Ραγδαία αύξηση εξακολουθούν να παρουσιάζουν οι άνθρωποι που μολύνει ο δάγκειος πυρετός σε όλο τον κόσμο, με τα κρούσματα έως και τα τέλη Ιουλίου 2024 να ξεπερνούν τα 12 εκατομμύρια.
Η συντριπτική πλειονότητα καταγράφονται στις χώρες του Παναμερικανικού Οργανισμού Υγείας (PAHO), ιδίως στην Κεντρική και Νότια Αμερική. Ωστόσο πολλά εισαγόμενα κρούσματα και μερικά εγχώρια έχει καταγράψει και η Ευρώπη.
Αυτό θεωρείται ανησυχητικό διότι ακόμα κι αν ένας ασθενής είναι ασυμπτωματικός, μπορεί να μεταδώσει τον επικίνδυνο ιό στα κουνούπια που θα τον τσιμπήσουν κατά την περίοδο μετάδοσης.
Όπως αναφέρει ο PAHO στον πιο πρόσφατο απολογισμό του, έως και την 30η εβδομάδα της εφετινής χρονιάς (έως και τις 28 Ιουλίου 2024) είχαν καταγραφεί στην αμερικανική ήπειρο 11.218.592 ύποπτα και επιβεβαιωμένα κρούσματα.
Ο αριθμός αυτός είναι διπλάσιος από τα κρούσματα της αντίστοιχης περιόδου του 2023. Είναι επίσης τετραπλάσιος από τον μέσο όρο των τελευταίων 5 ετών!
Από το σύνολο των κρουσμάτων, μόλις τα 1.074 καταγράφηκαν στην Βόρεια Αμερική (όλα στις ΗΠΑ, ο Καναδάς δεν έχει κανένα).
Από τα υπόλοιπα, τα περισσότερα (τα 9,36 εκατομμύρια) έχουν καταγραφεί στη Βραζιλία. Ακολουθούν:
- Η Αργεντινή (556.820 κρούσματα)
- Η Παραγουάη (285.860)
- Το Περού (259.876)
- Η Κολομβία (237.635)
- Το Μεξικό (164.447)
- Η Ονδούρα (91.690)
Από τους ανθρώπους που αρρώστησε ο δάγκειος πυρετός, οι 14.915 (ποσοστό 0,1%) εκδήλωσαν σοβαρή νόσο. Δυστυχώς, πάνω από τέσσερις στους δέκα από αυτούς (οι 6.250) έχασαν τη ζωή τους.
Άλλο σχεδόν 1 εκατομμύριο κρούσματα έχουν καταγραφεί σε άλλες περιοχές του πλανήτη, μεταξύ των οποίων συμπεριλαμβάνεται η Ευρώπη.
Εγχώρια και εισαγόμενα κρούσματα στην Ευρώπη
Στην ηπειρωτική Ευρώπη έχουν αναφερθεί πολλά εισαγόμενα κρούσματα το 2024, σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου & Προλήψεως των Ασθενειών (ECDC). Ενδεικτικά έχουν αναφέρει εισαγόμενα κρούσματα από ενδημικές περιοχές η Γερμανία, η Ιταλία, η Γαλλία και άλλες χώρες.
Ωστόσο ο δάγκειος πυρετός έχει μεταδοθεί και σε 6 ανθρώπους εντός Γαλλίας. Τα περιστατικά αυτά αναφέρει το ECDC στην πιο πρόσφατη επιδημιολογική έκθεσή του. Είναι τα πρώτα εγχώρια περιστατικά της Ευρώπης για την εφετινή χρονιά.
Ο πρώτος ασθενής μολύνθηκε τον Ιούνιο στην περιοχή της Οξιτανίας (πρωτεύουσά της είναι η Τουλούζη). Στην ίδια περιοχή έχουν καταγραφεί εφέτος και περισσότερα από 200 εισαγόμενα περιστατικά. Ο αριθμός αυτός τετραπλάσιος από τον αντίστοιχο του 2023.
Ο δεύτερος ασθενής μολύνθηκε τον Ιούλιο (εκδήλωσε τα πρώτα συμπτώματα στις 17 Ιουλίου 2024). Το περιστατικό καταγράφηκε στην περιφέρεια Προβηγκία-Άλπεις-Κυανή Ακτή της Γαλλίας. Αργότερα ανιχνεύθηκε και δεύτερο περιστατικό που μολύνθηκε στην ίδια περιοχή.
Στις 8 Αυγούστου, τέλος, αναφέρθηκαν ακόμα τρία περιστατικά στα Ανατολικά Πυρηναία, το Λοζέρ και το Γκαρντ.
