Εξελιγμένη θεραπεία για τη λευχαιμία καταπολεμά και συμπαγείς όγκους. Τι δείχνει νέα μελέτη

Μικρή ομάδα ασθενών που έπασχαν από καρκίνο των όρχεων ή των ωοθηκών αντέδρασαν καλά στη θεραπεία με CAR-T λεμφοκύτταρα. Κατά την θεραπεία αυτή τροποποιούνται γενετικά τα κύτταρα του ανοσοποιητικού για να επιτίθενται στον καρκίνο.

Τα νέα ευρήματα παρουσιάσθηκαν στο ετήσιο συνέδριο της Αμερικανικής Εταιρείας Έρευνας του Καρκίνου (AACR), που διεξάγεται στη Νέα Ορλεάνη.

Στη μελέτη συμμετείχαν ασθενείς με υποτροπιάζοντες ή ανθεκτικούς, προχωρημένους όγκους. Στο περίπου 86% εξ αυτών, ο καρκίνος σταμάτησε να αναπτύσσεται ή άρχισε να συρρικνώνεται. Το 43% των ασθενών είχαν σημαντική μείωση στο μέγεθος των όγκων τους.

Η CAR-T θεραπεία ήταν αποτελεσματική τόσο όταν χορηγήθηκε μόνη της (μονοθεραπεία), όσο και σε συνδυασμό με ένα ερευνητικό mRNA εμβόλιο, είπε ο επικεφαλής ερευνητής Dr. John Haanen, ογκολόγος στο Ολλανδικό Ίδρυμα Καρκίνου στο Άμστερνταμ.

«Το σημαντικό είναι ότι η θεραπεία αποδίδει σε ασθενείς για τους οποίους πρακτικά δεν έχουμε άλλη θεραπευτική επιλογή, αφού έχουν αποτύχει οι ήδη υπάρχουσες», τόνισε ο Dr. Haanen.

Όπως εξήγησε, το εμβόλιο mRNA που χορηγήθηκε σε κάποιους από τους ασθενείς, δοκιμάστηκε για να διεγείρει την αντίδραση του ανοσοποιητικού τους στον καρκίνο. Το εμβόλιο αυτό χρησιμοποιεί την ίδια τεχνολογία με τα περίφημα εμβόλια για τον κορωνοϊό.

«Η ιδέα είναι ότι με τη βοήθειά του, τα τροποποιημένα CAR-T κύτταρα θα επεκταθούν και θα δρουν για περισσότερο καιρό», είπε.

Τι είναι η θεραπεία με CAR-T κύτταρα

Η κυτταρική θεραπεία με CAR T-λεμφοκύτταρα είναι μία μορφή ανοσοθεραπείας. Χρησιμοποιεί ένα «ζωντανό» φάρμακο, που παράγεται από τον ίδιο τον ασθενή. Η θεραπεία περιλαμβάνει τη συλλογή ανοσοποιητικών κυττάρων από τον ασθενή και τη γενετική τροποποίησή τους στο εργαστήριο.

Η τροποποίηση συνίσταται στην προσθήκη στα ανοσοποιητικά κύτταρα ενός χιμαιρικού αντιγονικού υποδοχέα (Chimeric Antigen Receptor – CAR). Ο υποδοχέας αυτός τους επιτρέπει να αναγνωρίζουν και να επιτίθενται τα καρκινικά κύτταρα.

Όταν τα CAR T-λεμφοκύτταρα εισαχθούν πίσω στον οργανισμό των ασθενών, αρχίζουν να πολλαπλασιάζονται. Χάρη στον υποδοχέα τους, αναγνωρίζουν τα καρκινικά κύτταρα που φέρουν το αντίστοιχο αντιγόνο στην επιφάνειά τους και τους επιτίθενται.

Η θεραπεία αυτή είναι προς το παρόν εγκεκριμένη για αιματολογικές κακοήθειες (ορισμένες μορφές λευχαιμίας και λεμφώματος). Εφαρμόζεται και στη χώρα μας από το 2020.

Σε ποιους καρκίνους αποδίδει

Στην τροποποιημένη της μορφή για τους καρκίνους των όρχεων και των ωοθηκών, ο στόχος της είναι ένα αντιγόνο που λέγεται CLDN6. Το αντιγόνο αυτό εκφράζεται σε διάφορους καρκινικούς όγκους, αλλά είναι ανενεργό στους υγιείς ιστούς, κατά τον Dr. Haanen.

Ιδιαίτερα ευάλωτοι στη θεραπεία με CAR-T λεμφοκύτταρα που στοχεύει στο CLDN6 φαίνεται να είναι οι καρκίνοι:

• Του προστάτη
• Των ωοθηκών
• Του ενδομητρίου
• Των όρχεων

Η μελέτη ήταν μικρή (συμμετείχαν μόλις 14 ασθενείς) και η πρώτη που γίνεται σε ανθρώπους (μελέτη φάσης Ι/ΙΙ). Επομένως, δεν μπορούν να εξαχθούν οριστικά συμπεράσματα, τόνισε ο Dr. Haanen. «Συνεχίζονται οι μελέτες για την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα της», εξήγησε. «Το επόμενο βήμα είναι να τη δοκιμάσουμε και σε ασθενείς με ορισμένες άλλες μορφές καρκίνου. Ασφαλώς έχουμε ακόμα δρόμο μπροστά μας πριν πούμε με βεβαιότητα ότι αποδίδει και στους πάσχοντες από μη-αιματολογικές κακοήθειες. Τα πρώτα ευρήματα, όμως, είναι πολλά υποσχόμενα».

Φωτογραφία: iStock