Πώς έγινε η έρευνα – Ελληνική συμμετοχή!
Η ερευνητική ομάδα εξέτασε στοιχεία περισσότερων από 4.000 ατόμων από 11 διαφορετικές περιοχές της Ισπανίας. Σε αυτά, υπήρχαν 1.219 περιπτώσεις καρκίνου του μαστού, 623 περιπτώσεις καρκίνου του προστάτη, 1.385 γυναίκες στην ομάδα ελέγχου και 879 άτομα στην αντίστοιχη ομάδα των ανδρών. Όλοι οι συμμετέχοντες μπήκαν στην μελέτη το διάστημα 2008-2013 και ήταν μεταξύ 20 και 85 ετών.
Τόσο οι μελέτες σε ανθρώπους, όσο και σε ζώα, έχουν δείξει ότι η διακοπή του κιρκαδικού ρυθμού του σώματος (που προκαλείται από την έκθεση στο μπλε φάσμα φωτός τη νύχτα) μπορεί να συμβάλει στην ανάπτυξη όγκων στο σώμα. Το τεχνητό φως, που κατά κανόνα προέρχεται από smartphones και λευκά LED, περιέχει περισσότερο μπλε φως.
«Η νυχτερινή βάρδια, η έκθεση στο φως τη νύχτα και η αστάθεια στον κιρκαδικό ρυθμό μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο των καρκίνων που εξαρτώνται από ορμόνες», αναφέρουν οι συγγραφείς. Σύμφωνα με τη Διεθνή Υπηρεσία Έρευνας για τον Καρκίνο (IARC), οι θέσεις εργασίας που περιλαμβάνουν νυκτερινές βάρδιες είναι «πιθανώς καρκινογόνες» για τους εργαζόμενους.
«Υπάρχουν αποδείξεις που δείχνουν ότι υπάρχει σχέση μεταξύ της έκθεσης σε τεχνητό φως τη νύχτα, της διακοπής του κιρκαδιακού ρυθμού και του καρκίνου του μαστού και του προστάτη. Με αυτή την μελέτη επιδιώξαμε να προσδιορίσουμε εάν η νυχτερινή έκθεση στο φως στις πόλεις μπορεί να επηρεάσει την ανάπτυξη αυτών των δύο τύπων καρκίνου «, εξήγησε ο ελληνικής καταγωγής Μανώλης Κογεβίνας, επικεφαλής ερευνητής στην εν λόγω μελέτη.
Το επόμενο βήμα ήταν να μετρηθούν τα επίπεδα του τεχνητού φωτισμού σε εσωτερικούς και εξωτερικούς χώρους. Αν και χρησιμοποιήθηκαν προσωπικά ερωτηματολόγια για το πρώτο, τα εξωτερικά επίπεδα τεχνητού φωτός καθορίστηκαν χρησιμοποιώντας νυχτερινές εικόνες που τράβηξαν αστροναύτες στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Οι νυχτερινές εικόνες τόσο της Μαδρίτης όσο και της Βαρκελώνης βοήθησαν τους ερευνητές να προσδιορίσουν το χρώμα του εξωτερικού φωτισμού και την εξάπλωση των LED που εκπέμπουν μπλε φως σε μεγάλη κλίμακα.
Τι έδειξε η έρευνα
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα και για τις δύο πόλεις, οι συμμετέχοντες που εκτέθηκαν σε υψηλότερα επίπεδα κυανού φωτός είχαν 1,5 φορές υψηλότερο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του μαστού και διπλάσια αύξηση του κινδύνου εμφάνισης καρκίνου του προστάτη σε σύγκριση με τον λιγότερο εκτεθειμένο πληθυσμό.
Το 2017, μια παρόμοια μελέτη από την Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ βρήκε μια σύνδεση μεταξύ της έκθεσης στο φως τη νύχτα και του καρκίνου του μαστού μεταξύ των νοσοκόμων που εργάζονταν σε νυχτερινές βάρδιες.
Ο βασικός παράγοντας φαίνεται να είναι η μελατονίνη, μια ορμόνη που βοηθάει το σώμα να ξέρει πότε να κοιμηθεί και πότε να ξυπνήσει.
“Γνωρίζουμε ότι ανάλογα με την ένταση και το μήκος κύματος, το τεχνητό φως, ιδιαίτερα στο μπλε φάσμα, μπορεί να μειώσει την παραγωγή και την έκκριση μελατονίνης», δήλωσε ο δρ. Martin Aubé, καθηγητής φυσικής στο Cégep de Sherbrooke στον Καναδά.
Ωστόσο, η μελέτη έχει σαφείς περιορισμούς, επειδή τα στοιχεία συγκεντρώθηκαν εν πολλοίς από τους ίδιους τους ασθενείς, ενώ απαιτείται περισσότερη έρευνα για να συγκριθούν τα τεχνητά φώτα με άλλους παράγοντες κινδύνου για τον καρκίνο. Η δρ. Ariadna García, ερευνήτρια στο ISGlobal και πρώτη συγγραφέας, δήλωσε ότι οι μελλοντικές μελέτες θα πρέπει να χρησιμοποιήσουν «αισθητήρες φωτός που επιτρέπουν την μέτρηση των επιπέδων φωτισμού εσωτερικού χώρου», για να καταλήξουν σε πιο ασφαλή επιστημονικά ευρήματα.
Η σχετική έκθεση δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Environmental Health Perspectives στις 23 Απριλίου.