Ευλογιά των πιθήκων: Συναγερμός για μεταλλαγμένο στέλεχος ικανό να προκαλέσει πανδημία

Ένα μεταλλαγμένο στέλεχος «με πανδημικό δυναμικό»  του ιού που προκαλεί ευλογιά των πιθήκων (mpox), ανακάλυψαν οι επιστήμονες σε μία μικρή πόλη της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό.

Το στέλεχος προέρχεται από έναν πιο επιθετικό ιό από αυτόν που προκάλεσε την παγκόσμια έξαρση του 2022-2023. Έχει όμως εξελιχθεί για να μεταδίδεται ακόμα πιο εύκολα μεταξύ των ανθρώπων και να διαφεύγει από τα διαγνωστικά τεστ.

Η ανησυχητική ανακάλυψη έγινε στην Kamituga, μία φτωχή, πυκνοκατοικημένη πόλη με σχεδόν 14.000 κατοίκους, όπου εύκολα μπορεί να ξεσπάσει επιδημία. Έως στιγμής, 108 από τους κατοίκους της έχουν διαγνωστεί με τη νόσο.

Η εμφάνιση του νέου στελέχους απασχόλησε το περασμένο Σάββατο την σύνοδο των  υπουργών Υγείας του Αφρικανικού Κέντρου Ελέγχου & Προλήψεως Ασθενειών (Africa CDC). Σε ανακοίνωση που εξέδωσαν στη συνέχεια προειδοποιούν ότι «παρακολουθούν με ανησυχία» την παρατεταμένη και συνεχιζόμενη επιδημία της mpox σε αρκετές χώρες της Κεντρικής και της Δυτικής Αφρικής.

Αναφέρουν επίσης ότι υπάρχει κίνδυνος να εξαπλωθεί η επιδημία «σε γειτονικές χώρες και πέραν αυτών». Και υπογραμμίζουν πως «ανησυχούν σοβαρά» για την αλλαγή στη δυναμική μετάδοσης και το υψηλό ποσοστό θνησιμότητας και μεταδοτικότητας του ιού της mpox.

Τις λεπτομέρειες για το μεταλλαγμένο στέλεχος της mpox περιγράφει ομάδα επιστημόνων σε άρθρο που αναρτήθηκε στον διακομιστή ιατρικών ερευνών medrXiv. Οι επιστήμονες ζητούν «ταχεία δράση» από την παγκόσμια ιατρική κοινότητα για να αποφευχθεί νέο κύμα της νόσου.

«Χωρίς άμεση παρέμβαση, η τοπική επιδημία στην πόλη Kamituga ενέχει τον κίνδυνο να εξαπλωθεί σε εθνικό και διεθνές επίπεδο», γράφουν. «Δεδομένης της πρόσφατης ιστορίας με τις εξάρσεις της mpox στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, υποστηρίζουμε την ταχεία δράση από τις ενδημικές χώρες και την παγκόσμια κοινότητα για να αποφευχθεί νέα παγκόσμια έξαρση».

Αλλεπάλληλα κρούσματα από το 2022

Όπως αναφέρει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ), από τον Μάιο του 2022 που άρχισε η παγκόσμια έξαρση της mpox έως και τον Φεβρουάριο 2024 έχουν καταγραφεί 94.707 κρούσματα της νόσου. Τα περιστατικά αυτά αναφέρθηκαν σε 117 χώρες. Οι 181 από τους ασθενείς έχασαν τη ζωή τους.

Μόνο τον εφετινό Φεβρουάριο καταγράφηκαν 715 νέα κρούσματα σε 29 χώρες. Δύο από τους ασθενείς έχασαν τη ζωή τους.

Στην Ευρώπη, η παγκόσμια έξαρση της mpox προκάλεσε 26.703 κρούσματα σε 45 χώρες έως και τις 11 Ιανουαρίου 2024. Το 98% των ασθενών ήταν άνδρες – οι περισσότεροι αναπαραγωγικής ηλικίας, σύμφωνα με την πιο πρόσφατη έκθεση του ECDC και του ΠΟΥ. Επτά από τους ασθενείς έχασαν τη ζωή τους.

Στην Ελλάδα εντός του 2024 έχουν αναφερθεί 3 κρούσματα, σύμφωνα με την πιο πρόσφατη έκθεση για τα λοιμώδη νοσήματα του ECDC.  Ο συνολικός αριθμός των κρουσμάτων στη χώρα μας ανέρχεται σε 92 από το 2002 έως σήμερα.

Φωτογραφία: iStock