τακτικά δεν έδειξαν σημάδια καχεξίας.

Όπως ανέφεραν οι ερευνητές, πίσω από τις αντικαρκινικές επιπτώσεις της άσκησης κρύβονται πολλοί παράγοντες. Οι αντικαρκινικές επιδράσεις σχετίζονται με την απελευθέρωση αδρεναλίνης (που ονομάζεται επίσης επινεφρίνη), μια ορμόνη που παράγεται από τη μυελώδη μοίρα των επινεφριδίων, ως απόκριση στο ερέθισμα της άσκησης ή του άγχους. Βοηθά τον οργανισμό να κινητοποιήσει όλες τις πηγές ενέργειάς του, σε περιπτώσεις έντονης δραστηριότητας, διεγείροντας το συμπαθητικό νευρικό σύστημα για επείγουσα ενέργεια κατά τη λεγόμενη «αντίδραση μάχης ή φυγής».

Σύμφωνα με τους ερευνητές, η αδρεναλίνη προκαλεί την κινητοποίηση κυττάρων του ανοσοποιητικού συστήματος, ειδικά ενός τύπου κυττάρου που ονομάζεται Natural Killer (NK) cell ή φυσικό φονικό κύτταρο. Τα κύτταρα αυτά επιτίθεται εναντίον κάθε εχθρού, σε αντίθεση με τα γνωστά Τ-λεμφοκύτταρα που επιτίθενται μόνο σε συγκεκριμένα κύτταρα-στόχους, προστατεύοντας το σώμα. Κατόπιν τα φυσικά φονικά κύτταρα διεισδύουν στον όγκο, επιβραδύνοντας ή εμποδίζοντας την ανάπτυξή του.

Αξιοσημείωτη είναι η επισήμανση των επιστημόνων ότι η έγχυση στα ποντίκια είτε αδρεναλίνης είτε IL-6 (η οποία ρυθμίζει τις ανοσολογικές αποκρίσεις και παίζει κεντρικό ρόλο στους μηχανισμούς άμυνας και ενεργοποιείται γρηγορότερα μετά από άσκηση), χωρίς να ασκούνται αποδείχθηκε ανεπαρκής για την αναστολή της ανάπτυξης καρκίνου, υπογραμμίζοντας ότι οι θετικές επιδράσεις  προέρχονται μόνο από την τακτική άσκηση.

«Τα ευρήματα της μελέτης αποτελούν ένα επιπλέον κίνητρο όσων ήδη ασχολούνται με το τζόγκινγκ, αλλά ενθαρρύνουν παράλληλα και όσους δεν γυμνάζονται να ξεκινήσουν αυτή την τόσο απλή και ήπια μορφή άσκησης»,  συμβουλεύει ο Δρ. Πολυχρονόπουλος. Τέλος, η μελέτη υποδεικνύει τη χρήση των φυσικών φονικών κυττάρων ως πιθανή θεραπευτική στρατηγική για πολλαπλούς όγκους.