Δάγκειος πυρετός: Προσοχή στα κουνούπια που τσιμπάνε το πρωί, λέει ο ΕΟΔΥ

  • Ρούλα Τσουλέα
δάγκειος
Ποια είναι η ιδιαιτερότητα των κουνουπιών του γένους Aedes που μεταδίδουν δάγκειο πυρετό, Ζίκα και Chikungunya.

Τα κουνούπια που μεταδίδουν επικίνδυνα νοσήματα, όπως ο δάγκειος πυρετός, «γυροφέρνουν» την Ελλάδα και υπάρχει κίνδυνος να εγκατασταθούν κάποια στιγμή στη χώρα μας και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, αναφέρει ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ).

Γι’ αυτό τον λόγο απαιτείται εγρήγορση και ενισχυμένη επιτήρηση, ώστε να γίνουν εγκαίρως αντιληπτά εάν φθάσουν έως εδώ. Πώς μπορεί να γίνει αυτό; Μία πολύ καλή ένδειξη είναι ότι τα κουνούπια που μεταδίδουν αυτά τα νοσήματα είναι πιο δραστήρια κατά τη διάρκεια της ημέρας. Τα κοινά κουνούπια, όμως, είναι πιο δραστήρια το σούρουπο και το βράδυ.

Στην πραγματικότητα, τα κουνούπια που μεταδίδουν τον δάγκειο πυρετό μπορεί να παρουσιάσουν αιχμή της δραστηριότητας το πρωί και αργά το μεσημέρι/απόγευμα έως το σούρουπο.

Τις επισημάνσεις αυτές κάνει ο ΕΟΔΥ στην ιστοσελίδα του, εξηγώντας ότι ο δάγκειος πυρετός, η νόσος Chikungunya και η νόσος από ιό Zika μεταδίδονται στον  άνθρωπο με το τσίμπημα (νυγμός) μολυσμένων θηλυκών κουνουπιών του γένους Aedes.

Από το γένος αυτό, το κύριο είδος που μεταδίδει αυτά τα νοσήματα είναι το Aedes aegypti. Στην χώρα μας δεν έχει ανιχνευθεί εδώ και δεκαετίες. Ωστόσο κυκλοφορεί στις ανατολικές παράκτιες περιοχές του Ευξείνου Πόντου και της Μαύρης Θάλασσας (περιοχές Τουρκίας, Γεωργίας και Ρωσίας). Επιπλέον, έχει κυκλοφορία στη Μαδέρα της Πορτογαλίας και από το 2022 στην Κύπρο.

Δευτερευόντως, ο δάγκειος πυρετός μεταδίδεται από το κουνούπι Aedes albopictus. Αυτό είναι γνωστό και ως ασιατικό κουνούπι-τίγρης. Το κουνούπι-τίγρης κυκλοφορεί στην Ελλάδα εδώ και 20 χρόνια (από την περίοδο 2003-2004).

Αυτά τα δύο είδη είναι που τσιμπάνε πρωτίστως την ημέρα και όχι το βράδυ και τα οποία πρέπει να έχουμε το νου μας.

Διαβάστε ακόμα ECDC: Τα κουνούπια απειλούν την Ευρώπη – Ραγδαία αύξηση στα νοσήματα που μεταδίδουν

Η κύρια «δεξαμενή» των ιών που προκαλούν αυτά τα νοσήματα είναι οι άνθρωποι. Τα κουνούπια μολύνονται από τον ιό όταν τσιμπήσουν ένα άτομο στην περίοδο ιαιμίας (περίοδος μετάδοσης).

Τα κρούσματα σε ΕΕ και Ελλάδα

Ο δάγκειος πυρετός είναι ένα από τα πάλαι ποτέ «εξωτικά» νοσήματα, που προβληματίζουν ιδιαιτέρως τους επιστήμονες στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Και αυτό διότι τα εγχωρίως μεταδιδόμενα κρούσματά του αυξάνονται διαρκώς.

Σύμφωνα με δεδομένα που έδωσε προ ημερών στη δημοσιότητα το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου & Προλήψεως Ασθενειών (ECDC), το 2022 αναφέρθηκαν στην ΕΕ συνολικώς 1.757 κρούσματα της νόσου.

Η συντριπτική πλειονότητα ήταν εισαγόμενα, δηλαδή ανιχνεύθηκαν σε ταξιδιώτες ή μετανάστες από χώρες όπου ενδημεί ο δάγκειος πυρετός. Μόνο τα 71 ήταν εγχωρίως μεταδιδόμενα.

Το 2023, όμως, τα εγχώρια κρούσματα αυξήθηκαν σε 130. Η αύξηση είναι πολύ σημαντική, αν αναλογιστεί κανείς ότι ολόκληρη την περίοδο 2010-2021 είχαν αναφερθεί 73 εγχώρια κρούσματα!

Διαβάστε ακόμα Εκτός ελέγχου ο δάγκειος πυρετός στη Λατινική Αμερική – Κοντά στα 9 εκατ. τα κρούσματα

Στην χώρα μας, το 2022 αναφέρθηκαν 5 κρούσματα και το 2023 ακόμα 3. Τους πέντε πρώτους μήνες του 2024 (έως τις 28/05/2024) δηλώθηκαν στον ΕΟΔΥ τρία περιστατικά που διαγνώσθηκαν εντός Ελλάδος και ένα που διαγνώσθηκε στην Ταϋλάνδη.

Συνολικά την περίοδο 2013-2023 καταγράφηκαν στην χώρα μας 32 κρούσματα. Όλα ήταν εισαγόμενα. Το ίδιο ισχύει και για τα εφετινά κρούσματα. Τα δύο μολύνθηκαν στη Βραζιλία που μαστίζεται εφέτος από τον δάγκειο πυρετό και το ένα στη Σιγκαπούρη.

Φωτογραφία: iStock