Μία διαταραχή που προσβάλλει εκατοντάδες χιλιάδες άτομα στη χώρα μας και οδηγεί στον τύπου 2 διαβήτη σχετίζεται με πολύ περισσότερες ασθένειες απ’ ό,τι νόμιζαν έως σήμερα οι επιστήμονες. Η διαταραχή είναι η αντίσταση στην ινσουλίνη, κατά την οποία τα κύτταρα του σώματος δεν ανταποκρίνονται καλά σε αυτήν.
Η ινσουλίνη είναι η ορμόνη που παράγεται από το πάγκρεας και ρυθμίζει τα επίπεδα γλυκόζης (σακχάρου) στο αίμα.
Η αντίσταση σε αυτήν αποτελεί ουσιαστικά ένα πρώιμο στάδιο του τύπου 2 διαβήτη. Αποτελεί επίσης παράγοντα κινδύνου για καρδιαγγειακά προβλήματα. Ωστόσο δεν είναι πολλά γνωστά για τις άλλες δυνητικές επιπτώσεις της στην υγεία.
Η νέα μελέτη αποκαλύπτει ότι σχετίζεται με 31 διαφορετικές ασθένειες και διαταραχές που κυμαίνονται από την ισχιαλγία έως τη νόσο Πάρκινσον! Στις περισσότερες από αυτές αυξάνει τον κίνδυνο, ενώ σε μερικές τον μειώνει.
Τα νέα ευρήματα θα παρουσιασθούν στο 60o Ετήσιο Συνέδριο της Ευρωπαϊκής Εταιρείας για τη Μελέτη του Διαβήτη (EASD 2024) που αρχίζει σήμερα στη Μαδρίτη.
Η νέα μελέτη διεξήχθη με ανάλυση στοιχείων από 429.159 εθελοντές, ηλικίας 40 έως 69 ετών. Οι εθελοντές αυτοί παρέχουν από το 2009 αναλυτικές πληροφορίες για την υγεία και τον τρόπο ζωής τους στην μεγάλη βάση ιατρικών δεδομένων UK Biobank.
Οι επιστήμονες από το Κολλέγιο Ιατρικής Cheeloo στην Κίνα και άλλα ερευνητικά κέντρα χρησιμοποίησαν τα δεδομένα για τα επίπεδα σακχάρου και τα λιπίδια (π.χ. χοληστερόλη) στο αίμα τους κατά την έναρξη της περιόδου παρακολουθήσεως, για να υπολογίσουν τον επονομαζόμενο δείκτη TyG.
Τα ευρήματα
Ο δείκτης αυτός μετρά την αντίσταση στην ινσουλίνη. Τα επίπεδά του κυμαίνονταν από 5,87 έως 12,46 μονάδες στους εθελοντές της μελέτης (μέση τιμή: 8,71 μονάδες). Όσο υψηλότερος είναι, τόσο μεγαλύτερη είναι η αντίσταση στην ινσουλίνη.
Στην παρούσα μελέτη, οι εθελοντές με υψηλότερα επίπεδα του δείκτη TyG έτειναν να είναι άνδρες, μεγαλύτερης ηλικίας και καπνιστές. Είχαν επίσης αυξημένες πιθανότητες να είναι παχύσαρκοι και να κάνουν καθιστική ζωή.
Οι ερευνητές εξέτασαν τα δεδομένα υγείας των εθελοντών που κάλυπταν 13 χρόνια. Όπως διαπίστωσαν, όσο υψηλότερη αντίσταση στην ινσουλίνη είχαν κατά την έναρξη της περιόδου παρακολουθήσεως, τόσο περισσότερο κινδύνευαν να εκδηλώσουν 26 ασθένειες, όπως:
- Διαταραχές ύπνου
- Βακτηριακές λοιμώξεις
- Παγκρεατίτιδα
- Παχυσαρκία
- Ισχιαλγία
- Διαβήτη
- Ουρική αρθρίτιδα
- Δυσλιπιδαιμία (αυξημένα επίπεδα λιπιδίων όπως χοληστερόλη, τριγλυκερίδια στο αίμα)
- Υπέρταση
- Ισχαιμική καρδιοπάθεια
Η αντίσταση στην ινσουλίνη σχετίσθηκε επίσης με μειωμένο κίνδυνο αναπτύξεως πέντε άλλων ασθενειών, στις οποίες συμπεριλαμβάνονται:
- Η νόσος Πάρκινσον
- Η αναιμία
- Η οστεοπόρωση
Πόσο επηρεάζει τον κίνδυνο
Σύμφωνα με τη μελέτη, κάθε αύξηση στην αντίσταση στην ινσουλίνη κατά μία μονάδα σχετίσθηκε με αύξηση κατά:
- 7% στον κίνδυνο παχυσαρκίας
- 8% στον κίνδυνο βακτηριακών λοιμώξεων
- 10% στον κίνδυνο ισχιαλγίας
- 18% στον κίνδυνο αναπτύξεως διαταραχών ύπνου
- 21% στον κίνδυνο υπέρτασης
- 24% στον κίνδυνο ισχαιμικής καρδιοπάθειας
- 31% στον κίνδυνο παγκρεατίτιδας
- 61% στον κίνδυνο δυσλιπιδαιμίας
- 65% στον κίνδυνο ουρικής αρθρίτιδας
Η αύξηση του κινδύνου ήταν ιδιαιτέρως μεγάλη όσον αφορά τον τύπου 2 διαβήτη. Οι συμμετέχοντες με αυξημένη αντίσταση στην ινσουλίνη είχαν 2,66 φορές (ή 166% περισσότερες πιθανότητες) να τον εκδηλώσουν.
Αντιθέτως, κάθε αύξηση της αντίστασης στην ινσουλίνη κατά μία μονάδα σχετιζόταν με μείωση κατά 16% του κινδύνου αναπτύξεως νόσου Πάρκινσον.
Αν και πολλές από αυτές τις συσχετίσεις ήταν γνωστές, άλλες αποτελούν νέο εύρημα. Σε αυτές συμπεριλαμβάνεται λ.χ. η ουρική αρθρίτιδα, η νόσος Πάρκινσον και η ισχιαλγία.
Και οι πιθανότητες θανάτου
Οι ερευνητές εξέτασαν επίσης την δυνητική συσχέτιση της αντίστασης στην ινσουλίνη με τη θνησιμότητα από κάθε αιτία. Όπως διαπίστωσαν, υπήρχε συσχέτιση μόνο στις γυναίκες.
Ειδικότερα, κάθε αύξηση στην αντίσταση στην ινσουλίνη κατά μία μονάδα σχετιζόταν με αύξηση κατά 11% του κινδύνου θανάτου στη διάρκεια της μελέτης.
Τα ευρήματα αυτά θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για να εντοπίζονται εγκαίρως όσοι έχουν αυξημένες πιθανότητες αναπτύξεως ποικίλων ασθενειών, εκτιμούν οι ερευνητές. Με αυτό τον τρόπο θα μπορούσαν να λαμβάνουν εγκαίρως μέτρα προστασίας της υγείας τους.
Φωτογραφία: iStock