Γράφει ο Dr. ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ Λ. ΣΑΛΙΒΕΡΟΣ
Αγγειοχειρουργός – Διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Αθηνών
Εξειδικευμένος στις «Σύγχρονες Ενδαγγειακές Τεχνικές»
Κιρσοί ονομάζονται οι διογκωμένες επιφανειακές φλέβες που παρατηρούνται στα πόδια. Η δημιουργία κιρσών αποδίδεται σε βλάβες των βαλβίδων των φλεβών που επιτρέπουν στο αίμα να παλινδρομεί προς τα κάτω και να τις διογκώνει . Οι κιρσοί εκτός από το σοβαρό αισθητικό πρόβλημα που προκαλούν, είναι κατά βάση ένα παθολογικό πρόβλημα που ενδέχεται να δημιουργήσει επιπλοκές όπως αιμορραγίες, φλεβικά έλκη, οίδημα, αίσθημα κουρασμένων ποδιών καθώς και θρομβώσεις που υπό προϋποθέσεις μπορεί να καταστούν επικίνδυνες και για την ίδια την ζωή.
Οι φλεβικοί κιρσοί έχουν αναφερθεί από τα αρχαία χρόνια: ο Ιπποκράτης, ο Πλούταρχος, ο Κέλσος έχουν περιγράψει τους κιρσούς ως αιτία παθολογίας των κάτω άκρων. Από το 1890 ξεκίνησε η θεραπεία των κιρσών με απολίνωση της μείζονος σαφηνούς και σαφηνεκτομή που μέχρι πρότινος αποτελούσε την κύρια μέθοδο θεραπείας των κιρσών! Όμως παρά την βελτίωση τόσο των τεχνικών όσο και των εργαλείων, η αντιμετώπιση των κιρσών με σαφηνεκτομή είναι μια αιματηρή μέθοδος που χρειάζεται μακρά περίοδο αποθεραπείας και έχει κάποιες επιπλοκές (ουλές, τραυματισμό νεύρων, αιματώματα). Το βασικότερο όμως πρόβλημα της σαφηνεκτομής είναι η νεοαγγειογένεση που σε βάθος πενταετίας οδηγεί σε υποτροπή και επανεμφάνιση κιρσών σε ποσοστά μεγαλύτερα του 30%.
Για τους λόγους αυτούς έγιναν προσπάθειες να βρεθεί άλλος τρόπος θεραπείας των κιρσών. Με την πρόοδο των ενδαγγειακών τεχνικών (όπως το μπαλονάκι στις αρτηριακές παθήσεις) αναζητήθηκε ενδαγγειακή μέθοδος θεραπείας των κιρσών. Πράγματι με ενδοφλέβιο χρήση ειδικών καθετήρων (laser, rf) που ξεκίνησε να εφαρμόζεται από το 1999 στις ΗΠΑ επιτεύχθηκε η σύγκλειση της σαφηνούς φλέβας και κατ’επέκταση μια πιο σύγχρονη, ανώδυνη και αναίμακτη θεραπεία των κιρσών. Η ενδοφλεβική θεραπεία πραγματοποιείται μέσω μίας πολύ μικρής οπής στο ύψος της κνήμης από την οποία εισάγεται στη φλέβα ένας ειδικός καθετήρας, που φθάνει σε απόσταση 1-2 εκ. από τη σαφηνομηριαία συμβολή. Στη συνέχεια μέσω ελεγχόμενης εκπομπής ενέργειας προκαλείται συρρίκνωση των φλεβικών τοιχωμάτων, σφράγισμα της πάσχουσας φλέβας και διακοπή της παλίνδρομης κίνησης του αίματος. Η κυκλοφορία αποκαθίσταται μέσω των υγιών φλεβών του δικτύου.
Η ενδοφλεβική θεραπεία των κιρσών υπήρξε πραγματικά επαναστατική καθώς στα χέρια ειδικών ιατρών πραγματοποιείται με απόλυτη ασφάλεια και ακρίβεια υπό την καθοδήγηση υπερήχων, με τοπική αναισθησία, χωρίς να απαιτεί τομές, προσφέροντας άμεση κινητοποίηση και επιστροφή των ασθενών στις καθημερινές τους δραστηριότητες ενώ τα ποσοστά υποτροπών σύμφωνα με τις μελέτες είναι κάτω του 5%.
Για τον λόγο αυτό σχεδόν όλες οι αγγειοχειρουργικές ή φλεβολογικές ιατρικές εταιρίες σε Ευρώπη, Αμερική, Ιαπωνία, κ.α. έχουν εκδώσει οδηγίες (guidelines) στις οποίες προτείνουν ως βασική επιλογή για τη θεραπεία των κιρσών των κάτω άκρων τις ενδοφλεβικές μεθόδους, ενώ η σαφηνεκτομή περιορίζεται μόνο σε περιπτώσεις που δεν μπορούν να εφαρμοστούν οι σύγχρονες τεχνικές. Η ενδοφλεβική θεραπεία των κιρσών με laser αποτελεί παγκοσμίως την πλέον δημοφιλή και αποτελεσματική θεραπεία. Είναι χαρακτηριστικό ότι σήμερα στις ΗΠΑ περίπου τα 3/4 των επεμβάσεων πραγματοποιούνται με τη χρήση ενδοφλεβικού laser.
Σήμερα λοιπόν αντί να αφαιρούμε χειρουργικά την φλέβα που πάσχει (κάτι που απαιτεί νάρκωση, νοσηλεία, μεγάλο χρόνο αποθεραπείας, και έχει υποτροπή της τάξης του 30%) απλά την καταργούμε με μία ενδαγγειακή μέθοδο που γίνεται χωρίς νάρκωση, χωρίς νοσηλεία, με άμεση κινητοποίηση και επιστροφή στις καθημερινές δραστηριότητες, αναίμακτα, και με υποτροπή της τάξης του 5%. Εφόσον πάσχει μόνο η σαφηνής φλέβα η θεραπεία δεν απαιτεί τομές, δεν αφήνει ουλές, ελαχιστοποιεί το ενδεχόμενο μολύνσεων και μετεγχειρητικού πόνου και περιορίζει στο ελάχιστο τον κίνδυνο κλινικής ή αισθητικής παρενέργειας.
Οι κιρσοί λοιπόν, ένα διαχρονικό και συχνό πρόβλημα, έχουν πια εύκολη και αξιόπιστη θεραπεία με τις σύγχρονες ενδαγγειακές τεχνικές.
Dr. ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ Λ. ΣΑΛΙΒΕΡΟΣ
Αγγειοχειρουργός – Διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Αθηνών
Εξειδικευμένος στις «Σύγχρονες Ενδαγγειακές Τεχνικές»
e-mail: asaliveros@gmail.com,