Οι άνθρωποι θέλουν να χάσουν βάρος για διάφορους λόγους: για να βελτιώσουν την εικόνα τους, αλλά και για να ζήσουν περισσότερα χρόνια και πιο υγιείς, με χαμηλότερο κίνδυνο να αναπτύξουν σοβαρές παθήσεις υγείας στο μέλλον. Αλλά όποιος έχει κάνει ποτέ δίαιτα, ξέρει καλά ότι η απώλεια βάρους είναι δύσκολη υπόθεση και πως η μακροπρόθεσμη απώλεια βάρους απαιτεί συνεχή προσπάθεια, η οποία μερικές φορές μοιάζει άθλος. Κι εδώ μπαίνουν τα φάρμακα αδυνατίσματος.
Μία νέα κατηγορία φαρμάκων, που ονομάζονται αγωνιστές του υποδοχέα του γλυκαγονόμορφου πεπτιδίου 1 ή GLP-1, μονοπωλεί το ενδιαφέρον το τελευταίο διάστημα, επειδή τα φάρμακα αυτά φαίνεται να κάνουν την απώλεια βάρους πιο εύκολη. Συχνά μειώνουν τον «θόρυβο του φαγητού» στον εγκέφαλο, τις σκέψεις δηλαδή γύρω από το φαγητό που κάνουν τόσο δύσκολο να τηρήσουμε αυτές τις πολύ σημαντικές αλλαγές στον τρόπο ζωής.
Η δραστική ουσία των Ozempic και Wegovy είναι η σεμαγλουτίδη, ενώ το Mounjaro και το Zepbound περιέχουν τιρζεπατίδη.
Τα φάρμακα αυτά αναπτύχθηκαν αρχικά για τον διαβήτη τύπου 2. Σεμαγλουτίδη και τιρζεπατίδη λειτουργούν μιμούμενες το προσομοιάζον με τη γλυκαγόνη πεπτίδιο 1, που απελευθερώνεται στο έντερό μας όταν τρώμε.
«Είναι ένα πεπτίδιο που εκκρίνεται από το έντερο μας και συνήθως έχει πολύ βραχεία δράση, αποδομείται από άλλα ένζυμα στο σώμα πολύ γρήγορα», λέει ο ειδικός στην παχυσαρκία Dr. Jorge Moreno, επίκουρος καθηγητής Ιατρικής στην Ιατρική Σχολή του Yale, ο οποίος βοηθά ασθενείς που θέλουν να διαχειριστούν το βάρος τους.
Εξήγησε ότι η GLP-1 είναι μια ορμόνη, η οποία διεγείρεται από τα θρεπτικά συστατικά και ενεργοποιείται όταν τρώτε, ενημερώνοντας το σώμα σας ότι μόλις φάγατε.
«(Πηγαίνει) στην περιοχή του εγκεφάλου που είναι ο υποθάλαμος… και (λέει) στον εγκέφαλό σας: «Έφαγες, σταμάτα να τρως»», εξηγεί.
Τα φάρμακα συνδέονται με τους ίδιους υποδοχείς με την ορμόνη GLP-1, αλλά έχουν μεγαλύτερη διάρκεια δράσης. «Και έτσι, διατηρούν αυτόν τον μηχανισμό να λειτουργεί με συνέπεια», λέει ο Moreno. «Βασικά μειώνουν την όρεξή σας δίνοντας σήμα στον υποθάλαμο ότι είστε χορτάτοι», συμπληρώνει.
Τόσο η ορμόνη όσο και τα φάρμακα ενεργοποιούν κι άλλες ενέργειες, όπως η επιβράδυνση της κίνησης της τροφής στο έντερο και η εντολή στο σώμα να απελευθερώσει περισσότερη ινσουλίνη. Η τιρζεπατίδη μπορεί επίσης να προσκολληθεί και στους υποδοχείς μιας άλλης σχετικής ορμόνης, που ονομάζεται εν συντομία GIP, γεγονός που την καθιστά λίγο πιο ισχυρή.
Εάν σκέφτεστε να ξεκινήσετε ένα από αυτά τα φάρμακα, ο Moreno συνιστά να έχετε κατά νου πέντε πράγματα.
Τα φάρμακα αδυνατίσματος δεν είναι για όλους
Προς το παρόν, στις ΗΠΑ η σεμαγλουτίδη (Wegovy) και η τιρζεπατίδη (Zepbound) έχουν εγκριθεί για τη θεραπεία ατόμων με παχυσαρκία, όχι εκείνων που θέλουν να χάσουν μερικά κιλά.
«Οι ασθενείς θα πρέπει να γνωρίζουν ότι πρόκειται για θεραπείες για μια χρόνια ιατρική πάθηση γνωστή ως παχυσαρκία», λέει ο Moreno. «Νομίζω ότι είναι σημαντικό να συνειδητοποιήσουμε ότι η παχυσαρκία είναι μια χρόνια ασθένεια που υποτροπιάζει (και) που απαιτεί μακροχρόνια θεραπεία», εξηγεί.
