Το πόσο θα επωφελήσει την υγεία σας ένα κατοικίδιο – σκυλάκι, γατάκι ή κάτι άλλο – εξαρτάται από διάφορους παράγοντες όπως την προσωπικότητα του ζώου, την ικανότητά σας να το φροντίζεται και πόσο τελικά θα δεθείτε μαζί του.
Εάν σκέφτεστε να αποκτήσετε ένα κατοικίδιο, να έχετε κατά νου ότι πολλά από αυτά τα οφέλη είναι πιθανά και δεν ισχύουν για όλους.
Έρευνες έχουν δείξει ότι τα κατοικίδια μπορεί να ωφελούν μερικούς ανθρώπους περισσότερο από άλλους. Μπορεί ακόμη και να επηρεάσουν αρνητικά ορισμένους ανθρώπους, όπως αυξάνοντας το άγχος τους ή προκαλώντας αλλεργίες.
Πιθανά οφέλη για την υγεία από το να έχεις κατοικίδιο
Πως μπορεί ένα κατοικίδιο ζώο μέσα στο σπίτι να επηρεάσει θετικά την ψυχική και σωματική μας υγεία;
1. Μπορεί να μειώσει τις αλλεργίες
Οι σκύλοι, οι γάτες και άλλα κατοικίδια εισάγουν κάθε είδους πιθανά αλλεργιογόνα στο σπίτι σας με το τρίχωμα και το σάλιο τους, καθώς και ενδοτοξίνες από τα βακτήρια που φέρνουν μαζί τους.
Ωστόσο, τα κατοικίδια μπορούν επίσης να βοηθήσουν να «χτίσετε» το ανοσοποιητικό σας, αφού θα μάθετε να ζείτε με αυτά τα αλλεργιογόνα.
Αυτό μπορεί να εξαρτάται από το είδος του ζώου που έχετε. Μια ανάλυση μελετών διαπίστωσε ότι η έκθεση σε γάτες βοήθησε στην πρόληψη του άσθματος, ενώ η έκθεση σε σκύλους αύξησε τον κίνδυνο εμφάνισης του.
Τα μικρά παιδιά φαίνεται να αποκομίζουν σαφή οφέλη στο ανοσοποιητικό σύστημα όταν έχουν κατοικίδια.
Σε μωρά κάτω του 1 έτους, η έκθεση τόσο σε γάτες όσο και σε σκύλους σχετίζεται με μειωμένο κίνδυνο άσθματος και αλλεργιών στην ηλικία των 5 ετών.
2. Μπορεί να αυξήσει τη συναισθηματική ευεξία
Ακόμη και μόνο το να βρίσκεστε στο ίδιο δωμάτιο με ένα κατοικίδιο ή ζώο συντροφιάς μπορεί να ωφελήσει την ψυχολογία σας.
Μια μελέτη του 2020 διαπίστωσε ότι η αλληλεπίδραση με κατοικίδια μπορεί να έχει πολύπλοκες επιπτώσεις στα συναισθήματά μας.
Ένα κατοικίδιο που είναι μόνο παρόν φαίνεται να βοηθά στη μείωση των αρνητικών συναισθημάτων, ενώ η αλληλεπίδραση – όπως το χάιδεμα και η συζήτηση μαζί τους – μπορεί να αυξήσει ενεργά τα θετικά συναισθήματα.
Μια μελέτη στην οποία συμμετείχαν 263 ενήλικες στις ΗΠΑ διαπίστωσε ότι όσοι είχαν κατοικίδια ανέφεραν ότι ήταν πιο ικανοποιημένοι με τη ζωή τους από εκείνους που δεν είχαν. Ωστόσο, η ίδια μελέτη διαπίστωσε επίσης ότι η κατοχή ενός κατοικίδιου δεν ικανοποιεί όλες τους τις ανάγκες, κυρίως τις συναισθηματικές.
Από την άλλη, οι αυξημένες ανάγκες του ζώου για φροντίδα μπορεί να σας προκαλέσει παραπάνω στρες και τελικά να επηρεάσει αρνητικά την ψυχολογία σας.
