Δημιούργησαν θυρεοειδή από βλαστοκύτταρα

Οι ερευνητές, μ’ επικεφαλής την μοριακή εμβρυολόγο Σαμπίν Κοσταλιόλα του Ελευθέρου Πανεπιστημίου των Βρυξελλών, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Nature», έδειξαν ότι είναι δυνατό να δημιουργηθεί εκ του μηδενός ο κατεστραμμένος θυρεοειδής. Αν κάτι ανάλογο, εκτός από τα πειραματόζωα, καταστεί εφικτό και στους ανθρώπους, τότε θα μπορούν να βοηθηθούν τόσο εκείνα τα μωρά (περίπου ένα στα 3.000) που γεννιούνται με ελλιπή δραστηριότητα του συγκεκριμένου αδένα, όσο και άλλοι ενήλικοι ασθενείς που πάσχουν από υποθυρεοειδισμό.

Οι επιστήμονες τροποποίησαν γενετικά εμβρυικά βλαστικά κύτταρα, έτσι ώστε να ενεργοποιήσουν σε αυτά την έκφραση δύο συγκεκριμένων πρωτεϊνών (NKX2-1 και ΡΑΧ-8), που εκφράζονται από κοινού μόνο στον θυρεοειδή. Όταν αυτά τα κύτταρα αναπτύχθηκαν στο εργαστήριο, παρουσία άλλων ορμονών που ενεργοποιούν τον συγκεκριμένο αδένα, τελικά μετατράπηκαν σε εξειδικευμένα κύτταρα του θυρεοειδούς.

Τα κύτταρα αυτά όμως για να λειτουργήσουν σωστά, πρέπει προηγουμένως να διαμορφωθούν σε τρισδιάστατους μικρούς σφαιρικούς αδενίσκους, μέσα στην κοιλότητα των οποίων συγκεντρώνεται το ιώδιο, προτού απορροφηθεί και χρησιμοποιεί για τη σύνθεση διαφόρων ορμονών που εκκρίνει ο αδένας. Είναι αξιοσημείωτο ότι τα κύτταρα του θυρεοειδούς που προέρχονταν από τα βλαστοκύτταρα, μόνα τους ομαδοποιήθηκαν σε τέτοια σφαιρίδια, παρόμοια με αυτά ενός κανονικού θυρεοειδούς. Επιπλέον, ήσαν στη συνέχεια σε θέση να παγιδεύουν το ιώδιο και έτσι να συνθέτουν κανονικά τις ορμόνες του θυρεοειδούς αδένα.

Σ’ επόμενο στάδιο, οι ερευνητές εισήγαγαν τους αδενίσκους σε ζωντανά ποντίκια που έπασχαν από υποθυρεοειδισμό, ο οποίος είχε προκληθεί τεχνητά από τους επιστήμονες. Από τα εννέα πειραματόζωα στα οποία εμφυτεύτηκαν οι νέοι αδένες, στα οκτώ υπήρξε πλήρης αποκατάσταση της λειτουργίας του θυρεοειδούς, καθώς οι ορμόνες τους επανήλθαν σε φυσιολογικά επίπεδα.

Η επόμενη πρόκληση θα είναι η εφαρμογή της μεθόδου στους ανθρώπους. Ο ερευνητής Φραντσέσκο Αντόνικα δήλωσε ότι η επιστημονική ομάδα του εργαστηρίου της Κοσταλιόλα σχεδιάζει να χρησιμοποιήσει πολυδύναμα βλαστικά κύτταρα από ασθενείς με υποθυρεοειδισμό για να κάνει τα πρώτα σχετικά πειράματα.