Έμφραγμα: Τα ύποπτα συμπτώματα που αγνοούν οι γυναίκες και οι γιατροί

Οι γυναίκες δεν είναι ένας πληθυσμός χαμηλού καρδιαγγειακού κινδύνου. Αντιθέτως, σχεδόν οι μισές έχουν κακή καρδιαγγειακή υγεία ήδη πριν την εμμηνόπαυση, ενώ το έμφραγμα και γενικότερα τα καρδιαγγειακά επεισόδια έχουν υψηλότερη θνητότητα σε αυτές.

«Οι καρδιαγγειακές νόσοι στις γυναίκες υποδιαγιγνώσκονται και υποθεραπεύονται τόσο στην Ελλάδα όσο και παγκοσμίως», αναφέρει ο καθηγητής Καρδιολογίας Γιώργος Κοχιαδάκης, πρόεδρος της Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρείας (ΕΚΕ). «Σε σημαντικό ποσοστό, τόσο οι ίδιες οι γυναίκες όσο και οι ιατροί, υποεκτιμούν τον καρδιαγγειακό κίνδυνο».

Το γεγονός αυτό καθιστά επιτακτική την ανάγκη  για περισσότερη εγρήγορση και ενημέρωση των γυναικών για τη σημασία της πρόληψης, έγκαιρης διάγνωσης και θεραπείας των απειλητικών για την ζωή καρδιαγγειακών παραγόντων κινδύνου, προσθέτει.

Οι παράγοντες αυτοί μπορεί να είναι κοινοί με εκείνους των ανδρών, αλλά και ειδικοί για τις γυναίκες. Στους κοινούς παράγοντες κινδύνου συμπεριλαμβάνονται αρτηριακή υπέρταση, σακχαρώδης διαβήτης, μεταβολικό σύνδρομο, οικογενής δυσλιπιδαιμία, κακή  διατροφή, έλλειψη άσκησης,  καθιστική ζωή, κάπνισμα, παχυσαρκία, ψυχοκοινωνικοί παράγοντες και το οικογενειακό ιστορικό για καρδιαγγειακή νόσο.

Μοναδικοί παράγοντες κινδύνου για τις γυναίκες, ακόμα και από νεαρή ηλικία, είναι:

• Ιδιαίτερες συνθήκες κατά την κύηση (αρτηριακή υπέρταση, σακχαρώδης διαβήτης, ανεπιθύμητη έκβαση)
• Ορμονικοί παράγοντες (λήψη αντισυλληπτικών φαρμάκων, σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών, πρόωρη εμμηνόπαυση)
• Καρδιοτοξική χημειοθεραπευτική αγωγή ή ακτινοθεραπεία
• Αυτοάνοσα νοσήματα (είναι πιο συχνά στις γυναίκες), όπως ο ερυθηματώδης λύκος και η ρευματοειδής αρθρίτιδα

Πώς εκδηλώνεται το έμφραγμα στις γυναίκες

Οι παράγοντες αυτοί μπορεί να οδηγήσουν σε πρόωρα καρδιαγγειακά επεισόδια, στα οποία συμπεριλαμβάνεται το έμφραγμα του μυοκαρδίου. Τα πιο συχνά συμπτώματά του στις γυναίκες δεν διαφέρουν από εκείνα των ανδρών. Μερικές φορές, όμως, το έμφραγμα εκδηλώνεται στις γυναίκες με μη-ειδικά συμπτώματα.

Τα πιο συχνά συμπτώματα είναι έντονος πόνος ή δυσφορία στο στήθος που συχνά περιγράφονται και ως σφίξιμο, κάψιμο ή πίεση βαθιά πίσω από το στέρνο. Συχνά ο πόνος επεκτείνεται στον λαιμό, την κάτω γνάθο, τους ώμους, τους βραχίονες  και τους αγκώνες όπου αποτελεί μια πολύ χαρακτηριστική αντανάκλαση.

Κάποιες φορές ο πόνος επεκτείνεται ή και εντοπίζεται στην περιοχή του στομάχου. Σε τέτοια περίπτωση χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή, ώστε να μην ξεγελαστεί η ασθενής νομίζοντας ότι έχει έλκος ή γαστρίτιδα. Ο πόνος που προκαλεί το έμφραγμα συνήθως συνδυάζεται με αίσθημα αδυναμίας, ωχρότητα, ναυτία και έντονη εφίδρωση.

Στα μη-ειδικά συμπτώματα που μερικές φορές εκδηλώνουν οι γυναίκες είναι:

• Ζάλη
• Δυσκολία στην αναπνοή
• Έμετος
• Λιποθυμία
• Αίσθημα κόπωσης
• Ακόμα και αϋπνία

Τα συμπτώματα αυτά οδηγούν πολλές φορές σε υποεκτίμηση της σοβαρότητας της κατάστασης τους, τονίζει η ΕΚΕ. Και αυτό, διότι στις γυναίκες εύκολα αποδίδονται σε ψυχολογικά αίτια ή άγχος. Το επακόλουθο είναι να καθυστερούν να ζητήσουν βοήθεια από τον γιατρό και να λάβουν την σωστή θεραπεία, με πολύ σοβαρές συνέπειες για την υγεία και την ίδια τους την ζωή.

Γιατί είναι πιο θανατηφόρο στις γυναίκες

Την κατάσταση επιτείνει το γεγονός ότι οι γυναίκες συνήθως αναπτύσσουν έμφραγμα σε μεγαλύτερη ηλικία απ’ ό,τι οι άνδρες. Επιπλέον, οι παράγοντες κινδύνου που οδηγούν σε αυτό (όπως ο σακχαρώδης διαβήτης, η υπέρταση, η υψηλή χοληστερόλη)  παραμένουν συχνότερα επί χρόνια χωρίς διάγνωση και θεραπεία στις γυναίκες.

Το επακόλουθο είναι χειρότερη πορεία  μετά το έμφραγμα για τις γυναίκες, σε σύγκριση με τους άνδρες.

Τι πρέπει να κάνουν οι γυναίκες; Να αναζητούν αμέσως ιατρική βοήθεια, εάν νιώσουν τα προαναφερθέντα συμπτώματα, συνιστά η ΕΚΕ. Πρέπει επίσης:

• Να γνωρίζουν και να «ακούν» το σώμα τους
• Να είναι ενήμερες για το κληρονομικό ιατρικό ιστορικό της οικογενείας τους
• Ταυτοχρόνως να μην αμελούν τον τακτικό προληπτικό έλεγχο των παραγόντων κινδύνου  για έμφραγμα

Φωτογραφία: iStock