Χειρουργική Ογκολογία: 41.000 νέα κρούσματα Ελλήνων με καρκίνο ετησίως

Το γεγονός ότι το 45% περίπου των καρκίνων θα μπορούσαν να αποφευχθούν με την υιοθέτηση κανόνων υγιεινού τρόπου διαβίωσης και διατροφής, καθιστά την ευαισθητοποίηση του κοινωνικού συνόλου ιδιαίτερα επιθυμητή και ωφέλιμη.

Ο καρκίνος αποτελεί την πρώτη αιτία θανάτου για τα άτομα ηλικίας από 64 μέχρι 74 ετών και τη δεύτερη αιτία θανάτου για τις ηλικίες από 75 ετών και άνω. Οι σημαντικές εξελίξεις στην έγκαιρη διάγνωση και θεραπευτική αντιμετώπιση των περισσότερων μορφών καρκίνου επιτρέπουν τη μακρόχρονη επιβίωση με ικανοποιητική ποιότητα ζωής πολλών καρκινοπαθών ασθενών με συγκεκριμένες εντοπίσεις της νόσου (μαστός, προστάτης, παχύ έντερο, ωοθήκες, κλπ) αλλά ακόμα πολλές φορές και την πλήρη ίαση.

Στη σημερινή εποχή, και εντονότερα στο Δυτικό κόσμο, ο καρκίνος αποτελεί ολοένα αυξανόμενο πρόβλημα υγείας, αφενός λόγω της αύξησης της συχνότητάς του, αφετέρου λόγω του ότι εμφανίζεται σε συνεχώς νεότερα άτομα.

Το 2012 καταγράφηκαν 14,1 εκατομμύρια νέα κρούσματα καρκίνου όλων των εντοπίσεων παγκοσμίως και υπολογίζεται ότι το 2025 θα αυξηθούν σε 19,3 εκατομμύρια. Στη χώρα μας καταγράφονται ετησίως περίπου 41.000 νέα κρούσματα και 28.000 θάνατοι από καρκίνο.

Η χειρουργική παραδοσιακά σε βάθος τριών χιλιετιών και μέχρι τα μέσα του 20ού αιώνα αποτελούσε το βασικό τρόπο της αντιμετώπισης του καρκίνου. Σε περασμένες δεκαετίες οι επεμβάσεις που εκτελούνταν για καρκίνο γίνονταν ολοένα ριζικότερες και δυσκολότερα ανεκτές από τον ασθενή, ενώ η ιατρική κοινότητα ακόμα δεν μπορούσε να κατανοήσει τη φύση και τη βιολογία της νόσου.

Η τεχνολογική πρόοδος των τελευταίων δεκαετιών, και η έκρηξη ερευνητικών και θεραπευτικών δυνατοτήτων που έφερε μαζί της, προσέφεραν νέες ιδέες και νέα εφόδια στη μάχη κατά του καρκίνου. Η προσφορά της γενετικής και της μοριακής βιολογίας στη μελέτη του καρκίνου υπήρξε καθοριστική για την κατανόηση του τρόπου ανάπτυξης των διαφόρων μορφών καρκίνου. Προηγμένες διαγνωστικές τεχνικές επιτρέπουν την πρώιμη εντόπισή του, ενώ βιολογικοί δείκτες επιτρέπουν να προβλέψουμε τη μελλοντική συμπεριφορά του. Νέες θεραπείες, με τη χρήση σύγχρονων χημειοθεραπευτικών φαρμάκων αλλά και της προηγμένης ακτινοθεραπείας, και πρόσφατα των βιολογικών παραγόντων, υπόσχονται πολύ καλύτερα αποτελέσματα για τους καρκινοπαθείς ασθενείς μας.

Όπως τονίζει ο πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Χειρουργικής Ογκολογίας, Ιωάννης Γ. Καραϊτιανός, Συντονιστής Διευθυντής της Χειρουργικής Ογκολογικής Κλινικής του Αντικαρκινικού Νοσοκομείου «Αγ. Σάββας»:

η προσπάθεια έγκαιρης διάγνωσης και σε θεραπεύσιμο στάδιο των συχνότερων μορφών καρκίνου όπως είναι ο καρκίνος του μαστού, του τραχήλου της μήτρας, του παχέος εντέρου, του προστάτου, του πνεύμονα, κ.ά. έχει πολύ μεγάλη σημασία στις μέρες μας και για τούτο θα πρέπει να πραγματοποιείται ανά τακτά χρονικά διαστήματα και μέχρι την ηλικία των 75 χρόνων, εφόσον το άτομο κρίνεται ικανό να υποβληθεί σε θεραπευτική χειρουργική επέμβαση ή χημειοθεραπεία στην περίπτωση θετικής διαγνώσεως.

