Ελπίδες για τη νόσο Αλτσχάιμερ: Μη επεμβατικό «ηλεκτροσόκ» στον εγκέφαλο βελτίωσε τη μνήμη ανθρώπων

Βρετανοί επιστήμονες χρησιμοποίησαν με επιτυχία μη-επεμβατική ηλεκτρική διέγερση του εγκεφάλου για να βελτιώσουν τη μνήμη μικρής ομάδας εθελοντών. Το επίτευγμά τους δημιουργεί ελπίδες ότι θα μπορούσε να ωφελήσει τους πάσχοντες από διάφορες νευρολογικές παθήσεις, με πρώτη τη νόσο Αλτσχάιμερ.

Θα μπορούσε επίσης να συμβάλλει στην καλύτερη αντιμετώπιση παθήσεων που κυμαίνονται από την επιληψία έως τα εγκεφαλικά επεισόδια. Όλ’ αυτά, όμως, πρέπει να επιβεβαιωθούν στις απαιτούμενες κλινικές (δηλαδή σε ανθρώπους) μελέτες.

Στην παρούσα μελέτη η τεχνική δοκιμάστηκε σε ομάδα 20 υγιών εθελοντών. Οι επιστήμονες απέδειξαν ότι τοποθετώντας ηλεκτρόδια σε συγκεκριμένα σημεία του κεφαλιού, μπορούν να στείλουν ηλεκτρικά μηνύματα σε συγκεκριμένο τμήμα του εγκεφάλου. Με αυτό τον τρόπο βελτιώθηκαν κατά 20% οι επιδόσεις των εθελοντών σε ένα απλό τεστ μνήμης.

Οι ερευνητές άρχισαν ήδη μελέτη σε πάσχοντες από αρχικού σταδίου νόσο Αλτσχάιμερ. Ελπίζουν ότι η μη-επεμβατική τεχνική τους όχι μόνο θα απαλύνει τα συμπτώματά τους, αλλά θα επιβραδύνει την εξέλιξη της νόσου.

Τα νέα ευρήματα δημοσιεύονται στην ιατρική επιθεώρηση Nature Neuroscience. Όπως εξηγούν οι ερευνητές, η ηλεκτρική διέγερση του εγκεφάλου χρησιμοποιείται διεθνώς για να αντιμετωπιστούν πολλές σοβαρές νευρολογικές και ψυχιατρικές παθήσεις. Ωστόσο οι έως τώρα τεχνικές απαιτούν την διενέργεια επέμβασης, με την οποία τοποθετούνται ηλεκτρόδια εντός του εγκεφάλου.

Η νέα μελέτη

Εκείνοι όμως δοκίμασαν μία άλλη τεχνική που ονομάζεται διέγερση του εγκεφάλου με προσωρινή παρεμβολή (temporal interference – ΤΙ). Κατ’ αυτήν, τοποθετούνται τα ηλεκτρόδια στο δέρμα του κρανίου και διεγείρουν συγκεκριμένα σημεία του εγκεφάλου.

Στην παρούσα μελέτη η διέγερση έγινε στον ιππόκαμπο – μία δομή βαθιά μέσα στον εγκέφαλο η οποία είναι υπεύθυνη για τη δημιουργία νέων αναμνήσεων. Οι 20 υγιείς εθελοντές φορούσαν τα ηλεκτρόδια για 30 λεπτά κάθε φορά, απομνημονεύοντας ζεύγη προσώπων και ονομάτων.

Η διέγερση του εγκεφάλου στην οποία υποβλήθηκαν βελτίωσε την ακρίβεια των αναμνήσεών τους κατά 20%. Το πιο σημαντικό όμως είναι ότι δεν επηρεάστηκαν οι παρακείμενοι ιστοί του εγκεφάλου.

Την μελέτη πραγματοποίησαν επιστήμονες από το Imperial College του Λονδίνου (ICL) και το Πανεπιστήμιο του Σάρρεϋ.

«Έως τώρα, για να διεγείρουμε ηλεκτρικά δομές βαθιά μέσα στον εγκέφαλο, έπρεπε να εμφυτεύσουμε χειρουργικά ηλεκτρόδια. Αυτό φέρει κάποιους κινδύνους για τον ασθενή και υπάρχει ενδεχόμενο επιπλοκών», δήλωσε ο επιβλέπων ερευνητής Dr. Nir Grossman, επίκουρος καθηγητής στο Τμήμα Επιστημών Εγκεφάλου του ICL.

«Με τη νέα τεχνική αποδείξαμε για πρώτη φορά ότι είναι πιθανό να διεγείρουμε εξ αποστάσεως συγκεκριμένες περιοχές του εγκεφάλου, χωρίς την ανάγκη εγχείρησης», πρόσθεσε. «Αυτό ανοίγει έναν εντελώς νέο τρόπο θεραπείας των παθήσεων που προσβάλλουν δομές βαθιά μέσα στον εγκέφαλο. Ελπίζουμε ότι με την τεχνική μας θα αυξηθεί η διαθεσιμότητα, το κόστος και οι δυνητικοί κίνδυνοι των θεραπειών με διέγερση του εγκεφάλου».

Ο Dr. Grossman είπε επίσης ότι εξετάζεται τώρα εάν η επαναλαμβανόμενη για λίγες ημέρες διέγερση του εγκεφάλου μπορεί να ωφελήσει ασθενείς με αρχικού σταδίου Αλτσχάιμερ. «Ελπίζουμε ότι η μέθοδός μας θα αποκαταστήσει την φυσιολογική δραστηριότητα στις προσβεβλημένες περιοχές του εγκεφάλου. Αν το πετύχουμε αυτό, θα βελτιωθούν τα συμπτώματα της διαταραχής της μνήμης», εξήγησε.

Φωτογραφία: © Imperial College London