Δ. Παρασκευής: Δύσκολα θα μας απειλήσει ο μεταπνευμονοϊός – Η γρίπη των πτηνών μπορεί να γίνει επικίνδυνη

Καθησυχαστικός εμφανίστηκε ο καθηγητής Επιδημιολογίας-Προληπτικής Ιατρικής ΕΚΠΑ Δημήτρης Παρασκευής, μέλος του διοικητικού συμβουλίου του ΕΟΔΥ, για το ενδεχόμενο να απειλήσει τη δημόσια υγεία ο μεταπνευμονοϊός (HMPV).

Αντιθέτως, η γρίπη των πτηνών θα μπορούσε να αποτελέσει πρόβλημα εάν αποκτούσε την ιδιότητα να μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο. Ωστόσο δεν είναι ο μοναδικός ιός που αποτελεί πιθανό κίνδυνο.

«Δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι ο μεταπνευμονοϊός έχει αλλάξει χαρακτηριστικά και έχει γίνει πιο λοιμογόνος», ξεκαθάρισε σε συνέντευξή του στο Πρακτορείο FM. «Προς το παρόν δεν έχουμε κάτι το οποίο να προσομοιάζει την κατάσταση με αυτή του 2019, όταν είχαμε ασθενείς άγνωστης αιτιολογίας, που νοσούσαν από έναν ιό που δεν γνωρίζαμε περί τίνος πρόκειται».

Όπως εξήγησε ο καθηγητής, η περίοδος που διανύουμε χαρακτηρίζεται από αυξημένη κυκλοφορία αναπνευστικών λοιμώξεων σε ολόκληρο το βόρειο ημισφαίριο του πλανήτη. Αυτό είναι αναμενόμενο. Όπως αναμενόμενο είναι να κυκλοφορεί η γρίπη και δευτερευόντως ο κορωνοϊός και άλλα παθογόνα του αναπνευστικού. Σε αυτά συμπεριλαμβάνεται και ο μεταπνευμονοϊός.

Γιατί δεν υπάρχει rapid test

«Δεν πρόκειται για ένα νέο παθογόνο. Είναι ένας ιός γνωστός από το 2001, κυκλοφορεί σε όλη την υφήλιο και παρουσιάζει έξαρση αυτή την περίοδο του έτους, όπως τα περισσότερα παθογόνα του αναπνευστικού», τόνισε ο κ. Παρασκευής.

Ο μεταπνευμονοϊός «μεταδίδεται με τον ίδιο τρόπο, όπως ο ιός της γρίπης ή ο κορωνοϊός (δηλαδή με τα σταγονίδια) και προκαλεί ήπια συμπτώματα. Εξαίρεση είναι τα άτομα που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες και τα παιδιά μικρής ηλικίας. Ο τρόπος προφύλαξης είναι ο ίδιος με της γρίπης και της COVID», πρόσθεσε.

Ο μεταπνευμονοϊός γενετικά μοιάζει με τον αναπνευστικό συγκυτιακό ιό (RSV). Για την ανίχνευση του, όμως, δεν υπάρχει εξέταση με τη μορφή του rapid ή του self test, διότι είναι ένας ιός που δεν επιτηρείται συστηματικά.

Αυτό γίνεται διότι «δεν υπάρχει ιδιαίτερος λόγος», ανέφερε ο κ. Παρασκευής. Υπό επιτήρηση, εξήγησε, βρίσκονται από τον ΕΟΔΥ περίπου 20 άλλα παθογόνα του αναπνευστικού. Η επιτήρησή τους γίνεται από τα περιστατικά τα οποία νοσηλεύονται σε μεγάλο αριθμό νοσοκομείων, ανά την επικράτεια. Όσον αφορά τον μεταπνευμονοϊό, αυτός διαγιγνώσκεται με μοριακό έλεγχο (PCR).

Κλειδί οι μεταλλάξεις

Στο ερώτημα αν υπάρχει περίπτωση να μεταλλαχθεί ο συγκεκριμένος ιός επί τα χείρω, ο κ. Παρασκευής απάντησε πως δεν το θεωρεί πιθανό.

«Kατά την προσωπική μου άποψη δεν φαντάζει πιθανό να μεταλλαχθεί ο συγκεκριμένος ιός. Δεν είναι κάτι το οποίο μπορούμε να αποκλείσουμε, αλλά η εμπειρία μας έχει δείξει ότι συνήθως αυτό συμβαίνει όταν έχουμε μετάδοση ενός παθογόνου, από ένα άλλο είδος, από ένα ζώο στον άνθρωπο. Όσο αυτός ο ιός παραμένει σε αυτόν το ξενιστή για πολλά χρόνια, δεν έχουμε τέτοιου είδους αλλαγές εύκολα. Επομένως δεν το θεωρώ πολύ πιθανό σενάριο», είπε.

