Οι τραυματισμοί στο κεφάλι έχουν συσχετιστεί με πολλά χρόνια προβλήματα υγείας. Μια νέα μελέτη, όμως, που διήρκησε τρεις δεκαετίες, αποκαλύπτει πως διπλασιάζουν ή και τριπλασιάζουν ακόμα τον κίνδυνο πρόωρου θανάτου.
Μάλιστα όσο σοβαρότερο ήταν ο τραυματισμός, τόσο μεγαλύτερος ο κίνδυνος, δήλωσε η επικεφαλής ερευνήτρια Dr. Holly Elser, νευρολόγος στο Πολιτειακό Πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνια.
«Τον μεγαλύτερο κίνδυνο διατρέχουν όσοι υφίστανται πολλαπλά ή σοβαρά τραύματα στο κεφάλι», είπε. «Το γεγονός αυτό υπογραμμίζει πόσο σημαντική είναι η χρήση κράνους και ζώνης ασφαλείας, για την προστασία από τους σοβαρούς τραυματισμούς».
Η μελέτη έδειξε ακόμα πως ο κίνδυνος πρόωρου θανάτου αυξάνεται κατ’ αναλογία και με τον αριθμό των τραυματισμών που υφίσταται ένας ασθενής.
Η νέα μελέτη δημοσιεύθηκε στην ιατρική επιθεώρηση JAMA Neurology. Όπως γράφουν οι ερευνητές, οι τραυματισμοί στο κεφάλι σχετίζονται με σημαντική βραχυπρόθεσμη νοσηρότητα και θνησιμότητα. Και μακροπρόθεσμα, όμως, μπορούν να οδηγήσουν σε χρόνια προβλήματα, καθώς σχετίζονται μεταξύ άλλων με:
- Όψιμη επιληψία
- Άνοια
- Εγκεφαλικά επεισόδια
Η νέα μελέτη
Οι ερευνητές θέλησαν να μελετήσουν την δυνητική συσχέτιση των τραυματισμών με την μακροπρόθεσμη θνησιμότητα από κάθε αιτία. Έτσι, εξέτασαν τους ιατρικούς φακέλους 13.037 εθελοντών από τη Μινεσότα, το Μαίρυλαντ, τη Βόρεια Καρολίνα και το Μισισιπί, που συμμετέχουν σε πολυετή μελέτη για την καρδιοπάθεια (μελέτη ARIC).
H ARIC είχε αρχίσει το 1987 και ολοκληρώθηκε το 2019. Η ηλικία των συμμετεχόντων κατά την έναρξή της κυμαινόταν από 49 έως 59 ετών. Το σχεδόν 58% ήταν γυναίκες. Η μέση διάρκεια της παρακολούθησής τους από τους ερευνητές ήταν τα 27 έτη.
Όπως διαπίστωσαν οι ερευνητές, το 18% εξ αυτών (οι 2.402) υπέστησαν έναν ή περισσότερους τραυματισμούς στο κεφάλι μετά την έναρξη της μελέτης. Η συντριπτική πλειονότητα των τραυματισμών ήταν ήπιοι. Μόλις στο 12% των περιπτώσεων ήταν μέτριοι έως σοβαροί.
Τα ευρήματα
Ωστόσο, έως το τέλος της περιόδου παρακολουθήσεως είχαν χάσει τη ζωή τους:
- Το 55% των εθελοντών που δεν είχαν τραυματιστεί στο κεφάλι
- Το 65% όσων είχαν τραυματιστεί
Επιπλέον, σε σύγκριση με τους εθελοντές χωρίς τραυματισμούς, όσοι είχαν κτυπήσει στο κεφάλι είχαν:
- Σχεδόν 2,2 φορές περισσότερες πιθανότητες να πεθάνουν από κάθε αιτία
- 2,8 φορές περισσότερες πιθανότητες θανάτου, αν ο αρχικός τραυματισμός ήταν σοβαρός
Ο κίνδυνος θανάτου αυξανόταν και με κάθε επόμενο τραυματισμό. Έτσι ήταν:
- Κατά 66% υψηλότερος σε όσους είχαν τραυματιστεί μία φορά
- 2,1 φορές υψηλότερος σε όσους είχαν τραυματιστεί δύο ή περισσότερες φορές
Το μέσο χρονικό διάστημα που μεσολάβησε από τον τραυματισμό έως την απώλεια της ζωής ήταν τα 4,7 χρόνια. Αυτό σημαίνει πως οι μισοί ασθενείς κατέληξαν πολλά χρόνια μετά τον τραυματισμό τους.
Οι αιτίες του θανάτου
Η μελέτη έδειξε ακόμα ότι πιο συχνοί στους εθελοντές με ιστορικό τραυματισμού ήταν οι θάνατοι από νευρολογικά αίτια, όπως:
- Άνοια, κυρίως από νόσο Αλτσχάιμερ
- Επιληψία
- Εγκεφαλικό
- Νόσο Πάρκινσον
Στην πραγματικότητα, τα σχεδόν δύο τρίτα των τραυματιών που κατέληξαν από νευρολογικά αίτια, είχαν νευροεκφυλιστικές παθήσεις (Αλτσχάιμερ, Πάρκινσον). Η συχνότητα αυτών των νοσημάτων ήταν διπλάσια στους εθελοντές με ιστορικό τραυματισμού. Ειδικότερα ήταν:
- 14% σε όσους είχαν τραυματιστεί
- 7% σε όσους δεν είχαν τραυματιστεί στο κεφάλι
Η μελέτη έδειξε ακόμα ότι στους εθελοντές που είχαν χτυπήσει στο κεφάλι ήταν επίσης πιο συχνοί οι θάνατοι από νέους τραυματισμούς, όπως οι πτώσεις.
Οι επιστήμονες συνεχίζουν την έρευνά τους, για να εξακριβώσουν πως μπορεί να συσχετίζονται οι κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις με τον θάνατο από νευροεκφυλιστικές νόσους.
Φωτογραφία: iStock