Αμερικανοί επιστήμονες κατόρθωσαν να επαναφέρουν τη μνήμη ομάδας ηλικιωμένων στην κατάσταση που είχε όταν ήσαν 20άρηδες, χρησιμοποιώντας αβλαβή ηλεκτρική διέγερση του εγκεφάλου!
Το σχετικό πείραμα πραγματοποίησαν επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο της Βοστώνης. Οι επιστήμονες απέδειξαν για πρώτη φορά ότι είναι εφικτό να αποκατασταθεί η λειτουργική μνήμη (working memory), η οποία τείνει να ελαττώνεται με το πέρασμα των χρόνων.
Η λειτουργική μνήμη είναι καθοριστική για την καθημερινή ζωή. Ουσιαστικά είναι το σύστημα του εγκεφάλου που κρατά τις πληροφορίες για σύντομα χρονικά διαστήματα, εν όσω εμείς λαμβάνουμε αποφάσεις ή κάνουμε υπολογισμούς. Παραδείγματος χάριν είναι απαραίτητη για να αναγνωρίζουμε πρόσωπα, να κάνουμε μαθηματικές πράξεις ή να πλοηγούμαστε σε ένα νέο περιβάλλον.
Δυστυχώς, η μνήμη αυτή μειώνεται σταδιακά με την ηλικία, ακόμα κι αν κάποιος δεν πάσχει από άνοια. Η έκπτωσή της αποδίδεται εν μέρει στην αποσύνδεση δύο δικτύων του εγκεφάλου: της προμετωπιαίας και της κροταφικής περιοχής.
Στους νέους ανθρώπους η ηλεκτρική δραστηριότητα του εγκεφάλου σε αυτές τις περιοχές είναι ρυθμικά συγχρονισμένη. Ο συγχρονισμός αυτός επιτρέπει στις δύο περιοχές να ανταλλάσσουν τις πληροφορίες μεταξύ τους, εκτιμούν οι επιστήμονες.
Στους ηλικιωμένους ανθρώπους, όμως, η εγκεφαλική δραστηριότητα στις δύο περιοχές είναι λιγότερο συγχρονισμένη. Αυτό μπορεί να οφείλεται στην εκφύλιση των νευρικών συνάψεων που συνδέουν τα διαφορετικά τμήματα του εγκεφάλου.
Το πείραμα
Στη νέα μελέτη συμμετείχαν 42 εθελοντές ηλικίας 20-29 ετών και ισάριθμοι εθελοντές ηλικίας 60-76 ετών. Όλοι τους υποβλήθηκαν σε τεστ αξιολόγησης της λειτουργικής μνήμης τους.
Τα τεστ έδειξαν πως οι ηλικιωμένοι ήσαν πιο αργοί και λιγότερο ακριβείς στις απαντήσεις τους.
Οι επιστήμονες υπέβαλλαν στη συνέχεια όλους τους εθελοντές σε μη επεμβατική ηλεκτρική διέγερση του εγκεφάλου. Στόχος της ήταν να συγχρονίσει τις δύο περιοχές-στόχους, διοχετεύοντας αβλαβείς ηλεκτρικούς παλμούς μέσω του δέρματος του κρανίου στον εγκέφαλο.
Όταν ολοκληρώθηκε η διέγερση, οι εθελοντές επανέλαβαν τα τεστ της λειτουργικής μνήμης. Και οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι οι επιδόσεις των ηλικιωμένων εθελοντών είχαν βελτιωθεί τόσο πολύ, ώστε είχαν γίνει εφάμιλλες των επιδόσεων των νέων!
Οι βελτιώσεις αυτές διατηρήθηκαν επί τουλάχιστον 50 λεπτά μετά τη διέγερση. Επιπλέον, την μεγαλύτερη βελτίωση παρουσίασαν οι ηλικιωμένοι με τις χειρότερες επιδόσεις στα αρχικά τεστ.
«Δεν είναι αμετάβλητες»
«Τα ευρήματά μας αποδεικνύουν ότι οι αλλαγές στη μνήμη λόγω ηλικίας δεν είναι αμετάβλητες», δήλωσε ο νευροεπιστήμονας Dr. Robert M.G. Reinhart, επίκουρος καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Βοστώνης. «Μπορούμε να επαναφέρουμε την ανώτερη λειτουργική μνήμη που είχε κάποιος όταν ήταν νέος».
Ο Dr. Reinhart πρόσθεσε πως είναι πολύ σημαντικό ότι οι μεγαλύτερες βελτιώσεις παρατηρήθηκαν στους εθελοντές με τα μεγαλύτερα ελλείμματα στη λειτουργική μνήμη. «Το εύρημα αυτό είναι πραγματικά ωφέλιμο για τις έρευνες σε πάσχοντες από εκφυλιστικές νοητικές διαταραχές», είπε.
Ο Dr. Reinhart εκτίμησε ότι η ηλεκτρική διέγερση του εγκεφάλου θα μπορούσε να έχει σημαντικά κλινικά οφέλη για τους ηλικιωμένους με φτωχή λειτουργική μνήμη. Θα μπορούσε επίσης να συμβάλλει στην αντιμετώπιση ασθενειών, όπως η σχιζοφρένεια και η νόσος Αλτσχάιμερ.
Ωστόσο κάτι τέτοιο, πρέπει να επιβεβαιωθεί μέσα από τις ανάλογες κλινικές μελέτες, πρόσθεσε.
Η νέα μελέτη δημοσιεύεται στην επιστημονική επιθεώρηση Nature Neuroscience.