Ο έρπης ζωστήρ, αν και δεν αποτελεί απειλητική για τη ζωή ασθένεια, προκαλεί φόβο, μόνο με το όνομά του. Οι εμπειρίες των ασθενών που έχουν εμφανίσει τη λοίμωξη είναι αρκετά κατατοπιστικές για τη δυσμενή επίπτωση που έχει στην καθημερινή ζωή και για μακρύ χρονικό διάστημα: «Αφόρητος πόνος», «πόνος σαν να σε διαπερνά ηλεκτρικό ρεύμα», «συνεχές καυστικό άλγος»…
Ο έρπης ζωστήρ είναι μία επώδυνη ασθένεια για όσο διαρκούν τα συμπτώματα, ενώ είναι δυνατόν να προκαλέσει ακόμα πιο σοβαρές επιπλοκές, όπως η μεθερπητική νευραλγία όπου ο πόνος δεν υποχωρεί και παραμένει για μήνες ή και χρόνια, ή μόνιμες βλάβες στα μάτια και τα αυτιά όταν εκδηλώνεται στην περιοχή του προσώπου.
Αν και η διάγνωση είναι απλή, πολλές φορές γίνεται καθυστερημένα, χάνοντας πολύτιμο χρόνο για την έναρξη των αντιικών φαρμάκων, τα οποία είναι εντελώς αναποτελεσματικά μετά τις πρώτες 72 ώρες και πλέον η ιατρική βοήθεια περιορίζεται στη χορήγηση παυσίπονων για τη μείωση του πόνου.
Γι αυτό το λόγο η πρόληψη του έρπητα ζωστήρα με το αντίστοιχο εμβόλιο αποτελεί τη λύση στην ταλαιπωρία και τα προβλήματα που προκαλεί η λοίμωξη.
Μέσω του εμβολιασμού, τα άτομα ηλικίας άνω των 60 ετών και οι ηλικιωμένοι, προφυλάσσονται από τον έρπητα ζωστήρα και τη μεθερπητική νευραλγία. Το εμβόλιο για τον έρπητα ζωστήρα περιλαμβάνεται στο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών Ενηλίκων και χορηγείται εντελώς δωρεάν σε όλους τους ενήλικες ηλικίας άνω των 60 ετών. Το εμβόλιο γίνεται με μία και μόνο δόση και προστατεύει ακόμα και εκείνους που έχουν εκδηλώσει την ασθένεια στο παρελθόν.
Πως δρα το εμβόλιο έναντι του Έρπητα Ζωστήρα
Ο ιός που προκαλεί τον έρπητα ζωστήρα είναι ο ίδιος ιός που προκαλεί την ανεμοβλογιά, γι’ αυτό εμφανίζεται σε όσους έχουν περάσει τη συγκεκριμένη παιδική ασθένεια. Ο ιός αυτός όταν εισέλθει για πρώτη φορά στον οργανισμό εκδηλώνει την ανεμοβλογιά, ανεξάρτητα από την ηλικία του ασθενούς. Μετά την αποδρομή της ανεμοβλογιάς, ο ιός κρύβεται στον οργανισμό για πολλά χρόνια, μέχρι να ενεργοποιηθεί και πάλι, εξαιτίας κάποιου παράγοντα, όπως η γήρανση, το άγχος ή μία χρόνια ασθένεια που εξασθενεί το ανοσοποιητικό σύστημα. Τότε εμφανίζεται ως έρπης ζωστήρας με βασικό σύμπτωμα το εξάνθημα με φυσσαλίδες από τη μία πλευρά του σώματος ή του προσώπου ή των ματιών (οφθαλμικός έρπης ζωστήρ). Η φαγούρα και ο πόνος είναι συνοδά συμπτώματα.
Το εμβόλιο του έρπητα ζωστήρα ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα, οπότε διατηρεί σε «ύπνωση» τον ιό και τον καθιστά επί της ουσίας ανενεργό, προκειμένου να μην εκδηλωθεί η νόσος.
Με αυτόν τον τρόπο το εμβόλιο αποτρέπει την εκδήλωση του έρπητα ζωστήρα και της μεθερπητικής νευραλγίας, ενώ ακόμα κι αν η λοίμωξη εκδηλωθεί, τότε τα συμπτώματά της θα είναι πιο ήπια.
Σε αυτό το σημείο, θα πρέπει να γίνει σαφές ότι το εμβόλιο κατά του έρπητα ζωστήρα, δεν αντιμετωπίζει την ενεργή λοίμωξη, ούτε ανακουφίζει από τον έντονο πόνο, αν αυτός έχει εκδηλωθεί. Είναι καθαρά προστατευτική παρέμβαση και όχι θεραπευτική.
Πριν τον εμβολιασμό, ο υποψήφιος εμβολιαζόμενος θα πρέπει να συζητήσει με το γιατρό του, γιατί υπάρχει μία μικρή κατηγορία ατόμων όπου το εμβόλιο αντενδείκνυται, εξαιτίας συνοδών ασθενειών που σχετίζονται με το ανοσοποιητικό σύστημα.
Την αξία της πρόληψης της λοίμωξης από τον έρπητα ζωστήρα μέσω του εμβολιασμού, μπορεί να την αντιληφθεί κάποιος με βάση τα αποτελέσματα επιδημιολογικών μελετών, σύμφωνα με τα οποία, ένας στους 4 ανθρώπους θα εμφανίσει έρπητα ζωστήρα κάποια στιγμή στη ζωή του. Όμως, το 95% του πληθυσμού ηλικίας άνω των 60 ετών, εχει ασθενήσει από ανεμοβλογιά και συνεπώς αντιμετωπίζει την πιθανότητα να εκδηλώσει έρπητα ζωστήρα οποιαδήποτε στιγμή.
Το εμβόλιο έχει δοκιμαστεί για τουλάχιστον μία δεκαετία στις ΗΠΑ και άλλες χώρες του κόσμου με πολύ καλά αποτελέσματα και με υψηλό προφίλ ασφαλείας.