Του ορθοπεδικού χειρουργού Γιώργου Ρενιέρη*
Η οστεοαρθρίτιδα του γόνατος, η καταστροφή δηλαδή του χόνδρου και στη συνέχεια του οστού της άρθρωσης, αποτελεί ένα από τα συχνότερα ορθοπεδικά προβλήματα σε άνδρες και γυναίκες όλων των ηλικιών.
Η ολική αρθροπλαστική γόνατος, η αντικατάσταση των φθαρμένων αρθρικών επιφανειών με προθέματα, αποτελεί την ενδεδειγμένη λύση σε προχωρημένες μορφές οστεοαρθρίτιδας.
Μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις της ολικής αρθροπλαστικής του γόνατος είναι η ακριβής τοποθέτηση των επιλεγμένων μοσχευμάτων, με στόχο την καλύτερη προσομοίωση της φυσιολογικής ανατομίας και λειτουργίας της άρθρωσης του γόνατος, ώστε να εξασφαλίζεται η ανεμπόδιστη βάδιση, η αποκατάσταση της κίνησης του γόνατος και η μικρότερη δυνατή φθορά των μοσχευμάτων.
Για το σκοπό αυτό έχουν αναπτυχθεί διάφορες τεχνικές.
Η εξατομικευμένη αρθροπλαστική αποτελεί μία από τις πιο σύγχρονες εξελίξεις στον τομέα αυτό.
Εξατομικευμένη αρθροπλαστική γόνατος: Πώς γίνεται η επέμβαση
Στην κλασική αρθροπλαστική, ο χειρουργός σχεδιάζει τις παρεμβάσεις βασιζόμενος στις ακτινογραφίες και σε μετρήσεις κατά τη διάρκεια της επέμβασης.
Στην εξατομικευμένη αρθροπλαστική χρησιμοποιούνται ειδικά κατασκευασμένοι μηριαίοι και κνημιαίοι οδηγοί οι οποίοι σχεδιάζονται σύμφωνα με την μοναδική ανατομία του κάθε ασθενούς. Αυτό γίνεται με την βοήθεια μιας τρισδιάστατης αξονικής ή μαγνητικής τομογραφίας του μέλους που πάσχει, με βάση την οποία δημιουργείται μία τρισδιάστατη αναπαράσταση του φθαρμένου γόνατος.
Χρησιμοποιώντας το τρισδιάστατο αυτό μοντέλο, ο χειρουργός μπορεί προεγχειρητικά να σχεδιάσει με ακρίβεια όλα τα βήματα που απαιτούνται για την διόρθωση του γόνατος. Στη συνέχεια αξιοποιώντας το σχεδιασμό αυτό κατασκευάζονται ειδικοί οδηγοί, η οποίοι εφαρμόζουν απόλυτα στο πραγματικό γόνατο και με βάση τους οποίους αφαιρούνται μόνο τα απαραίτητα τμήματα των φθαρμένων αρθρικών επιφανειών. Στη συνέχεια, χρησιμοποιώντας την επιλεγμένη πρόθεση επανακαλύπτονται οι φθαρμένες επιφάνειες του γόνατος.
Ποια είναι η διαδικασία πριν από ένα χειρουργείο εξατομικευμένης αρθροπλαστικής γόνατος
3-4 εβδομάδες πριν την προγραμματισμένη επέμβαση διενεργείται μια αξονική τομογραφία στο ισχίο, το γόνατο και την ποδοκνημική του κάτω άκρου που θα υποβληθεί σε χειρουργείο.
Η αξονική διαρκεί περίπου 20 λεπτά.
Κατά περίπτωση μπορεί να επιλεχθεί αντί αξονικής η διενέργεια μαγνητικής τομογραφίας
Ποια είναι τα πλεονεκτήματα της εξατομικευμένης αρθροπλαστικής του γόνατος
- Βελτιωμένη κινητικότητα και σταθερότητα
Καθώς η εξατομικευμένη αρθροπλαστική αναπαράγει με μεγάλη ακρίβεια τη φυσιολογική ανατομία και λειτουργία της άρθρωσης του γόνατος, επιτρέποντας την βέλτιστη τοποθέτηση του ορθοπεδικού εμφυτεύματος, επιτρέπει στους ασθενείς να ανακτήσουν την κινητικότητά τους απαλλαγμένοι από τον πόνο του γόνατος.
- Μειωμένος χειρουργικός χρόνος
Μειώνει σημαντικά τη χρονική διάρκεια της χειρουργικής επέμβασης, καθώς δεν απαιτούνται οι μετρήσεις διεγχειρητικά, οι οποίες είναι απαραίτητες κατά τη συμβατική αρθροπλαστική
- Προστασία οστού και μαλακών μορίων
Περιορίζει στο ελάχιστο δυνατό το μέγεθος της χειρουργικής τομής. Καθώς οι οδηγοί τοποθετούνται μόνο στην επιφάνεια του οστού και όχι εσωτερικά, όπως στην κλασσική αρθροπλαστική, περιορίζεται ο τραυματισμός του οστού και των μαλακών μορίων.
- Ταχύτερη ανάρρωση
Οι μικρότεροι χειρουργικοί χρόνοι και ο περιορισμός του τραυματισμού μαλακών μορίων σε συνδυασμό με την εξατομίκευση σύμφωνα με την ανατομία και τις ανάγκες του ασθενούς, επιτρέπουν την ταχύτερη επιστροφή στην καθημερινότητα του ασθενούς αλλά ακόμα και στις αθλητικές δραστηριότητες.
- Μακροζωία εμφυτεύματος
Η βέλτιστη τοποθέτηση του εμφυτεύματος εξασφαλίζει την καλύτερη κατανομή των δυνάμεων τριβής και την ομαλότερη φόρτιση της πρόθεσης. Σε συνδυασμό με την σημαντικά μεγαλύτερη αντοχή των νέων εμφυτεύσιμων υλικών, εξασφαλίζεται η σημαντικά μεγαλύτερη διάρκεια ζωής των υλικών και αποφεύγονται συχνές αναθεωρήσεις ή αντικαταστάσεις.
* Ο Γεώργιος Ρενιέρης, MD, MSc, PhD, είναι Ορθοπεδικός Χειρουργός, Συνεργάτης Ορθοπεδικού Τμήματος, Ιατρικό Κέντρο Κλινική Ψυχικού
email: renierisg@yahoo.com