Αντιθέτως, με τη γρίπη των πτηνών εκφράζεται ολοένα μεγαλύτερη ανησυχία από την επιστημονική κοινότητα να συμβεί κάτι τέτοιο. Πόσο μάλλον μετά τον θάνατο του πρώτου ασθενούς στις ΗΠΑ εξαιτίας της.

«Η γρίπη των πτηνών έχει διαφορετικά χαρακτηριστικά. Πρόκειται για έναν ιό, ο οποίος μολύνει άλλα ζώα (τα πτηνά δηλαδή) και τα περιστατικά μεταδόσεων από τα πτηνά στον άνθρωπο μπορεί να εκδηλώσουν σοβαρή συμπτωματολογία», εξήγησε. «Είναι δηλαδή ένα νέο παθογόνο για τον ανθρώπινο οργανισμό με διαφορετικά χαρακτηριστικά».

Πόσο κινδυνεύουμε

Αυτό όμως δεν σημαίνει πως κινδυνεύουμε άμεσα. «Προς το παρόν, δεν υπάρχει υψηλός κίνδυνος για την κοινότητα, εφόσον ο ιός αυτός δεν μπορεί να μεταδοθεί από άνθρωπο σε άνθρωπο, σύμφωνα με επίσημες ανακοινώσεις διεθνών φορέων», είπε ο κ. Παρασκευής.

Εν τούτοις, για να περιοριστεί στο ελάχιστο ο κίνδυνος να καταστεί μολυσματικός για τον άνθρωπο, «γίνεται συστηματική επιτήρηση και εφαρμόζονται πολύ αυστηρά προληπτικά μέτρα τόσο στα ζώα όσο και στα πουλερικά, αν τυχόν διαγνωστεί. Αλλά και στους ανθρώπους εφαρμόζονται μέτρα, καθώς έχουμε μεμονωμένα περιστατικά μετάδοσης από ζώα στον άνθρωπο».

Όσον αφορά την ανησυχία μερίδας επιστημόνων ότι η γρίπη των πτηνών θα αποτελέσει την επόμενη πανδημία, ο κ. Παρασκευής ανέφερε ότι πρόκειται για σενάριο και όχι ακριβώς ανησυχία.

«Είναι ένας ιός ο οποίος είναι αρκετά λοιμογόνος. Συνεπώς αποτελεί εν δυνάμει κίνδυνο. Αυτό δεν είναι κάτι το οποίο προέκυψε τώρα. Ισχύει για πολλά χρόνια. Γι’ αυτόν τον λόγο, υπάρχει διεθνής προσπάθεια επιτήρησης και εφαρμογής μέτρων, ώστε να αποφευχθεί ο κίνδυνος να προκαλέσει νέα πανδημία», είπε.

Και πρόσθεσε πως δεν είναι ο μοναδικός ιός, ο οποίος αποτελεί έναν πιθανό κίνδυνο. «Υπάρχουν και άλλοι, αλλά σίγουρα αυτός είναι ένας ο οποίος συγκεντρώνει κάποιες πιθανότητες να προκαλέσει πρόβλημα στο μέλλον», τόνισε.

Κυριαρχεί η γρίπη

Αυτή την εποχή, πάντως, μεταξύ των ιών που προκαλούν λοιμώξεις του αναπνευστικού στην κοινότητα, κυριαρχεί η γρίπη. Ο κ. Παρασκευής ανέφερε πως το 30% των ατόμων με συμπτώματα έχουν γρίπη. Το ποσοστό αυτό «ενδέχεται να αυξηθεί τις επόμενες 1-2 εβδομάδες. Και σίγουρα θα παραμείνει σε υψηλά επίπεδα καθ’ όλη τη διάρκεια του Ιανουαρίου, ίσως μέχρι τα μέσα ή τέλη Φεβρουαρίου», εκτίμησε.

Υπάρχουν, τέλος, και άλλα παθογόνα κυκλοφορούν στην κοινότητα όπως ο κορονοϊός, ο RSV και ιοί που προκαλούν κοινό κρυολόγημα, καθώς ευνοείται η μετάδοση λόγω συγχρωτισμού σε κλειστούς χώρους. «Η γρίπη είναι σε έξαρση, η COVID δεν παρουσιάζει αυξητική δράση», κατέληξε.

Φωτογραφία: iStock