Οι ασθενείς που πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο μικροαγγειακών επιπλοκών, συμπεριλαμβανομένης της αμφιβληστροειδοπάθειας, της νεφροπάθειας και της νευροπάθειας, καθώς και μακροαγγειακών επιπλοκών, όπως τα καρδιαγγειακάσυμβάματακαι η περιφερική αγγειακή νόσος.
Γράφει η Δρ. Γιούλη Α. Αργυρακοπούλου
Στο πλαίσιο αυτό, ο σακχαρώδης διαβήτης είναι μία πάθηση, η οποία σχετίζεται με αυξημένη συχνότητα εμφάνισης καρδιαγγειακών παθήσεων. Κοιτώντας αντίστροφα τη σχέση, υπολογίζεται ότι περίπου το 70-75% των ασθενών με εγκατεστημένη στεφανιαία νόσο πάσχει από σακχαρώδη διαβήτη ή προδιαβήτη.
Παλαιότερα, η θεραπεία του σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 επικεντρωνόταν κυρίως στη μείωση των τιμών γλυκόζης στο αίμα (ευγλυκαιμία). Οι σύγχρονες οδηγίες επικεντρώνονται τόσο στην ευγλυκαιμία όσο και στη μείωση του καρδιονεφρικού κινδύνου και του σωματικού βάρους που συνοδεύει συχνά τον σακχαρώδη διαβήτη.
Αυτό επιτυγχάνεται μέσω της κατάρτισης ενός θεραπευτικού πλάνου που στοχεύει στην αναχαίτιση των μονοπατιών που οδηγούν στην ανάπτυξη επιπλοκών. Δεδομένης της πολύπλευρης φύσης του σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2, απαιτούνται αρκετές συμπληρωματικές φαρμακευτικές θεραπείες για να μειωθούν οι τιμές γλυκόζης και ο κίνδυνος ανάπτυξης βλάβης των οργάνων στόχων.
Πρόσφατες μελέτες καρδιαγγειακής ασφάλειας και αποτελεσματικότητας (CVOTs) των αντιδιαβητικών φαρμάκων έχουν αναδείξει καρδιονεφρική προστασία, που δεν σχετίζεται αποκλειστικά με τον γλυκαιμικό έλεγχο αλλά και με έτερες ευεργετικές δράσεις των φαρμάκων αυτών.
Οι γνώσεις αυτές έχουν οδηγήσει σε αλλαγές των θεραπευτικών αλγορίθμων και οδηγιών. Ταυτόχρονα, όμως, έχουν οδηγήσει και σε αλματώδη έρευνα στην φαρμακοθεραπεία με στόχο την ανάπτυξη ολοένα και αποτελεσματικότερων φαρμάκων.
Εξατομίκευση
Ο ακρογωνιαίος λίθος της διαχείρισης παραμένει η αλλαγή στον τρόπο ζωής, με διατροφή και άσκηση και ταυτόχρονη ορθή εκπαίδευση στην αυτοδιαχείριση του σακχαρώδη διαβήτη, με έμφαση στην εξατομίκευση των γλυκαιμικών στόχων, καθώς και τη σωστή επιλογή αντιδιαβητικών παραγόντων, με βάση το καρδιονεφρικό προφίλ των ασθενών.
Αυτή η εξατομικευμένη προσέγγιση είναι απαραίτητη, καθώς ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2 είναι μια πολύπλοκη ασθένεια με δια-ατομική μεταβλητότητα, με αποτέλεσμα τις διαφορετικές αποκρίσεις στις διάφορες θεραπείες.
Επιπλέον, χαρακτηριστικά, όπως η ηλικία, το σωματικό βάρος, οι συννοσηρότητες, η διάρκεια του διαβήτη, ο κίνδυνος υπογλυκαιμίας και οι ψυχο-κοινωνικοοικονομικοί παράγοντες, θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη πριν από τη χορήγηση φαρμακευτικής αγωγής.
Ολιστική προσέγγιση
Ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2 αποτελεί μία σύγχρονη επιδημία. Η επιστημονική κοινότητα στην προσπάθεια της να την αναχαιτίσει συνεχίζει να αναπτύσσει το «οπλοστάσιο» της με γνώμονα την κατανόηση των μηχανισμών δράσεων και των οφελών για τους ασθενείς.
Η Δρ. Γιούλη Αργυρακοπούλου, MD, MSc, PhD, είναι διευθύντρια της Διαβητολογικής Μονάδας, Μονάδας Παχυσαρκίας και Ιατρείου Διαβητικών Εγκύων στο Ιατρικό Κέντρου Αθηνών. Το τμήμα της απαρτίζεται από εξειδικευμένο στο σακχαρώδη διαβήτη προσωπικό (ιατρούς, νοσηλευτές, κλινική διαιτολόγος), οι οποίοι συμμετέχουν σε πολλαπλές κλινικές μελέτες με αντικείμενο τον σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 και την παχυσαρκία.
Φωτογραφία: iStock