Φωτιά στο δάσος: Πως επηρεάζει ο καπνός την υγεία (και) όσων ζουν χιλιόμετρα μακριά

Η φωτιά στο δάσος δεν απειλεί την υγεία μόνο των ανθρώπων που την βιώνουν άμεσα, αλλά και όσων ζουν πολλά χιλιόμετρα μακριά. Μάλιστα ο όποιος κίνδυνος δεν εκδηλώνεται απαραιτήτως τις μέρες της φωτιάς, αλλά ακόμα και χρόνια αργότερα!

Αυτό αναφέρουν επιστήμονες από τις ΗΠΑ, εξηγώντας ότι ο καπνός μπορεί να φτάσει σε τεράστια απόσταση, πλήττοντας την υγεία ανθρώπων που δεν έχουν καμία σχέση με τη φωτιά. Και αυτό διότι περιέχει τοξικές ουσίες οι οποίες μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο καρδιακών και αναπνευστικών επεισοδίων.

«Ο καπνός της φωτιάς περιέχει πολλά διαφορετικά τοξικά χημικά και αιωρούμενα σωματίδια. Όλ’ αυτά βλάπτουν το καρδιαγγειακό σύστημα», λέει ο Dr. Richard Josephson, καθηγητής Καρδιολογίας στο Πανεπιστήμιο Case Western Reserve του Κλήβελαντ.

Όπως εξηγεί, οι τοξικές ουσίες του καπνού εισέρχονται στον οργανισμό από τους πνεύμονες και μπορεί να επηρεάσουν το καρδιαγγειακό σύστημα. «Μπορεί να ενεργοποιήσουν το σύστημα πήξης του αίματος και να προκαλέσουν συστολή των αιμοφόρων αγγείων», λέει. «Ωστόσο η αυξημένη πηκτικότητα του αίματος και η αγγειοσυστολή μπορεί να οδηγήσουν σε έμφραγμα του μυοκαρδίου».

Τον μεγαλύτερο κίνδυνο για έμφραγμα ή άλλο σοβαρό καρδιαγγειακό επεισόδιο διατρέχουν οι πάσχοντες από καρδιολογικά προβλήματα, όπως η υπέρταση.

«Τις ημέρες και εβδομάδες μετά τη φωτιά οι ρύποι στην ατμόσφαιρα είναι αυξημένοι. Τότε είναι ιδιαίτερα αυξημένος και ο κίνδυνος για καρδιαγγειακό επεισόδιο», συνεχίζει ο Dr. Josephson.

Μπορεί όμως να υπάρξουν και μακροπρόθεσμοι κίνδυνοι. «Η έκθεση στα χημικού του καπνού μπορεί να προκαλέσει μακροχρόνιες βλάβες στο καρδιαγγειακό σύστημα. Οι βλάβες αυτές μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο καρδιοπάθειας χρόνια αργότερα», προσθέτει.

Βραχυπρόθεσμα, η φωτιά μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο σοβαρών καρδιαγγειακών επεισοδίων σε όσους ζουν κοντά της. Μελέτη που δημοσιεύθηκε το 2015 έδειξε ότι στη διάρκεια ενός καλοκαιριού με πολλές φωτιές στην Αυστραλία, αυξήθηκαν κατά 7% τα περιστατικά ανακοπής της καρδιάς σε όσους είχαν εκτεθεί στον καπνό τους.

Αιωρούμενα σωματίδια

Η φωτιά στο δάσος απειλεί και την υγεία των πνευμόνων, σύμφωνα με την Αμερικανική Πνευμονολογική Εταιρεία (ALA). Και σε αυτή την περίπτωση, ο κίνδυνος αφορά ακόμα και ανθρώπους που ζουν πολλά χιλιόμετρα μακριά της.

Όπως αναφέρει, ο καπνός από τη φωτιά είναι εξαιρετικά επιβλαβής για τους πνεύμονες. Αυτό ισχύει ιδιαιτέρως για:

• Τα παιδιά
• Τους ηλικιωμένους
• Τους πάσχοντες από άσθμα, χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια ή βρογχίτιδα
• Τους ασθενείς με χρόνια καρδιαγγειακή νόσο ή σακχαρώδη διαβήτη

«Ακόμα κι αν κάποιος δεν ζει σε περιοχή με δάσος, πρέπει να γνωρίζει πώς να προστατευθεί από τη φωτιά στα δάση», τονίζει η ALA.

Τα αιωρούμενα σωματίδια είναι ένας από τους πολλούς ρύπους στον καπνό. Τα σωματίδια αυτά είναι μίγμα στερεών και υγρών μορίων που αιωρούνται στην ατμόσφαιρα. Πολλά από αυτά έχουν μέγεθος μικρότερο από το ένα τρίτο της διαμέτρου μιας τρίχας. Επομένως είναι αρκετά μικροσκοπικά ώστε να εισέλθουν βαθιά στους πνεύμονες και να «παγιδευτούν» εκεί.

Περισσότερα αναπνευστικά προβλήματα

Τα μικροσκοπικά αιωρούμενα σωματίδια προκαλούν κρίσεις άσθματος, εμφράγματα και εγκεφαλικά. Μπορεί επίσης να κοστίσουν τη ζωή, λέει η ALA. Μελέτες στην Καλιφόρνια έδειξαν πως όσα παιδιά είχαν εισπνεύσει καπνό από τις τοπικές φωτιές είχαν περισσότερα αναπνευστικά προβλήματα όπως:

• Συριγμό
• Βήχα
• Βρογχίτιδα
• Ιώσεις του αναπνευστικού

Ήταν επίσης πιθανότερο να χρειασθούν ιατρική ή και νοσοκομειακή φροντίδα για αναπνευστικά αίτια, κυρίως για άσθμα.

Μονοξείδιο του άνθρακα

Ένας άλλος κίνδυνος από τη φωτιά στο δάσος είναι το μονοξείδιο του άνθρακα. Είναι ένα άχρωμο, άοσμο αέριο που παράγεται στη διάρκειά της και εκλύεται κυρίως στις κοντινές αποστάσεις. Η εισπνοή του μειώνει την παροχή οξυγόνου στα όργανα και τους ιστούς του σώματος. Μπορεί να οδηγήσει σε:

• Πονοκέφαλο
• Ναυτία
• Ζάλη

Σε υψηλές συγκεντρώσεις μπορεί να οδηγήσει ακόμα και στον πρόωρο θάνατο. Άλλα επιβλαβή χημικά που εκλύει η φωτιά είναι οξείδια του αζώτου και πολλοί άλλοι ρύποι.

Διαβάστε ακόμα Υπουργείο Υγείας: Όλα τα μέτρα προστασίας των πληγέντων από τις πυρκαγιές – Προσοχή οι ευπαθείς ομάδες!

Δυστυχώς, εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής οι φωτιές στο δάσος αυξάνονται σε όλο τον κόσμο. Λόγω των αυξημένων θερμοκρασιών και της ξηρασίας είναι πιθανό να γίνονται ολοένα πιο έντονες και παρατεταμένες, σημειώνει η ALA.

Για όλους αυτούς τους λόγους πρέπει να τηρούμε τις συστάσεις προστασίας των Αρχών, όταν υπάρχει μεγάλη φωτιά που μπορεί να μας επηρεάσει έμμεσα αλλά σοβαρά.

Φωτογραφία: iStock