Τα αποτελέσματα της ύπαρξης ενός κατοικίδιου στη ζωή σας πιθανότατα θα εξαρτηθούν από πολλούς παράγοντες, όπως η προσωπικότητά σας, η κατάσταση διαβίωσης, οι ειδικές ανάγκες του κατοικίδιου ζώου σας και η προθυμία και η ικανότητά σας να τα φροντίζετε.
3. Ενθαρρύνει τη σωματική άσκηση
Η τακτική σωματική δραστηριότητα μπορεί να έχει σημαντικά μακροπρόθεσμα οφέλη για την υγεία σας.
Τα άτομα που έχουν ως κατοικίδιο σκύλους μπορεί να ασκούνται περισσότερο από τα άτομα που δεν έχουν σκύλους, αφού πρέπει να τα βγάζουν για βόλτα πολλές φορές την ημέρα.
4. Συντροφικότητα
Οι ιδιοκτήτες κατοικίδιων συνήθως θεωρούν τα κατοικίδιά τους ένα σημαντικό μέρος της οικογένειας.
Ορισμένες έρευνες αναγνωρίζουν ότι η συμβίωση με ένα ζώο συντροφιάς βοηθά στην τόνωση της αυτοεκτίμησης και στην ανακούφιση της μοναξιάς σε μερικούς ανθρώπους.
5. Μπορεί να ενισχύσει τις κοινωνικές αλληλεπιδράσεις
Το περπάτημα με έναν σκύλο ενισχύει σημαντικά τον αριθμό των κοινωνικών αλληλεπιδράσεων που έχετε με αγνώστους.
Το ίδιο μπορεί να ισχύει και με άλλα ζώα, όπως χελώνες ή κουνέλια, ή ακόμα και γάτες, αν είναι εκπαιδευμένες με λουρί.
Η τακτική κοινωνική αλληλεπίδραση με άλλα άτομα, όπως για παράδειγμα στο πάρκο που πάτε βόλτα, μπορεί να έχει πολλά οφέλη για τη σωματική και ψυχική υγεία.
Δείτε επίσης: Άγχος και στρες: Η σωματική άσκηση είναι το Νο 1 «φάρμακο», δείχνει νέα έρευνα
6. Μπορεί να μειώσει το άγχος
Οι άνθρωποι τείνουν να λαμβάνουν μια απότομη αύξηση της ωκυτοκίνης, της ορμόνης του δεσμού, όταν έχουν αλληλεπιδράσεις αγάπης με ζώα – συμπεριλαμβανομένου του χαϊδεύματος και της παρατεταμένης οπτικής επαφής – και η ωκυτοκίνη βοηθά στη μείωση του στρες.
Για παράδειγμα, ερευνητές μιας μελέτης στην οποία συμμετείχαν Ιάπωνες κρατούμενοι διαπίστωσαν ότι ένα πρόγραμμα θεραπείας με τη βοήθεια σκύλου μείωσε τα επίπεδα της ορμόνης του στρες, της κορτιζόλης.
7. Βοηθά στη μείωση της αρτηριακής πίεσης και στη μείωση του κινδύνου καρδιακών παθήσεων
Χαϊδεύοντας ένα ζώο μπορεί επίσης να βοηθήσει στη μείωση της αρτηριακής πίεσης και του καρδιακού παλμού. Τα στοιχεία δείχνουν ότι τα άτομα με κατοικίδια μπορεί να έχουν χαμηλότερη αρτηριακή πίεση από αυτά που δεν τα έχουν.
Η μακροχρόνια υψηλή αρτηριακή πίεση μπορεί να βλάψει τα όργανα και τα αιμοφόρα αγγεία σας. Είναι ένας παράγοντας που συμβάλλει σε πολλές παθήσεις υγείας, συμπεριλαμβανομένου του διαβήτη, των καρδιακών παθήσεων, του εγκεφαλικού επεισοδίου και της νεφρικής νόσου.
Ορισμένες μελέτες υποδεικνύουν ότι η κατοχή ενός σκύλου ιδιαίτερα μπορεί να βοηθήσει στη μείωση του κινδύνου εμφάνισης καρδιακών παθήσεων.
Η διαχείριση του άγχους σας – όπως το χάιδεμα ενός ζώου συντροφιάς – μπορεί να βοηθήσει στη μείωση αυτών των κινδύνων για την υγεία.
8. Μεγαλύτερες πιθανότητες επιβίωσης μετά από επείγοντα περιστατικά
Τα άτομα που έχουν κατοικίδιο έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες επιβίωσης μετά από επείγουσες καταστάσεις που σχετίζονται με την καρδιά, όπως καρδιακή προσβολή. Αυτό ίσχυει ιδιαίτερα με τα σκυλιά αλλά όχι τόσο με τις γάτες.
9. Μπορεί να βοηθήσει στην κατάθλιψη
Η κατάθλιψη είναι μια κοινή πάθηση ψυχικής υγείας και ορισμένες έρευνες εξέτασαν πώς η φροντίδα ενός ζώου συντροφιάς μπορεί να βοηθήσει στην ανακούφιση των συμπτωμάτων.
Η κατοχή ενός κατοικίδιου έχει αποδειχθεί ότι βοηθά στη μείωση των συμπτωμάτων της κατάθλιψης σε διάφορες μελέτες σε άτομα που ζουν με προβλήματα ακοής, άστεγους και HIV.
Ωστόσο, τα αποτελέσματα της έρευνας ποικίλλουν συνολικά και ορισμένες μελέτες δεν βρήκαν ισχυρή συσχέτιση μεταξύ της βελτίωσης των συμπτωμάτων που σχετίζονται με την κατάθλιψη και των κατοικίδιων.
10. Βελτιωμένη υγεία για τους ηλικιωμένους
Πολλές μελέτες για τα οφέλη των κατοικίδιων έχουν επικεντρωθεί στην υγεία και την ευημερία των ηλικιωμένων.
Η κατοχή ενός σκύλου, ειδικότερα, μπορεί να βοηθήσει τους ηλικιωμένους να ασκηθούν περισσότερο από ό,τι θα έκαναν διαφορετικά.
Η απόκτηση ενός κατοικιδίου μπορεί να βοηθήσει στη μείωση της κατάθλιψης και της μοναξιάς σε ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας και να προσφέρει αυξημένη αίσθηση του «ανήκειν». Η ιδιοκτησία κατοικίδιων φαίνεται επίσης να αποτρέπει τη μείωση της ποιότητας ζωής που βιώνουν ορισμένοι άνθρωποι μετά τη συνταξιοδότηση.
Μια μικρή μελέτη του 2019, στην οποία συμμετείχαν 14 ενήλικες 65 ετών και άνω, ρώτησε τους συμμετέχοντες πώς τους έκαναν να αισθάνονται τα κατοικίδια ζώα τους.
Οι ηλικιωμένοι συμμετέχοντες είπαν πως είχαν αυξημένα αισθήματα ασφάλειας, βελτιωμένη κοινωνική ζωή, καλύτερη καθημερινή ρουτίνα και έδωσαν «νόημα» στη ζωή τους.
Δείτε επίσης: Μοναξιά: Πόσο αυξάνει τον κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου
11. Θετικές επιδράσεις στην υγεία του εγκεφάλου σας
Τα οφέλη για τη σωματική και ψυχική υγεία των κατοικίδιων ζώων μπορεί να έχουν κατάντη οφέλη για τη γνωστικότητά σας.
Μια μελέτη του 2022 πραγματοποίησε απεικόνιση εγκεφάλου και γνωστικές δοκιμές σε 95 άτομα ηλικίας μεταξύ 20 και 74 ετών με και χωρίς κατοικίδια.
Διαπίστωσαν ότι οι ιδιοκτήτες κατοικίδιων ζώων μπορούσαν να εστιάσουν την προσοχή τους καλύτερα, να θυμούνται ιστορίες με μεγαλύτερη ακρίβεια και είχαν υψηλότερη ταχύτητα επεξεργασίας σε σύγκριση με όσους δεν είχαν κατοικίδιο. Ειδικά τα σκυλιά φάνηκε να έχουν ιδιαίτερα θετική επίδραση. Οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι η κατοχή ενός κατοικίδιου θα μπορούσε να μειώσει τη γνωστική ηλικία κατά 15 χρόνια.
Φωτογραφίες iStock