Τέτοιες μέθοδοι έγκαιρης διάγνωσης περιλαμβάνουν τη μαστογραφία, την κυτταρολογική εξέταση κατά Παπανικολάου (Test PAP), την κολονοσκόπηση, την εξέταση του προστατικού αντιγόνου στο αίμα (PSA), την αξονική τομογραφία θώρακος, ιδιαίτερα σε ομάδες υψηλού κινδύνου.

Η Χειρουργική Ογκολογία ως ιατρική εξειδίκευση γεννήθηκε τις τελευταίες δεκαετίες για να εξυπηρετήσει τη θεραπευτική αντιμετώπιση των καρκινοπαθών ασθενών σε συνδυασμό με τη χημειοθεραπεία και ακτινοθεραπεία για την ολιστική θεραπεία της νόσου, που είναι έργο μιας πολυσύνθετης ομάδας ειδικών. Ο χειρουργός ογκολόγος, ο ογκολόγος, ο ακτινοδιαγνώστης, ο παθολογοανατόμος και ο ακτινοθεραπευτής οφείλουν να σχεδιάσουν και να υλοποιήσουν, εξατομικευμένα, τη στρατηγική αντιμετώπισης της νόσου για κάθε έναν ασθενή ξεχωριστά.

Στοιχεία

Πρόσφατα στοιχεία από μεγάλη παγκόσμιας εμβέλειας μελέτη αποδεικνύουν ότι τα ποσοστά επιτυχούς αντιμετώπισης και ίασης στις περισσότερες μορφές καρκίνου όπως πχ. του μαστού, του παχέος εντέρου και του προστάτου, είναι πολύ καλύτερα στις ανεπτυγμένες χώρες (ΗΠΑ, Δυτική Ευρώπη) σε σχέση με τις αναπτυσσόμενες χώρες.

Η Χειρουργική Ογκολογία έχει, στις περισσότερες περιπτώσεις, θεμελιώδη σημασία στη διαδικασία αυτή και ο συνδυασμός προεγχειρητικής και μετεγχειρητικής χημειοθεραπείας και ακτινοθεραπείας προσφέρει βέλτιστα αποτελέσματα και ίαση ή μακρά επιβίωση των ασθενών, αλλά και επιπλέον δραστικό περιορισμό των άλλοτε συχνών ακρωτηριαστικών χειρουργικών επεμβάσεων (περιορισμός των ριζικών μαστεκτομών και των κολοστομιών-παρά φύση εδρών). Αυτό συμβάλλει εξάλλου στην εξασφάλιση ικανοποιητικής ποιότητας ζωής των καρκινοπαθών ασθενών μετεγχειρητικά.

Ο ειδικός αυτός τομέας της χειρουργικής, η Χειρουργική Ογκολογία, αποτελεί μια εξειδικευμένη τέχνη που διαρκώς όχι απλά συνεργάζεται με τις άλλες ειδικότητες, αλλά αλλάζει ακόμα και τις τεχνικές της, διαρκώς εξελισσόμενη, προκειμένου να προσφέρει τις καλύτερες δυνατές λύσεις στον ασθενή που πάσχει από καρκίνο.

Χειρουργική Ογκολογία

Στη χώρα μας δεν έχει αναγνωρισθεί ακόμα η Χειρουργική Ογκολογία ως ιατρική εξειδίκευση, όπως είναι η Παθολογική Ογκολογία και η Ακτινοθεραπεία, παρά την από τριετίας και πλέον θετική γνωμοδότηση του Κεντρικού Συμβουλίου Υγείας (ΚεΣΥ), σε αντίθεση με ό,τι συμβαίνει στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες.

Ελπίζουμε ότι η πολιτεία σύντομα θα συντρέξει στη νομοθετική ρύθμιση του κενού αυτού, που άλλωστε δεν απαιτεί δαπάνες αλλά αντίθετα θα συμβάλει και στην επιμόρφωση και εξοικείωση των νέων χειρουργών στη σύγχρονη αντιμετώπιση των όγκων.

Ο Πρόεδρος

της Ελληνικής Εταιρείας Χειρουργικής Ογκολογίας

Ιωάννης Γ. Καραϊτιανός

Αμ. Επίκ. Καθηγητής Χειρουργικής

Πανεπιστημίου Αθηνών

Συντονιστής Διευθυντής Χειρουργικής Ογκολογικής Κλινικής

Αντικαρκινικού Νοσοκομείου «Αγ