Επιπλέον, μέχρι και τα τέλη Απριλίου 2024 είχαν αναφερθεί στη Γαλλία 2.166 εισαγόμενα κρούσματα δάγκειου πυρετού. Τα περισσότερα (το 82%) ήταν ταξιδιώτες από τις γαλλικές κτήσεις της Μαρτινίκας και της Γουαδελούπης. Ο αριθμός αυτός είναι τεράστιος. Τις πέντε προηγούμενες χρονιές ο μέσος όρος των κρουσμάτων τους ίδιους μήνες ήταν μόλις 128!
Από την 1η Μαΐου έως και τις 13 Αυγούστου 2024 έχουν καταγραφεί ακόμα 1.031 εισαγόμενα κρούσματα. Επομένως, ο δάγκειος πυρετός έχει έως τώρα ανιχνευθεί σε 3.197 ταξιδιώτες στη Γαλλία. Σε αντιδιαστολή αυτού, ολόκληρο το 2023 είχαν καταγραφεί 2.524 εισαγόμενα περιστατικά.
Τι κίνδυνος υπάρχει
Ο δάγκειος πυρετός μεταδίδεται με το τσίμπημα μολυσμένων κουνουπιών. Όπως εξηγεί ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ), η λοίμωξη από αυτόν είναι ασυμπτωματική στο 75-80% των περιπτώσεων.
Ωστόσο, οι μολυνθέντες (ακόμη και οι ασυμπτωματικοί) μπορεί να μεταδώσουν τους ιούς σε κουνούπια που θα τους τσιμπήσουν κατά την περίοδο μετάδοσης. Η περίοδος αυτή διαρκεί περίπου 10 ημέρες.
Στους ασθενείς που εκδηλώνουν συμπτώματα, ο δάγκειος πυρετός μπορεί να είναι από ήπια έως πολύ σοβαρή νόσος (στο περίπου 5% εξ αυτών). Η ήπια νόσος χαρακτηρίζεται από πυρετό που μπορεί να συνοδεύεται από:
- Πονοκέφαλος
- Πόνους στους μυς και τις αρθρώσεις (μυαλγίες, αρθραλγίες)
- Εξάνθημα
- Ναυτία
- Εμέτους
Η σοβαρή νόσος εκδηλώνεται με αιμορραγικές εκδηλώσεις ή και κυκλοφορική καταπληξία, και μπορεί να έχει έως και θανατηφόρο κατάληξη.
Η πρόληψη
Ο ΕΟΔΥ τονίζει πως όσοι ταξιδεύουν (ή διαμένουν) σε χώρες του εξωτερικού όπου ενδημεί ο δάγκειος πυρετός, πρέπει να λαμβάνουν σχολαστικά μέτρα ατομικής προστασίας από τα κουνούπια:
- Στη διάρκεια του ταξιδιού τους στην ενδημική περιοχή και
- Τουλάχιστον για τρεις (3) εβδομάδες μετά από την επιστροφή/ άφιξή τους στην Ελλάδα (ανεξάρτητα από την παρουσία ή μη συμπτωμάτων)
Τα μέτρα αυτά συμπεριλαμβάνουν τη χρήση εγκεκριμένων εντομοαπωθητικών σώματος (στο δέρμα και πάνω από τα ρούχα) και περιβάλλοντος, πάντοτε σύμφωνα με τις οδηγίες χρήσης. Αυτά μπορεί να είναι οι σήτες, οι κουνουπιέρες, τα κλιματιστικά και οι ανεμιστήρες.
Συνιστάται επίσης η χρήση μακριών ρούχων που καλύπτουν όσο το δυνατόν περισσότερο το σώμα. Τα μέτρα αυτά πρέπει να λαμβάνονται καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας. Και αυτό, διότι τα κουνούπια που μεταδίδουν τον δάγκειο πυρετό τσιμπούν κυρίως κατά τη διάρκεια της ημέρας. Η μεγαλύτερη δραστηριότητά τους παρατηρείται το πρωί και αργά το μεσημέρι/απόγευμα έως το σούρουπο.
Σε περίπτωση που οι ταξιδιώτες αυτοί παρουσιάσουν ύποπτα συμπτώματα (π.χ. πυρετό, πονοκέφαλο, μυαλγίες, αρθραλγίες, εξάνθημα) κατά τη διάρκεια του ταξιδιού ή μετά από την επιστροφή τους, πρέπει να αναζητήσουν αμέσως ιατρική εκτίμηση.
Φωτογραφία: iStock