Το δέρμα ψαριού μπορεί να επουλώνει τις βαθιές πληγές, που προκαλεί στα πόδια ο διαβήτης, ταχύτερα και καλύτερα απ’ ό,τι οι κλασικές μέθοδοι, σύμφωνα με μία νέα, ευρωπαϊκή μελέτη.
Οι πληγές (ή έλκη) που προκαλεί ο διαβήτης στα πόδια μπορεί να αποδειχθούν εξαιρετικά επικίνδυνες. Η επούλωσή τους είναι δύσκολη και μπορεί να διαρκέσει μήνες, ενώ η κατάληξή τους συχνά είναι ο ακρωτηριασμός. Αναπτύσσονται λόγω της νευροπάθειας και αγγειοπάθειας που προκαλεί η επίμονα αυξημένη γλυκόζη (σάκχαρο) αίματος.
Η Εταιρεία Μελέτης Διαβητικού Ποδιού (ΕΜΕΔΙΠ) αναφέρει ότι στην χώρα μας ακρωτηριάζονται ετησίως σχεδόν 2.500 άνθρωποι εξαιτίας τέτοιων πληγών. Όσο πιο βαθιά είναι η πληγή, τόσο αυξάνεται ο κίνδυνος ακρωτηριασμού.
Αυξάνεται επίσης ο κίνδυνος θανάτου, αφού στην πενταετία η θνησιμότητά τους είναι τουλάχιστον 13%, σύμφωνα με τους ερευνητές.
Όπως γράφουν στην ιατρική επιθεώρηση NEJM Evidence, η συνήθης φροντίδα των διαβητικών ελκών (ή πληγών) στα πόδια μπορεί να είναι από συντηρητική έως χειρουργική. Ωστόσο, μόνο στο 45% των περιπτώσεων επουλώνονται τελικά, ιδίως όταν είναι βαθιές.
Οι βαθιές πληγές (ή έλκη) φτάνουν έως τους τένοντες, την αρθρική κάψα και το οστό. Η αρθρική κάψα περιβάλλει τα οστά της άρθρωσης και τα ξεχωρίζει από τα περιαρθρικά στοιχεία (τένοντες και συνδέσμους).
Διαβάστε ακόμα: Χρησιμοποιούν δέρμα ψαριού για να επουλώσουν βαθιά εγκαύματα
Ακυτταρικό δέρμα
Το δέρμα ψαριού παράγεται από τον μπακαλιάρο του Ατλαντικού από την εταιρεία Kerecis στην Ισλανδία. Κατά την επεξεργασία του αφαιρούνται όλα τα κύτταρα του ψαριού και το DNA του. Έτσι δημιουργείται ένα ακυτταρικό δέρμα, που δεν ενέχει κίνδυνο απόρριψης από τον οργανισμό των ασθενών στους οποίους μεταμοσχεύεται.
Το δέρμα είναι δυνατό, εύκαμπτο και δεν σκίζεται εύκολα. Επιπλέον είναι εγκεκριμένο σε Ευρώπη και ΗΠΑ.
Στην παρούσα μελέτη (λέγεται ODINN) αξιολογήθηκε η ασφάλεια και η αποτελεσματικότητά του σε ασθενείς με διαβητικά έλκη ποδιού 2ου ή 3ου βαθμού, όπως λέγονται οι βαθιές πληγές.
Η μελέτη διεξήχθη σε τέσσερις χώρες της Ευρώπης (Γαλλία, Ιταλία, Γερμανία, Σουηδία). Συμμετείχαν 255 ασθενείς, οι οποίοι εντάχθηκαν σε αυτήν μεταξύ Ιουλίου 2020 και Νοεμβρίου 2022. Οι 129 έκαναν μεταμόσχευση με δέρμα ψαριού. Οι υπόλοιποι υποβλήθηκαν στη συνήθη θεραπεία.
Οι ερευνητές εξέτασαν την επούλωση των πληγών των ασθενών σε 16, 20 και 24 εβδομάδες μετά την θεραπεία.
Τα ευρήματα
Όπως διαπίστωσαν οι ερευνητές, στις 16 εβδομάδες επούλωση είχε επιτευχθεί:
- Στο 44% των ασθενών στους οποίους είχε μεταμοσχευθεί δέρμα ψαριού
- Στο 26,4% όσων είχαν υποβληθεί στην καθιερωμένη (συνήθη) θεραπεία
Αντίστοιχα, στις 20 εβδομάδες από τη θεραπεία είχε επουλωθεί το 45,7% και το 32,4% των ασθενών αντίστοιχα. Τέλος, στις 24 εβδομάδες είχε επουλωθεί:
- Το 55,2% των ασθενών που έκαναν μεταμόσχευση με δέρμα ψαριού
- Το 37,8% όσων έκαναν την καθιερωμένη θεραπεία
Η μελέτη έδειξε ακόμα πως η επούλωση ήταν ταχύτερη κατά δύο εβδομάδες με τη μεταμόσχευση του δέρματος από τον μπακαλιάρο. Κατά μέσον όρο ήταν 17,3 εβδομάδες, έναντι 19,4 εβδομάδων με την καθιερωμένη θεραπεία.
Η πιο συχνή ανεπιθύμητη ενέργεια και με τις δύο μεθόδους ήταν οι μολύνσεις των πληγών. Παρατηρήθηκαν:
- Σε 39 από τους ασθενείς (ποσοστό 30,2%) στους οποίους έγινε μεταμόσχευση με δέρμα ψαριού
- Σε 31 ασθενείς (ποσοστό 24,6%) που έκαναν τη συνήθη θεραπεία
Το ποσοστό των ασθενών που παρουσίασαν οποιαδήποτε ανεπιθύμητη ενέργεια ήταν υψηλότερο με το δέρμα ψαριού (61%) απ’ ό,τι με τη συνήθη θεραπεία (53%).
Τι αναφέρουν οι ερευνητές
Οι ερευνητές επισημαίνουν στο άρθρο τους πως όσο περισσότερο μένει μια πληγή ανοιχτή, τόσο κινδυνεύει να μολυνθεί και να χρειαστεί νοσηλεία για να αντιμετωπιστεί. Επομένως, η ταχύτητα της επούλωσης είναι σημαντική για να μειωθούν αυτοί οι κίνδυνοι.
Τα ευρήματα της μελέτης τους υποδηλώνουν πως στους διαβητικούς ασθενείς με βαθιές πληγές στα πόδια, η θεραπεία με δέρμα ψαριού είναι καλύτερη από την καθιερωμένη θεραπεία για την επούλωση των πληγών σε 16 εβδομάδες. Σχετίζεται επίσης με ταχύτερο ρυθμό επούλωσης, καταλήγουν.
Φωτογραφία: iStock