Ο έρπης στο στόμα ονομάζεται και επιχείλιος έρπης, αφού, τις περισσότερες φορές εκδηλώνεται στα χείλη. Εκδηλώνεται με μικρές, επώδυνες φλύκταινες που ομοιάζουν με πεπλατυσμένα σπυράκια και μικρά έλκη στην επιδερμίδα.
Η συχνότητα και η σοβαρότητα των κρουσμάτων έρπητα ποικίλλουν σε μεγάλο βαθμό από άτομο σε άτομο. Ο ήλιος μπορεί να διαδραματίσει πιο σημαντικό παράγοντα κινδύνου για ορισμένα άτομα από ό,τι σε άλλα.
Κατά τη διάρκεια της μελέτης, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι:
- Το 10,4% των συμμετεχόντων με ιό του απλού έρπητα ιού είχαν έξαρση, την οποία απέδωσαν οι ίδιοι στην έκθεσή τους στον ήλιο.
- Ωστόσο, κατά τη διάρκεια των καλοκαιρινών μηνών του Ιουλίου και του Αυγούστου, η αυξημένη έκθεση των συμμετεχόντων στον ήλιο, προκάλεσε πολύ μεγαλύτερη αύξηση των εξάρσεων επιχείλιου έρπητα, που έφτασε στο 19,7% των συμμετεχόντων.
- Επιπλέον, για τους νέους κάτω των 30 ετών, το 28% των συμμετεχόντων είχε έξαρση του έρπητα από τον ήλιο κατά τη διάρκεια του Ιουλίου και του Αυγούστου.
- Από τους νέους κάτω των 30 ετών οι οποίοι είχαν πολλαπλές εστίες του έρπητα του στόματος κατά τη διάρκεια της μελέτης, το 40% εμφάνισε ξέσπασμα του έρπητα εξαιτίας του ήλιου, μέσα στον Ιούλιο ή τον Αύγουστο.
Έρπης: Τι συμβαίνει με τον ήλιο
Οι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι ο λόγος που ο ήλιος πυροδοτεί τον επιχείλιο έρπητα είναι η αρνητική επίδραση της υπεριώδους ακτινοβολίας στο ανθρώπινο ανοσοποιητικό σύστημα.
Μια άλλη εξήγηση είναι ότι η ηλιακή υπεριώδης ακτινοβολία μπορεί να διεγείρει τον ιό του απλού έρπητα στις νευρικές απολήξεις, που ονομάζονται νευρικά γάγγλια.
Αρκετές άλλες κλινικές μελέτες επιβεβαιώνουν το γεγονός ότι η υπεριώδης ακτινοβολία του ηλιακού φωτός προκαλεί κρούσματα έρπητα τόσο στο στόμα, όσο και στα γεννητικά όργανα.
Έρευνα που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Journal of the American Academy of Dermatology περιγράφει πέντε περιστατικά ατόμων με έρπητα των γεννητικών οργάνων στους γλουτούς, εξαιτίας έκθεσής τους σε τεχνητή υπεριώδη ακτινοβολία.
Τέσσερις ημέρες μετά την έκθεση της υπεριώδους ακτινοβολίας, οι ασθενείς εμφάνισαν έρπητα 8 από τις 13 φορές που έκαναν το πείραμα.
Οι επιστήμονες κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η άμεση έκθεση σε υπεριώδη ακτινοβολία προκαλεί σίγουρα έρπητα σε συνθήκες εργαστηρίου. Εισηγήθηκαν, επίσης, ότι οι ασθενείς με έρπητα των γεννητικών οργάνων θα πρέπει να λαμβάνουν προληπτικά μέτρα προκειμένου να αποφεύγουν την “επανενεργοποίηση” του ιού τους καλοκαιρινούς μήνες.
Επιχείλιος έρπης: Αιτίες
Μετά την πρώτη φορά που θα εκδηλωθεί μόλυνση, ο ιός γίνεται αδρανής, αλλά παραμένει στους ιστούς των νεύρων στο πρόσωπο. Μερικές φορές, ο ιός αργότερα επανενεργοποιείται, προκαλώντας τα χαρακτηριστικά σημάδια στα χείλη.
Ο ιός του έρπητα τύπου-2 (HSV-2) προκαλεί κατά κανόνα τον έρπητα των γεννητικών οργάνων. Ωστόσο, μερικές φορές ο HSV-2 εξαπλώνεται στο στόμα κατά τη διάρκεια του στοματικού σεξ, προκαλώντας έρπητα του στόματος.
Μπορείτε να κολλήσετε τον ιό, εάν:
- Έχετε στενή επαφή με κάποιον που έχει μολυνθεί
- Αγγίξτε μια ανοικτή πληγή του έρπητα ή κάτι που έχει έρθει σε επαφή με τον ιό του έρπητα, όπως μολυσμένα ξυραφάκια, πετσέτες, πιάτα και άλλα κοινόχρηστα αντικείμενα
Επιχείλιος έρπης: Συμπτώματα
Μερικοί άνθρωποι εκδηλώνουν στοματικά έλκη όταν εκτίθενται στον ιό HSV-1. Άλλοι, πάλι, δεν έχουν συμπτώματα. Τα πρώτα συμπτώματα συνήθως εμφανίζονται σε παιδιά μεταξύ 1 και 5 ετών.
Τα συμπτώματα μπορεί να είναι ήπια ή σοβαρά. Πιο συχνά εμφανίζονται μέσα σε 1-3 εβδομάδες αφότου έρθετε σε επαφή με τον ιό και διαρκούν μέχρι και 3 εβδομάδες.
