Έχετε νιώσει ποτέ την ώρα που γυμνάζεστε έναν οξύ πόνο σαν «σουβλιά» στην μία πλευρά του κορμού σας; Ο πόνος αυτός είναι έντονος, μπορεί να σας «κόψει» την ανάσα και πολλοί τον περιγράφουν σαν «σουβλιά» ή «σφάχτη». Πού οφείλεται αυτός ο πόνος στα πλευρά και γιατί εκδηλώνεται;
Όπως εξηγεί ο αθλητικός φυσιολόγος Christopher Travers, από την Cleveland Clinic στο Οχάιο, ο πόνος στα πλευρά (side stitch) είναι ο επώδυνος σπασμός του διαφράγματος. Το διάφραγμα είναι ο πανίσχυρος μυς που χωρίζει τον θώρακα από την κοιλιά.
«Ο πόνος στα πλευρά είναι ένας αβλαβής, αλλά ανυπόφορος πόνος, που συνήθως εντοπίζεται στην μία πλευρά του κορμού, ακριβώς στο ή κάτω από το σημείο όπου τελειώνουν οι πλευρές», λέει. «Περισσότεροι από έξι στους δέκα ασκουμένους τον εκδηλώνουν σχεδόν πάντοτε στην ίδια πλευρά του σώματος. Ο πόνος στα πλευρά στην δεξιά μεριά του σώματος είναι δύο φορές πιο συχνός απ’ ό,τι στα αριστερά».
Ο πόνος στα πλευρά κατά την άσκηση είναι πολύ συνηθισμένος. Σε μία μελέτη με 965 αθλητές, ο πόνος στα πλευρά (ή πλευροδυνία από άσκηση) αναφέρθηκε ως σύμπτωμα που είχαν βιώσει κατά το τελευταίο έτος από:
- Το 69% των δρομέων
- Το 75% των κολυμβητών
- Το 32% των ποδηλατών
- Το 52% των ασχολούμενων με dance aerobic (είναι συνδυασμός αεροβικής με χορούς)
- Το 47% των καλαθοσφαιριστών
- Το 62% των ιππέων
Ποιες είναι οι αιτίες
Επομένως, αν γυμνάζεστε είναι πολύ πιθανό αργά ή γρήγορα να τον νιώσετε κι εσείς, αν δεν το έχετε υποστεί ήδη. Γιατί όμως συμβαίνει αυτός ο σπασμός του διαφράγματος;
«Δεν υπάρχει ένας μεμονωμένος λόγος για τον οποίο εμφανίζεται ο πόνος στα πλευρά», απαντά ο κ. Travers. «Η επικρατούσα θεωρία είναι πως προκαλείται επειδή αυξάνεται η ροή αίματος στο ήπαρ και τον σπλήνα. Μία άλλη θεωρία είναι ότι ο πόνος στα πλευρά αναπτύσσεται επειδή τα εσωτερικά όργανα τραβούν το διάφραγμα. Σε αυτή την περίπτωση, όμως, δεν εξηγείται για ο πόνος εκδηλώνεται συχνά και κατά την κολύμβηση».
Υπάρχει επίσης ενδεχόμενο να προκληθεί ο πόνος από διαταραχή στην ισορροπία των ηλεκτρολυτών (κάλιο, νάτριο, ασβέστιο) στο αίμα. Αυτό μπορεί π.χ. να συμβεί αν πίνετε πάρα πολύ νερό κατά την άσκηση ή αντιθέτως αν είστε αφυδατωμένοι.
Άλλοι παράγοντες που μπορεί να παίξουν ρόλο είναι η κατανάλωση φαγητού πριν από την άσκηση και το χαμηλό επίπεδο φυσικής κατάστασης.
Τι να κάνετε
Όποια κι αν είναι η αιτία, για να αποφύγετε τον πόνο στα πλευρά κατά την άσκηση ο κ. Travers συνιστά τα εξής:
- Να ελέγχετε την αναπνοή σας όταν γυμνάζεστε
- Να κάνετε καλή προθέρμανση πριν αρχίσετε την άσκηση
- Να μην τρώτε φαγητό πριν από το τρέξιμο ή άλλη άσκηση. Ένα σνακ φτωχό σε λίπη, πρωτεΐνες και φυτικές ίνες είναι αρκετό
- Να πίνετε τακτικά μικρές γουλιές νερό στη διάρκεια της άσκησης, αλλά όχι απότομα μεγάλες ποσότητες.
- Προγραμματίστε έξυπνα την πρόσληψη τροφής και υγρών. Να αποφεύγετε τις μεγάλες ποσότητες και των δύο 1-2 ώρες πριν από την άσκηση. Αν, όμως, έχετε ευαίσθητο στομάχι, ίσως πρέπει να παρατείνετε το διάστημα αυτό σε τουλάχιστον 3 ώρες.