Ευλογιά των πιθήκων (mpox): Παγκόσμιος συναγερμός για την εξάπλωση επικίνδυνου στελέχους

  • Ρούλα Τσουλέα
mpox
Μεταδίδεται πιο εύκολα μεταξύ των ανθρώπων και έχει πολύ υψηλό ποσοστό θνησιμότητας σε παιδιά και ενήλικες.

Ένα νέο στέλεχος του ιού της νόσου mpox (παλαιότερα λεγόταν ευλογιά των πιθήκων), που εξαπλώνεται γρήγορα στα ανατολικά σύνορα της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό, είναι «εξαιρετικά ανησυχητικό» και ενδεχομένως «το πιο επικίνδυνο που έχει βρεθεί ποτέ», προειδοποιούν οι επιστήμονες.

Την ίδια στιγμή ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) τονίζει πως η διασπορά της νόσου στην Αφρική «πρέπει να αντιμετωπιστεί επειγόντως».

Η νόσος mpox είναι μία σπάνια ιογενής λοίμωξη, σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ. Μεταδίδεται κυρίως από άγρια ζώα που απαντώνται σε περιοχές της Δυτικής και Κεντρικής Αφρικής.

Η μετάδοση από άνθρωπο σε άνθρωπο γίνεται μέσω της επαφής με δερματικές βλάβες ή/και σωματικά υγρά του πάσχοντος. Μεταδίδεται επίσης με μολυσμένα αντικείμενα, καθώς και μέσω αναπνευστικών σταγονιδίων κατόπιν παρατεταμένης στενής επαφής σε μικρή απόσταση.

Το νέο στέλεχος φαίνεται να μεταδίδεται πιο εύκολα απ’ ό,τι τα παλαιότερα. Η παρούσα έξαρση στην Αφρική αποδίδεται σε μεγάλο βαθμό στη μετάδοση με σεξουαλική επαφή. Ωστόσο υπάρχουν στοιχεία ότι πολλά κρούσματα οφείλονται στην απλή επαφή με το δέρμα ασθενών.

Το πιο ανησυχητικό ωστόσο είναι το υψηλό ποσοστό θνησιμότητας. Έως στιγμής, η mpox έχει ανιχνευθεί σε περισσότερους από 8.600 ανθρώπους στο Κονγκό. Τουλάχιστον 410 από αυτούς (ή ποσοστό πάνω από 4,7%) έχουν χάσει τη ζωή τους.

15 φορές υψηλότερη θνησιμότητα με το νέο στέλεχος

Οι θάνατοι είναι πολύ περισσότεροι στα παιδιά, δήλωσε στους δημοσιογράφους ο Dr. John Claude Udahemuka από το Πανεπιστήμιο της Ρουάντα, ο οποίος μελετά τη νόσο στην απομακρυσμένη επαρχία του Νότιου Κίβου του Κονγκό. Όπως είπε, το μεταλλαγμένο στέλεχος έχει ποσοστό θνησιμότητας 10% στα παιδιά. Στους ενήλικες είναι κάτω από 5%.

Από τα κρούσματα του Κονγκό, το 70% είναι σε παιδιά ηλικίας κάτω των 15 ετών. Στην ίδια ηλικιακή ομάδα καταγράφεται το 88% των θανάτων, αναφέρει το ECDC.

Την περίοδο 2022-2023 ξέσπασε παγκόσμια επιδημία της mpox. Μέχρι τις 15 Μαρτίου 2023 είχαν αναφερθεί 97.239 επιβεβαιωμένα και ύποπτα κρούσματα. Οι 280 από τους ασθενείς είχαν χάσει τη ζωή τους. Το ποσοστό θνησιμότητας ήταν κάτω από 0,3%. Εφέτος όμως είναι 15 φορές υψηλότερο.

Οι ειδικοί φοβούνται ότι το νέο μεταλλαγμένο στέλεχος μπορεί να περάσει τα σύνορα του Κονγκό και να διασπαρεί σε όλο τον κόσμο. «Η mpox μπορεί να φτάσει στα αεροδρόμια. Ένας ασθενής με δερματικές βλάβες αρκεί για να περάσει η νόσος τα σύνορα, διότι δεν γίνονται ιατρικοί έλεγχοι», δήλωσε ο κ. Leandre Murhula Masirika, από το υπουργείο Υγείας του Νότιου Κίβου. «Φοβάμαι πολύ ότι θα προκαλέσει μεγάλη ζημιά».

«Υπάρχει κρίσιμη ανάγκη να αντιμετωπιστεί η πρόσφατη αύξηση των κρουσμάτων mpox στην Αφρική», δήλωσε η κυρία Rosamund Lewis, επικεφαλής του ΠΟΥ για την πρώην ευλογιά των πιθήκων.

Φωτογραφία: iStock