Ελπίδες από νέο φάρμακο για επιθετικό καρκίνο που προκαλεί ο αμίαντος

  • Ρούλα Τσουλέα
φάρμακο
Δοκιμάστηκε σε ασθενείς με μεσοθηλίωμα. Οι γιατροί τους παρακολούθησαν έως τρία χρόνια. Πόσο βελτιώθηκε η επιβίωση.

Ένα ερευνητικό (πειραματικό) φάρμακο μπορεί να βελτιώνει σημαντικά την πρόγνωση ασθενών με μία σπάνια, αλλά επιθετική μορφή καρκίνου, που συνήθως προκαλείται από την έκθεση στον αμίαντο.

Ο καρκίνος αυτός είναι το μεσοθηλίωμα, το οποίο σε ετήσια βάση προσβάλλει σχεδόν 31.000 ανθρώπους σε όλο τον κόσμο. Κοστίζει επίσης τη ζωή περισσότερων από 26.000 ασθενών κάθε χρόνο.

Το μεσοθηλίωμα αναπτύσσεται στο λεπτό στρώμα ιστού (λέγεται μεσοθήλιο) που επιστρώνει πολλά εσωτερικά όργανα. Ο ιστός που επηρεάζεται συχνότερα είναι ο υπεζωκότας, δηλαδή ο ιστός που καλύπτει τους πνεύμονες και το τοίχωμα του θώρακα. Λιγότερο συχνά επηρεάζεται το περιτόναιο (ο αντίστοιχος ιστός της κοιλιάς) και σπανιότερο το περικάρδιο (ιστός της καρδιάς).

Περισσότερο από το 80% των περιστατικών προκαλούνται από την έκθεση στον αμίαντο, συνήθως στην εργασία. Υπάρχουν, όμως, ακόμα άνθρωποι που ζουν σε σπίτια με κατασκευές αμιάντου.

Η πρόγνωση του μεσοθηλιώματος είναι φτωχή, διότι συνήθως διαγιγνώσκεται σε προχωρημένο στάδιο.

Η νέα μελέτη

Το νέο φάρμακο για το μεσοθηλίωμα αύξησε την επιβίωση των ασθενών, ιδίως την μακροχρόνια, ανακοίνωσαν επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο Queen Mary του Λονδίνου. Το φάρμακο δρα επηρεάζοντας τον μεταβολισμό των καρκινικών κυττάρων.

Η νέα μελέτη δημοσιεύθηκε στην ιατρική επιθεώρηση JAMA Oncology.  Όπως γράφουν οι ερευνητές, εντάχθηκαν σε αυτήν 249 πάσχοντες από μεσοθηλίωμα του υπεζωκότα. Η μέση ηλικία τους ήταν τα 69,5 χρόνια. Οι 43 ήταν γυναίκες. Οι ασθενείς ζούσαν σε πέντε χώρες του κόσμου.

Όλοι είχαν διαγνωστεί με μεσοθηλίωμα μεταξύ 2017 και 2021. Οι γιατροί τους χορηγούσαν χημειοθεραπεία κάθε τρεις εβδομάδες, επί έως έξι κύκλους. Οι μισοί έκαναν επίσης εγχύσεις με το νέο φάρμακο, που λέγεται πεγαργιμινάση (pegargiminase ή ADI-PEG20). Οι υπόλοιποι έκαναν εγχύσεις μιας ανενεργού ουσίας (εικονικό φάρμακο). Οι εγχύσεις γίνονταν επί έως και 2 χρόνια.

Τα ευρήματα

Μέχρι τον Αύγουστο του 2022 οι γιατροί είχαν παρακολουθήσει τους ασθενείς τους επί τουλάχιστον 12 μήνες. Πολλούς όμως τους είχαν παρακολουθήσει επί τουλάχιστον 3 χρόνια.

Συνολικά, το 84% των ασθενών στην ομάδα της πεγαργιμινάσης και το 93,5% στην ομάδα του εικονικού φαρμάκου είχαν χάσει τη ζωή τους. Κατά μέσον όρο η επιβίωση των ασθενών που έκαναν χημειοθεραπεία και έπαιρναν πεγαργιμινάση ήταν 9,3 μήνες. Αντίστοιχα, με τον συνδυασμό χημειοθεραπεία/εικονικό φάρμακο ήταν 7,7 μήνες.

Η διαφορά δεν μοιάζει μεγάλη. Ωστόσο το νέο φάρμακο σχεδόν τετραπλασίασε το ποσοστό των ασθενών που ήταν ζωντανοί 3 χρόνια μετά τη διάγνωση.

Στην πραγματικότητα, το 11,9% των ασθενών που έλαβαν πεγαργιμινάση ήσαν ακόμα εν ζωή 3 χρόνια αργότερα. Το αντίστοιχο ποσοστό με το εικονικό φάρμακο ήταν 3,3%.

Στον 1 χρόνο από τη διάγνωση, εν ζωή βρισκόταν το 41,4% των ασθενών που λάμβαναν πεγαργιμινάση και το 31,4% όσων λάμβαναν την ανενεργό ουσία.

Τα ευρήματα αυτά υποδηλώνουν ότι ο συνδυασμός πεγαργιμινάσης/χημειοθεραπείας μπορεί να τετραπλασιάζει σχεδόν την επιβίωση στους 36 μήνες, λένε οι ερευνητές. Και διευκρινίζουν πως ο συνδυασμός ήταν καλά ανεκτός από τους ασθενείς.

Φωτογραφία: iStock