Αταξία: Τι είναι ακριβώς – Συμπτώματα, αίτια και αντιμετώπιση

Μιχάλης Θερμόπουλος
20 Μαΐου 2022 | 08:30

Αταξία σημαίνει, σε ιατρική έννοια, “χωρίς συντονισμό”. Τα άτομα με αταξία χάνουν τον έλεγχο των μυών στα χέρια και τα πόδια τους. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε έλλειψη ισορροπίας, συντονισμού και δυσκολία στο περπάτημα.

Η αταξία μπορεί να επηρεάσει τα δάχτυλα, τα χέρια, τα χέρια, τα πόδια, το σώμα, την ομιλία, ακόμη και τις κινήσεις των ματιών.

Το σύμπτωμα της αταξίας μπορεί να προκληθούν από πολλά πράγματα όπως:

Εγκεφαλικό
Πολλαπλή Σκλήρυνση
Όγκοι
Αλκοολισμός
Νευρική βλάβη
Μεταβολικές διαταραχές
Ελλείψεις βιταμινών

Σε αυτές τις περιπτώσεις, η θεραπεία της πάθησης που προκάλεσε αταξία μπορεί να τη βελτιώσει.

Αν και ο όρος αταξία συνήθως περιγράφει συμπτώματα, περιγράφει επίσης μια ομάδα ειδικών εκφυλιστικών ασθενειών του κεντρικού νευρικού συστήματος, που ονομάζονται κληρονομικές και σποραδικές αταξίες:

Κληρονομικές αταξίες

Αυτός ο τύπος προκαλείται από ένα εκ γενετής ελάττωμα σε ένα γονίδιο. Οι κληρονομικές αταξίες είναι εκφυλιστικές διαταραχές, που μπορεί να εξελιχθούν σε εύρος αρκετών ετών. Το πόσο σοβαρή είναι η αναπηρία εξαρτάται από τον τύπο της αταξίας, την ηλικία έναρξης των συμπτωμάτων και άλλους παράγοντες. Ορισμένοι τύποι κληρονομικών αταξιών ξεκινούν στην παιδική ηλικία, ενώ άλλοι ξεκινούν στην ενήλικη ζωή.

Σποραδικές αταξίες

Αυτός ο τύπος συνήθως ξεκινά στην ενήλικη ζωή και δεν έχει γνωστό οικογενειακό ιστορικό.

Τι προκαλεί την αταξία;

Ένα ελαττωματικό γονίδιο παράγει μη φυσιολογικές πρωτεΐνες που προκαλούν εκφυλισμό των νευρικών κυττάρων και οδηγεί σε αταξία. Καθώς η ασθένεια εξελίσσεται, οι μύες ανταποκρίνονται ολοένα και λιγότερο στις εντολές του εγκεφάλου. Αυτό προκαλεί επιδείνωση της ισορροπίας και του συντονισμού.

Αταξία: Ποια είναι τα συμπτώματα

Τα συμπτώματα και ο χρόνος έναρξης μπορεί να διαφέρουν ανάλογα με τον τύπο της αταξίας. Συνήθως, τα πιο κοινά περιλαμβάνουν:

Προβλήματα ισορροπίας και συντονισμού (επηρεάζονται πρώτα)
Κακός συντονισμός χεριών και ποδιών
Σχήμα λόγου
Βάδισμα με ανοιχτά πόδια (μακριά το ένα από το άλλο)
Δυσκολία στο γράψιμο και στο φαγητό
Αργές κινήσεις των ματιών

Τα συμπτώματα της αταξίας μπορεί να μοιάζουν με άλλες καταστάσεις, ή ιατρικά προβλήματα. Πάντα να επισκέπτεστε τον γιατρό σας για μια σωστή διάγνωση.

Πώς αντιμετωπίζεται η αταξία

Δεν υπάρχει θεραπεία για τις κληρονομικές αταξίες. Και, δεν υπάρχει φάρμακο για τη θεραπεία του συγκεκριμένου συμπτώματος της αταξίας.

Εάν η αταξία οφείλεται σε εγκεφαλικό επεισόδιο, χαμηλό επίπεδο βιταμινών, ή έκθεση σε τοξικό φάρμακο, ή χημική ουσία, τότε η θεραπεία στοχεύει στη θεραπεία αυτών των υποκείμενων καταστάσεων.

Η θεραπεία για την έλλειψη συντονισμού, ή για την ανισορροπία περιλαμβάνει κυρίως τη χρήση προσαρμοστικών συσκευών, που επιτρέπουν στο άτομο να διατηρήσει, όσο το δυνατόν μεγαλύτερη ανεξαρτησία. Αυτές οι συσκευές μπορεί να περιλαμβάνουν μπαστούνι, πατερίτσες, περιπατητή, ή αναπηρικό καροτσάκι. Η φυσικοθεραπεία, η λογοθεραπεία και τα φάρμακα που βοηθούν τα συμπτώματα, όπως ο τρόμος, η δυσκαμψία, η κατάθλιψη, η σπαστικότητα και οι διαταραχές ύπνου μπορεί επίσης να βοηθήσουν.

Ποιες είναι οι επιπλοκές της αταξίας

Η εξέλιξη των διαφόρων τύπων αταξίας μπορεί να ποικίλλει ανάλογα με κάθε συγκεκριμένο σύνδρομο. Στη χειρότερη περίπτωση, το άτομο μπορεί να έχει δυσκαμψία που δεν αντιμετωπίζεται, αναπνευστικά προβλήματα, ή πνιγμό που μπορεί να οδηγήσει σε θάνατο. Μερικά από τα πιο δύσκολα συμπτώματα απαιτούν αντιμετώπιση με συσκευές αναπνευστικής βοήθειας (CPAP), τραχειοστομία ή σωλήνα σίτισης.

Το να πέσει, ή να δεθεί στην καρέκλα, ή στο κρεβάτι ο ασθενής μπορεί να οδηγήσει σε άλλες απειλητικές για τη ζωή επιπλοκές, όπως τραυματισμό, μόλυνση και θρόμβους αίματος. Η άνοια, τα προβλήματα συμπεριφοράς και η κατάθλιψη μπορεί να επηρεάσουν τη συμμόρφωση του ασθενούς και τη φροντίδα του.

Άλλες επιπλοκές της αταξίας μπορεί να περιλαμβάνουν:

Ζάλη
Σπαστικότητα
Ακαμψία
Τρόμος
Πόνος
Κούραση
Χαμηλή αρτηριακή πίεση σε καθιστή, ή όρθια στάση
Δυσλειτουργία του εντέρου, ή της ουροδόχου κύστης
Σεξουαλική δυσλειτουργία

Πότε πρέπει να επικοινωνήσετε με τον γιατρό σας

Τα συμπτώματα και ο χρόνος έναρξης μπορεί να διαφέρουν ανάλογα με τον τύπο της αταξίας. Κάθε άτομο μπορεί να βιώσει διαφορετικά συμπτώματα. Επικοινωνήστε με τον γιατρό σας, εάν έχετε οποιοδήποτε από τα ακόλουθα συμπτώματα: