Εκατοντάδες τόνοι χημικών εκλύονται στα σπίτια και τη δουλειά μας από προϊόντα καθημερινής χρήσης

Εκατοντάδες τόνοι από χημικά εκλύονται σε ετήσια βάση στα σπίτια και τους χώρους εργασίας από προϊόντα καθημερινής χρήσης, όπως σαμπουάν, λοσιόν για το σώμα, καθαριστικά, ναφθαλίνες και αφαιρετικά βαφών, υποστηρίζουν επιστήμονες από τις ΗΠΑ.

Η σχετική έρευνα είναι η πρώτη που υπολογίζει την ποσότητα των πτητικών οργανικών ενώσεων (VCOs) που περιέχουν τα προϊόντα οικιακής χρήσης.

Οι ενώσεις αυτές είναι χημικά που εκλύονται ως αέρια και συσσωρεύονται στον αέρα των εσωτερικών χώρων. Τα VOCs σχετίζονται με ποικίλα προβλήματα υγείας, στα οποία συμπεριλαμβάνονται:

• Το άσθμα
• Ενδοκρινικές διαταραχές
• Αναπαραγωγικές και αναπτυξιακές βλάβες
• Ο καρκίνος

Επειδή η αναγραφή αυτών των ενώσεων δεν είναι, ως επί το πλείστον, υποχρεωτική στα προϊόντα, οι καταναλωτές είναι δύσκολο να γνωρίζουν το επίπεδο της έκθεσής τους, αναφέρουν οι ερευνητές.

Κρατικά δεδομένα

Η νέα έρευνα βασίζεται σε δεδομένα από το Συμβούλιο Εναερίων Πόρων της Καλιφόρνια (CARB). Πρόκειται για μία κρατική υπηρεσία της Καλιφόρνια που έχει ως στόχο τη μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης.

Την τελευταία τριακονταετία το CARB καταγράφει τις οργανικές πτητικές ενώσεις των καταναλωτικών προϊόντων, σε μία προσπάθεια να μειώσει το νέφος. Και αυτό, διότι όταν τα εν λόγω χημικά εκτεθούν στον ήλιο, αλληλεπιδρούν με άλλους ρύπους και δημιουργείται όζον. Το όζον είναι το κύριο συστατικό του νέφους.

Το CARB συλλέγει κατά διαστήματα από τις εταιρείες καταναλωτικών προϊόντων της Καλιφόρνια πληροφορίες για πλήθος προϊόντων – από στα σπρέι για τα μαλλιά έως τα υγρά για τους υαλοκαθαριστήρες. Στις πληροφορίες αυτές συμπεριλαμβάνονται και εκείνες που αφορούν τις συγκεντρώσεις των VOCs που περιέχουν. Αυτές ακριβώς οι πληροφορίες αποτέλεσαν την βάση της νέας έρευνας.

Τα ευρήματα

Τα ευρήματα της έρευνας δημοσιεύονται στην επιστημονική επιθεώρηση Environmental Science & Technology. Όπως εξηγούν οι ερευνητές, εστιάσθηκαν σε 33 συγκεκριμένες οργανικές πτητικές ενώσεις, ο οποίες έχουν σχετισθεί με καρκίνο, γενετικές ανωμαλίες ή άλλες αναπαραγωγικές βλάβες.

Οι επιστήμονες εντόπισαν περισσότερα από 100 είδη συνηθισμένων προϊόντων που περιέχουν επικίνδυνα χημικά. Τα 30 από αυτά (συμπεριλαμβάνουν πάνω από 10 είδη προϊόντων ατομικής περιποίησης) απαιτούν ιδιαίτερη προσοχή, σημειώνουν στο άρθρο τους. Και αυτό διότι συχνά περιέχουν επιβλαβή χημικά και μπορεί να συνιστούν τον μεγαλύτερο κίνδυνο για την υγεία.

Ας σημειωθεί, δε, ότι η έρευνά τους αφορά μόνον τις οργανικές πτητικές ενώσεις. Άλλα επικίνδυνα χημικά, όπως ο μόλυβδος, δεν συμπεριλήφθησαν στην ανάλυσή τους.

Ιδιαιτέρως ανησυχητικά είναι προϊόντα που χρησιμοποιούνται στους χώρους εργασίας, τονίζουν οι ερευνητές. Οι εργαζόμενοι συχνά χρησιμοποιούν διάφορα είδη προϊόντων, κάθε ένα από τα οποία περιέχει τουλάχιστον ένα επικίνδυνο χημικό.

Οι εργαζόμενοι στα κομμωτήρια και στα καταστήματα μανικιούρ, λ.χ., χρησιμοποιούν διάφορα προϊόντα, όπως:

• Βερνίκια νυχιών
• Αφαιρετικά νυχιών
• Τεχνητές κόλλες νυχιών
• Ισιωτικές μαλλιών

Σύμφωνα με την έρευνα, αυτού του τύπου τα προϊόντα περιέχουν συνολικά 9 διαφορά VOCs. Αντίστοιχα, οι επιστάτες μπορεί να χρησιμοποιούν συνδυασμούς από:

• Καθαριστικά γενικής χρήσης
• Απολιπαντικά
• Απορρυπαντικά
• Ποικίλα προϊόντα συντήρησης

Όλα αυτά μαζί μπορεί να τους εκθέτουν σε περισσότερα από 20 VOCs. Το ίδιο ισχύει και για τους εργαζόμενους στην βιομηχανία αυτοκινήτου και τις κατασκευές, δήλωσε η επιβλέπουσα ερευνήτρια Dr. Megan Schwarzman, λέκτορας Επιστημών Περιβαλλοντικής Υγείας στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Μπέρκλεϋ.

«Πρέπει να εξαλειφθούν»

«Όλες αυτές οι εκθέσεις αθροίζονται και μπορεί να προκαλέσουν σοβαρή βλάβη», εξήγησε. «Στο πιο βασικό επίπεδο, οι εργαζόμενοι οφείλουν να γνωρίζουν σε τι εκτίθενται. Τελικά, όμως, αξίζουν να έχουν στη διάθεσή τους πιο ασφαλή προϊόντα. Η μελέτη αυτή πρέπει να παρακινήσει τους κατασκευαστές να κάνουν σημαντικές αλλαγές για να προστατεύσουν την υγεία των εργαζομένων».

Από τα 33 επικίνδυνα χημικά που εξετάσθηκαν στη μελέτη, τα 11 πρέπει να εξαλειφθούν από τα προϊόντα, διότι έχουν υψηλή τοξικότητα και εκτεταμένη χρήση, λένε οι ερευνητές.

Η μελέτη έδειξε ακόμα πως στα προϊόντα προσωπικής υγιεινής το πιο συχνό χημικό είναι η φορμαλδεΰδη. Ανιχνεύθηκε σε βερνίκια νυχιών, σαμπουάν, μέικ απ κ.λπ. Από τα προϊόντα για το σπίτι, τα περισσότερα VOCs εντοπίστηκαν στα καθαριστικά γενικής χρήσης, τα απορρυπαντικά πλυντηρίου ρούχων και στα είδη καλλιτεχνίας.

Επιπλέον, οι κόλλες περιείχαν περισσότερα από 12 διαφορετικά VOCs. Το γεγονός αυτό υποδηλώνει ότι οι εργαζόμενοι μπορούν με ένα και μόνο προϊόν να εκτεθούν σε πολλά τοξικά χημικά, τονίζουν οι ερευνητές.

Τεράστια ποσότητα

Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν τα δεδομένα του CARB για να υπολογίσουν την συνολική ποσότητα από τα επιβλαβή χημικά που εκλύουν στους εσωτερικούς χώρους τα καταναλωτικά προϊόντα.

Το συμπέρασμά τους ήταν ότι στην Καλιφόρνια των 40 εκατομμυρίων κατοίκων, μόνο το 2020 εκλύθηκαν 5.000 τόνοι οργανικών πτητικών ενώσεων. Από αυτούς, οι 300 τόνοι προέρχονταν από τη ναφθαλίνη.

Φωτογραφία: iStock