Το επιφανειακό μελάνωμα είναι ένας τύπος καρκίνου του δέρματος που αναπτύσσεται αργά σε όλο το ανώτερο στρώμα του δέρματος, προτού εισχωρήσει στα βαθύτερα στρώματα.
Αν και είναι σπάνιο στα παιδιά, το επιφανειακό μελάνωμα μπορεί να επηρεάσει ανθρώπους όλων των ηλικιών, ακόμη και σε περιοχές του σώματος που δεν εκτίθετναι πολύ στο ήλιο.
Πώς μοιάζει στην όψη το επιφανειακό μελανωμα
Το επιφανειακό μελάνωμα έχει πολλά αναγνωρίσιμα συμπτώματα, όπως:
- Σχήμα: Μπορεί να ανυψωμένο ή επίπεδο και συνήθως έχει ακανόνιστο σχήμα και όρια. Μπορεί επίσης να μοιάζει με σπίλο (ελιά) που αυξάνεται προς τα πλάγια.
- Χρώμα: Μπορεί να είναι καφέ, σκούρο καφέ, μαύρο, κόκκινο, μπλε και ακόμη και λευκό. Μπορεί επίσης να έχει συνδυασμό αυτών των χρωμάτων.
- Τοποθεσία: Συνήθως εμφανίζεται στον κορμό των ανδρών, στα πόδια των γυναικών και στις άνω πλάτες και των δύο φύλων. Μπορεί επίσης να εμφανιστεί σε έναν υπάρχον ή νέο σπίλο.
- Αλλαγές: Αλλάζει αργά, συνήθως κατά τη διάρκεια αρκετών ετών.
- Κνησμός: Μπορεί μερικές φορές να προκαλεί φαγούρα.
Το επιφανειακό μελάνωμα μερικές φορές μοιάζει με σπίλο και μπορεί να είναι δύσκολο να αναγνωριστεί εγκαίρως (προτού εισχωρήσει στα βαθύτερα τμήματα του δέρματος). Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το ακρωνύμιο «AΧΟΔE» για να σας θυμάστε πώς να εντοπίσετε τα σημάδια που μπορεί να είναι καρκίνος του δέρματος.
ΑΧΟΔΕ σημαίνει Ασυμμετρία, Χρώμα, Όρια, Διάμετρος, Εξέλιξη
- Ασυμμετρία: Εάν τραβήξετε μια νοητή κάθετη γραμμή από το κέντρο του σημαδιού, τότε οι δύο πλευρές είναι ανόμοιες. Η μία πλευρά θα είναι μεγαλύτερη από την άλλη.
- Χρώμα: Οι σπίλοι και άλλα μπαλώματα στο δέρματα που δεν είναι καρκινικά, είναι συνήθως καφέ. Ο καρκίνος του δέρματος μπορεί να είναι μια σειρά από χρώματα, συμπεριλαμβανομένου του κόκκινου, του μαύρου και του μπλε.
- Όρια: Το περίγραμμα του σημαδιού είναι ακανόνιστο και “οδοντωτό” εάν είναι καρκινικό.
- Διάμετρος: Τα περισσότερα καρκινικά σημάδια στο δέρμα έχουν διάμετρο μεγαλύτερη από τη γόμα του μολυβιού.
- Εξέλιξη: Τα καρκινικά μπαλώματα αλλάζουν σχήμα, μέγεθος και χρώμα με την πάροδο του χρόνου.
Επιφανειακό μελάνωμα: Εικόνες
Α = Ασυμμετρία
Χ = Χρώμα
Ο = Όρια
Δ = Διάμετρος
Ε = Εξέλιξη (πριν)
Ε = Εξέλιξη (μετά)
Πώς μπορώ να ξέρω αν είναι επιφανειακό μελάνωμα
Για να σας διαγνώσει, ο γιατρός θα κάνει βιοψία. Αυτό περιλαμβάνει την λήψη ενός δείγματος ιστού για να φανεί στο μικροσκόπιο εάν έχει καρκινικά κύτταρα. Ο γιατρός σας μπορεί επίσης να αφαιρέσει μερικούς λεμφαδένες κοντά στην πληγείσα περιοχή για να διαπιστωθεί αν ο καρκίνος έχει εξαπλωθεί. Εάν ο γιατρός σας πιστεύει ότι ο καρκίνος μπορεί να εξαπλωθεί, μπορεί επίσης να κάνουν αξονική τομογραφία ή σαρώσεις μαγνητικού συντονισμού.
