Iatropedia

Έξι συμπτώματα από το αναπνευστικό που χρειάζονται έλεγχο από τον γιατρό

Ποια νοσήματα και διαταραχές μπορεί να προκαλέσουν συνηθισμένα συμπτώματα (όπως ο βήχας και η δύσπνοια) ή σπανιότερα (όπως η αιμόπτυση). Πότε πρέπει να απευθυνθούμε αμέσως στον γιατρό. Τι συνιστά ένας ειδικός.

Ο βήχας και η δύσπνοια είναι συμπτώματα από το αναπνευστικό και όχι παθήσεις, που μπορεί να έχουν ποικίλες αιτίες και χρειάζονται αξιολόγηση από τον πνευμονολόγο ιατρό. Το ίδιο ισχύει και για άλλα συμπτώματα, όπως η αιμόπτυση, το «σφύριγμα» της αναπνοής, τα φλέγματα και ο πόνος στον θώρακα.

Δύσπνοια

Δρ. Μιχαήλ Δωρής

Η δύσπνοια διακρίνεται σε ποικίλες μορφές, αναλόγως με ορισμένα χαρακτηριστικά της. Όπως εξηγεί ο επεμβατικός πνευμονολόγος δρ Μιχαήλ Δωρής, διευθυντής Πνευμονολογικής Κλινικής ΜΗΤΕΡΑ, αναλόγως με τη χρονική διάρκεια των συμπτωμάτων, η δύσπνοια διακρίνεται σε:

Αντίστοιχα, αναλόγως με τον βαθμό της φυσικής προσπάθειας που απαιτείται προκειμένου να εκλυθεί το σύμπτωμα, διακρίνεται:

Άλλοι τύποι δύσπνοιας είναι:

Το συγκεκριμένο σύμπτωμα από το αναπνευστικό χρειάζεται πάντοτε αξιολόγηση. Σε οποιονδήποτε ασθενή εμφανιστεί, είναι δυνατό να συνυπάρχουν και άλλα ευρήματα όπως ταχυκαρδία, ταχύπνοια, κυάνωση και πυρετός. Κατά την κλινική εξέταση είναι δυνατό να παρατηρηθεί ελάττωση της κινητικότητας των ημιθωρακίων, χρήση των επικουρικών μυών της αναπνοής και συρίττουσα αναπνοή.

Στις πιθανές αιτίες της δύσπνοιας συμπεριλαμβάνονται:

Σε κάθε περίπτωση, ο ασθενής πρέπει να υποβάλλεται σε πλήρη κλινικό και εργαστηριακό έλεγχο που συμπεριλαμβάνει:

Βήχας

Ο βήχας είναι η έντονη και βίαιη εκπνευστική προσπάθεια, που αποσκοπεί στην απομάκρυνση από τους πνεύμονες:

Ο βήχας χαρακτηρίζεται ως ξηρός (χωρίς φλέγματα) ή ως παραγωγικός (όταν συνοδεύεται από αποβολή πτυέλων). Χαρακτηρίζεται επίσης ως οξύς ή ως χρόνιος (όταν διαρκεί πάνω από 3 εβδομάδες), λέει ο δρ Δωρής.

Οι πιθανές αιτίες του βήχα είναι πολλές και συμπεριλαμβάνουν:

Αιμόπτυση

Η αιμόπτυση είναι η αποβολή αίματος με το βήχα. Μπορεί το αίμα να είναι ζωηρό κόκκινο ή σκούρο ή να υπάρχει πρόσμιξη στα πτύελα με αίμα. Συνήθως η ποσότητα του αίματος είναι μικρή. Υπάρχουν όμως περιπτώσεις όπου η αιμόπτυση είναι μεγάλη και απειλητική για τη ζωή. Όταν κάποιος παρατηρήσει αυτό το σύμπτωμα από το αναπνευστικό πρέπει να ζητά αμέσως ιατρική βοήθεια, τονίζει ο δρ Δωρής.

Οι πιο συνηθισμένες αιτίες της αιμόπτυσης είναι:

Λιγότερο συνηθισμένα αίτια της αιμόπτυσης είναι:

Συριγμός (συρίττουσα αναπνοή)

Ο συριγμός είναι αποτέλεσμα της βεβιασμένης διέλευσης του αέρα μέσω των στενωμένων αεραγωγών στους πνεύμονες. Οι ασθενείς περιγράφουν τον ήχο ως «σφύριγμα της αναπνοής», «βράσιμο στο στήθος» ή «γατάκια».

Τον συριγμό μπορεί να προκαλέσουν διάφορες παθήσεις, κυρίως από το αναπνευστικό, όπως:

Απόχρεμψη

Η απόχρεμψη είναι ένα μείγμα εκκρίσεων από το αναπνευστικό (το τραχειοβρογχικό δένδρο) που αποβάλλεται με το βήχα. Φυσιολογικά παράγεται καθημερινά μια μικρή ποσότητα βλέννας (πτύελα), η οποία έχει σκοπό να απομακρύνει από το βρογχικό δένδρο βλαβερές ουσίες και σωματίδια, χωρίς να προκαλεί βήχα, εξηγεί ο δρ Δωρής.

Σε περίπτωση φλεγμονής των βρόγχων, όμως, παράγεται μεγάλη ποσότητα πτυέλων. Αυτά απομακρύνονται με τον βήχα. Τα πτύελα χαρακτηρίζονται αναλόγως με τη σύστασή τους και μπορεί να είναι:

Αναλόγως με το χρώμα τους μπορεί να είναι:

Τα πιο συνηθισμένα αίτια της παθολογικής απόχρεμψης είναι:

Θωρακικό άλγος (πόνος στον θώρακα)

Ο πόνος στο θώρακα χωρίζεται σε δύο μεγάλες κατηγορίες:

  1. Στο θωρακικό άλγος που δεν επηρεάζεται από τις αναπνευστικές κινήσεις και είναι μόνιμο
  2. Στο θωρακικό άλγος που επηρεάζεται από τις αναπνευστικές κινήσεις και ιδίως από τη βαθιά εισπνοή (είναι, δηλαδή, διαλείπον).

Στην πρώτη κατηγορία ανήκουν ο πόνος του εμφράγματος, του πνευμοθώρακα, του πνευμονικού καρκίνου, της σημαντικής συλλογής υγρού κ.ά., αναφέρει ο δρ Δωρής.

Αντίστοιχα, το διαλείπον άλγος είναι χαρακτηριστικό της πνευμονικής εμβολής, της φλεγμονής του υπεζωκότα (κατά βάση σε λοιμώξεις στο αναπνευστικό), των κακώσεων του θωρακικού τοιχώματος και άλλων πιο εξειδικευμένων καταστάσεων. Σε κάθε περίπτωση, όποιος πονά στον θώρακα πρέπει να συμβουλεύεται τον ιατρό.