Το Wegovy και το Zepbound, όπως έχει πει, «ενδείκνυνται» για χρήση σε άτομα που έχουν διαγνωστεί με παχυσαρκία ή σε άτομα με Δείκτη Μάζας Σώματος 30 και άνω. Ενδείκνυνται επίσης για άτομα με Δείκτη Μάζας Σώματος 27 και άνω που έχουν επίσης ιατρικές παθήσεις που σχετίζονται με το βάρος, όπως διαβήτη τύπου 2 ή υψηλή αρτηριακή πίεση. (Η σεμαγλουτίδη, που πωλείται ως Ozempic, και η τιρζεπατίδη, που πωλείται ως Mounjaro, ενδείκνυνται μόνο για άτομα με διαβήτη τύπου 2.)
Εάν δεν σας έχει δοθεί μία από αυτές τις διαγνώσεις, μπορεί να μην μπορείτε να πάρετε συνταγή για τα εν λόγω φάρμακα.
Τα φάρμακα έχουν αποτέλεσμα
Τα συγκεκριμένα φάρμακα είναι αρκετά αποτελεσματικά και βοηθούν πολλούς να χάσουν βάρος. Συμπληρώνουν ένα κενό μεταξύ των προηγούμενων φαρμάκων απώλειας βάρους, τα οποία, σύμφωνα με τον καθηγητή, βοηθούν τους ανθρώπους να χάσουν κατά μέσο όρο 5%-10% του σωματικού τους βάρους, και τη βαριατρική χειρουργική, μια επεμβατική διαδικασία που βοηθά τους ανθρώπους να χάσουν κατά μέσο όρο περίπου 25%-30%.
«Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι αυτά τα φάρμακα είναι αποτελεσματικά», είπε ο Moreno. «Κατά μέσο όρο, με τη σεμαγλουτίδη, ο μέσος όρος απώλειας βάρους μπορεί να είναι κοντά στο 15%. Η τιρζεπατίδη προσεγγίζει τα επίπεδα απώλειας βάρους της βαριατρικής χειρουργικής, με απώλεια βάρους κοντά στο 21%».
Είναι επίσης ασφαλή
Η εν λόγω κατηγορία φαρμάκων -οι αγωνιστές του υποδοχέα GLP-1- χρησιμοποιείται από το 2005 για τη θεραπεία του διαβήτη, επομένως έχει ένα σχετικά μεγάλο ιστορικό ασφάλειας.
«Είναι επίσης σημαντικό να καταλάβουμε ότι τα φάρμακα αυτά είναι ασφαλή», λέει ο Moreno. «Ναι, όπως κάθε άλλο φάρμακο, έχουν παρενέργειες. Πιο συχνά στους ασθενείς που βλέπω (είναι) ναυτία, δυσκοιλιότητα και παλινδρόμηση οξέος (Γαστροοισοφαγική Παλινδρομική Νόσος – ΓΟΠΝ)», συμπληρώνει.
«Τώρα, οι σπάνιες παρενέργειες -και με το σπάνιες εννοώ λιγότερο από 1% των περιπτώσεων- περιλαμβάνουν καταστάσεις όπως η παγκρεατίτιδα, η οποία είναι φλεγμονή του παγκρέατος – εξαιρετικά σπάνια», προσθέτει. Συμπληρώνει, όμως, ότι καθώς τα φάρμακα γίνονται όλο και πιο δημοφιλή, «ένα σπάνιο συμβάν γίνεται λίγο πιο εμφανές, επειδή (υπάρχουν) περισσότεροι άνθρωποι που χρησιμοποιούν αυτά τα φάρμακα».
Η θεραπεία απαιτεί παρακολούθηση
Όπως κάθε χρόνια ασθένεια, η θεραπεία απαιτεί συνεργασία με τον γιατρό σας.
«Ακριβώς όπως ο διαβήτης, όπως και η υπέρταση, η διαχείριση της παχυσαρκίας απαιτεί στενή παρακολούθηση», τονίζει.
Ο ίδιος συνιστά να υπάρχει παρακολούθηση κάθε μήνα ή κάθε δεύτερο μήνα.
Δεν είναι πανάκεια
«Ένα φάρμακο δεν πρόκειται να διορθώσει τα πάντα». Ένα φάρμακο δεν πρόκειται να είναι «η απόλυτη λύση», λέει, σημειώνοντας ότι αυτά τα φάρμακα είναι ένα μόνο κομμάτι ενός ολοκληρωμένου σχεδίου για τη θεραπεία της παχυσαρκίας.
«Ο τρόπος ζωής εξακολουθεί να είναι σημαντικός», τονίζει.
«Είναι η ώρα να αρχίσετε να ασκείστε. Αυτή είναι η στιγμή για να αρχίσετε να αλλάζετε σε διατροφικές συνήθειες που θα είναι ευεργετικές για την απώλεια βάρους… Νομίζω ότι αυτό είναι πραγματικά κάτι που πρέπει να καταλάβουν οι ασθενείς», υπογραμμίζει.
Πηγή: CNN Health
Φωτογραφία: iStock
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
Καμπανάκι για γνωστό παυσίπονο: Προσέξτε μην παίρνετε μεγάλες δόσεις
Αλτσχάιμερ: Επιστήμονες ανακάλυψαν νέο πιθανό τρόπο επαναφοράς της μνήμης στους ασθενείς
ΠΟΥ: Τα κρούσματα καρκίνου θα αυξηθούν πάνω από 75% μέχρι το 2050