Φαγούρα στο δέρμα: Ένας νέος παράγοντας μπορεί να οδηγήσει σε κανούργιες θεραπείες για το έκζεμα

Η φαγούρα στο δέρμα εξακολουθεί να είναι μυστήριο για τους επιστήμονες, που εξακολουθούν να μελετούν το φαινόμενο, προσπαθώντας να καταλάβουν γιατί κάποιες δερματικές παθήσεις, όπως το έκζεμα, προκαλούν φαγούρα στους ανθρώπους.

Μια γνωστή αιτία είναι η φλεγμονή, η οποία επιδεινώνεται όταν ξυνόμαστε και το δέρμα μας καταστρέφεται.

Ωστόσο, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Cell, η φαγούρα μπορεί να πυροδοτείται και από άλλο παράγοντα: το βακτήριο Staphylococcus aureus (χρυσίζων σταφυλόκοκκος).

Ερευνητές από την Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ ανακάλυψαν ότι το βακτήριο μπορεί να ενεργοποιήσει άμεσα τα νευρικά κύτταρα στα ποντίκια.

«Το εντυπωσιακό ήταν πως σε ορισμένες περιπτώσεις όπου υπήρχε πολύ μικρή φλεγμονή, μπορούσαμε να δούμε και πάλι τα ποντίκια να ξύνονται. Αποδεικνύεται ότι ο λόγος είναι ότι τα βακτήρια επηρέαζαν άμεσα τις νευρικές ίνες που προκαλούν φαγούρα», δήλωσε ένας από τους συντάκτες της μελέτης, ο Isaac Chiu, αναπληρωτής καθηγητής ανοσολογίας στην Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ.

Πριν από τη μελέτη, οι επιστήμονες γνώριζαν πως ο σταφυλόκοκκος σχετιζόταν με το έκζεμα, αλλά η ακριβής σχέση τους ήταν ασαφής. Η νέα έρευνα διαπίστωσε ότι μόλις ο Staphylococcus aureus εισβάλει στο δέρμα του ποντικιού, απελευθερώνει ένα ένζυμο που ονομάζεται V8. Αυτό, με τη σειρά του, ενεργοποιεί μια πρωτεΐνη που ονομάζεται PAR1, η οποία βρίσκεται στα νευρικά κύτταρα του δέρματος. Η ενεργοποιημένη πρωτεΐνη στέλνει ένα σήμα στον εγκέφαλο που προκαλεί φαγούρα στο ποντίκι – και το προτρέπει να αρχίσει να… ξύνεται.

Τι έδειξαν τα πειράματα σε ανθρώπινα κύτταρα

Εργαστηριακά πειράματα σε ανθρώπινα νευρικά κύτταρα έδειξαν ότι ο ίδιος μηχανισμός είναι δυνατός και στους ανθρώπους, αλλά οι ερευνητές δεν είναι ακόμη σίγουροι ότι λειτουργεί με τον ίδιο ακριβώς τρόπο.

Ωστόσο, η έρευνα μπορεί να ανοίξει στους επιστήμονες μια νέα κατεύθυνση για την ανάπτυξη θεραπειών για το έκζεμα, το οποίο επηρεάζει περίπου το 10% των ανθρώπων στις ΗΠΑ. Ο πιο κοινός τύπος, η ατοπική δερματίτιδα, προκαλεί χρόνιο κνησμό και ξηρό και σκασμένο δέρμα και συνδέεται στενά με αλλεργικές αντιδράσεις, όπως το άσθμα ή ο αλλεργικός πυρετός.

«Στους ασθενείς με ατοπική δερματίτιδα, σχεδόν σε όλες τις βλάβες υπάρχει Staphylococcus aureus», δήλωσε ένας άλλος από τους επιστήμονες που συμμετείχαν στην έρευνα.

Στη μελέτη, τα ποντίκια εκτέθηκαν απευθείας σε βακτήρια Staphylococcus aureus για αρκετές ημέρες. Όπως διαπίστωσαν οι ερευνητές, μέχρι και τρεις μέρες μετά τα ζώα εμφάνισαν ερεθισμό του δέρματος και, εν συνεχεία, άρχισαν να ξύνονται όλο και περισσότερο σε σύγκριση με τα ποντίκια που δεν εκτέθηκαν στα βακτήρια.

Τα ποντίκια που είχαν μολυνθεί ήταν επίσης πιο πιθανό να αναπτύξουν αλλόκνηση – μια κατάσταση κατά την οποία οι άνθρωποι αισθάνονται φαγούρα από ερεθίσματα που κανονικά δεν την προκαλούν, όπως ένα απαλό άγγιγμα.

Για να αποκλειστεί η πιθανότητα η φαγούρα να προκαλείται από την ίδια τη φλεγμονή, στην έρευνα συμπεριλήφθηκαν και ποντίκια που είχαν χαμηλότερα επίπεδα ανοσοκυττάρων ή φλεγμονωδών χημικών ουσιών που σχετίζονται με δερματικές αλλεργίες. Τα αποτελέσματα συνέχισαν να δείχνουν ότι η αιτία του κνησμού ήταν το βακτήριο.

Ελπίδες για νέες θεραπείες

Σύμφωνα με τους επιστήμονες, η έρευνα θα μπορούσε να προσφέρει σημαντικές ενδείξεις σχετικά με τον τρόπο θεραπείας ασθενών με έκζεμα που δεν ανταποκρίνονται στις διαθέσιμες θεραπείες (οι γιατροί συνήθως συνταγογραφούν τοπικά στεροειδή), αλλά και για άλλες δερματικές παθήσεις, όπως το μολυσματικό κηρίο, μια λοίμωξη που προκαλεί κόκκινες πληγές στο πρόσωπο σε βρέφη και παιδιά.

Πηγή: NBC News

Φωτογραφία: iStock