Το επιφανειακό μελάνωμα διαγιγνώσκεται από το στάδιο του, το οποίο αντικατοπτρίζει το πόσο σοβαρό είναι. Τα στάδια 1 και 2 θεωρούνται πρώιμα στάδια. Ανταποκρίνονται καλά στη θεραπεία και έχουν τα υψηλότερα ποσοστά ανάκαμψης. Τα στάδια 3 και 4 είναι πιο προηγμένα στάδια και συνήθως σημαίνουν ότι ο καρκίνος έχει εξαπλωθεί σε άλλα μέρη του σώματος. Αυτά τα προηγμένα στάδια είναι πιο δύσκολο να αντιμετωπιστούν και να έχουν χαμηλότερα ποσοστά ίασης.
Πώς αντιμετωπίζεται το επιφανειακό μελάνωμα
Το επιφανειακό μελάνωμα σταδίου 1 ή 2 συνήθως υποβάλλεται σε χειρουργική επέμβαση για να απομακρυνθούν τα καρκινικά κύτταρα. Στο στάδιο 3 ή 4 μπορεί να χρειαστεί πρόσθετες θεραπείες, όπως χημειοθεραπεία ή ακτινοβολία.
Μια άλλη επιλογή για πιο προηγμένες περιπτώσεις είναι η βιολογική θεραπεία, η οποία περιλαμβάνει τη χρήση ουσιών, όπως η ιντερφερόνη, για να βοηθήσει στην ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος.
Πώς μπορώ να αποτρέψω το επιφανειακό μελάνωμα;
Η έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία του ήλιου συνδέεται στενά με το επιφανειακό μελάνωμα. Ο ευκολότερος τρόπος για να μειώσετε τον κίνδυνο σας είναι να περιορίσετε την έκθεσή σας σε αυτές, τόσο από τον ήλιο όσο και από τις “λάμπες μαυρίσματος” (σολάριουμ).
Όταν βρίσκεστε στον ήλιο, φροντίστε να εφαρμόσετε σωστά αντηλιακό με SPF τουλάχιστον 15. Φοράτε καπέλο και καλύψτε όσο μπορείτε το δέρμα σας από την απευθείας έκθεση στον ήλιο.
Ποιο είναι το ποσοστό επιβίωσης για το επιφανειακό μελάνωμα;
Σύμφωνα με σχετική μελέτη το συνολικό ποσοστό πενταετούς επιβίωσης είναι 95% και πάνω. Αυτό σημαίνει ότι το 95% των ατόμων με επιφανειακό μελάνωμα επιζούν για τουλάχιστον 5 χρόνια μετά μετά τη διάγνωση. Το μέγεθος, το πάχος, η θέση και το στάδιο του επιφανειακού μελανώματος επηρεάζουν αυτό το ποσοστό επιβίωσης.
Η έγκαιρη διάγνωση είναι το κλειδί για την επιτυχή θεραπεία του επιφανειακού μελανώματος.
Πηγές: https://www.skincancer.org, https://www.healthline.com
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Η βιταμίνη D έχει προστατευτική δράση ενάντια στο μελάνωμα
ΕΕ: Εγκρίθηκε νέα, συνδυασμένη θεραπεία για το προχωρημένο μελάνωμα
Μελάνωμα στο μάτι: Συμπτώματα και θεραπεία – Ελάχιστοι το εντοπίζουν διότι δεν φαίνεται!
Μελάνωμα: Πως επηρεάζει η διατροφή την αντιμετώπιση της νόσου
φωτό: iStock