Τα προειδοποιητικά συμπτώματα περιλαμβάνουν:
- Κνησμό των χειλιών ή του δέρματος γύρω από το στόμα
- Αίσθημα “καψίματος” κοντά στα χείλη ή στην περιοχή του στόματος
- Μούδιασμα κοντά στα χείλη ή στην περιοχή του στόματος
Πριν εμφανιστούν φουσκάλες, μπορείτε να έχετε:
- Πονόλαιμο
- Πυρετό
- Πρησμένους αδένες
- Επώδυνη κατάποση
Φουσκάλες ή εξάνθημα μπορεί να σχηματιστούν:
- Στα ούλα
- Στα χείλη
- Στο στόμα
- Στον λαιμό
Όταν έχετε πολλές φουσκάλες, λέμε ότι έχετε ξέσπασμα επιχείλιου έρπητα. Σε αυτή την περίπτωση μπορεί να έχετε:
- Κόκκινες φουσκάλες που ανοίγουν και υπάρχει διαρροή υγρού
- Μικρές φυσαλίδες γεμάτες με υγρό, οι οποίες είναι διαυγείς και κιτρινωπές
- Πολλές μικρότερες φουσκάλες που μπορεί να αναπτυχθούν πολύ κοντά η μία στην άλλη και να μοιάζουν συνολικά με μία μεγάλη φουσκάλα
- Μια φουσκάλα γίνεται κιτρινωπή και με κρούστα, καθώς θεραπεύεται, προτού καταλήξει σε ένα ροζ κομμάτι δέρματος
- Τα συμπτώματα μπορεί να προκληθούν από:
- Έμμηνο ρύση ή ορμονικές αλλαγές
- Έκθεση στον ήλιο
- Πυρετό
- Στρες
Εάν τα συμπτώματα επιστρέψουν αργότερα, είναι συνήθως πιο ήπια.
Επιχείλιος έρπης: Θεραπεία
Τα συμπτώματα μπορεί να εξαφανιστούν από μόνα τους, χωρίς θεραπεία, σε 1-2 εβδομάδες.
Ωστόσο, ο γιατρός σας μπορεί να σας συνταγογραφήσει κάποια φάρμακα για την καταπολέμηση του ιού (αντιιικά φάρμακα). Αυτά μπορούν να σας βοηθήσουν να μειώσετε τον πόνο και να εξαφανίζουν τα συμπτώματα νωρίτερα. Ορισμένα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία του επιχείλιου έρπητα περιλαμβάνουν:
- Acyclovir
- Famciclovir
- Valacyclovir
Αυτά τα φάρμακα λειτουργούν καλύτερα εάν τα πάρετε όταν έχετε ακόμα προειδοποιητικά σημάδια του έρπητα, δηλαδή προτού αναπτύξετε τις φουσκάλες. Εάν έχετε έλκη στο στόμα συχνά, μπορεί να χρειαστεί να παίρνετε αυτά τα φάρμακα πι συχνά. Ο γιατρός σας μπορεί επίσης να σας συστήσει κάποια αντιιική αλοιφή δέρματος.
Τα ακόλουθα βήματα μπορεί επίσης να βοηθήσει να σας κάνει να αισθανθείτε καλύτερα:
- Εφαρμόστε πάγο ή μια ζεστή πετσέτα στις πληγές για να μειώσετε τον πόνο
- Εφαρμόστε αντισηπτικό σαπούνι πολύ ελαφρά επάνω στις φουσκάλες και ξεβγάλτε με νερό. Αυτό βοηθά στην πρόληψη της εξάπλωσης του ιού σε άλλες περιοχές του σώματος
- Αποφύγετε τα ζεστά ροφήματα, τις πικάντικες και αλμυρές τροφές και τα εσπεριδοειδή
- Κάντε γαργάρες με δροσερό νερό
- Κάντε πλύσεις με θαλασσινό νερό, αν είναι εφικτό
- Πάρτε ένα παυσίπονο, όπως η ακεταμινοφαίνη
Επιχείλιος έρπης: Πρόγνωση
Ο στοματικός έρπης απομακρύνεται συχνά από μόνος του μέσα σε 1 έως 2 εβδομάδες. Ωστόσο, μπορεί να επανέλθει.
Η μόλυνση από έρπητα μπορεί να είναι σοβαρή και επικίνδυνη, εάν:
- Συμβαίνει μέσα ή κοντά στο μάτι
- Έχετε εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα, εξαιτίας κάποιας ασθένειας και φαρμακευτικής αγωγής
Επιχείλιος έρπης: Πρόληψη
- Εφαρμόστε αντηλιακό ή lip balm που περιέχει οξείδιο του ψευδαργύρου στα χείλη σας προτού βγείτε στον ήλιο
- Εφαρμόστε ένα ενυδατικό υλικό για να εμποδίσετε την ξήρανση των χειλιών
- Αποφύγετε την άμεση επαφή με πληγές έρπη σε ήδη μολυσμένα άτομα
- Μην μοιράζεστε κοινόχρηστα αντικείμενα (καλαμάκια, ποτήρια, ή άλλα αντικείμενα) με κάποιον που έχει επιχείλιο έρπη
- Μην κάνετε στοματικό σεξ εάν έχετε στοματικό έρπη, ιδιαίτερα εάν έχετε φουσκάλες. Υπάρχει περίπτωση να μεταφέρετε τον ιό στα γεννητικά όργανα. Και οι δύο ιοί του έρπητα (στοματικός και γεννητικών οργάνων) μπορεί μερικές φορές να επεκταθούν, ακόμα κι όταν δεν έχετε έλκη ή φουσκάλες στο στόμα.
Πηγές: https://www.nlm.nih.gov, http://www.progressivehealth.com