Γ. Γεροτζιάφας: Αυξημένος κίνδυνος θρόμβωσης κατά τη διαδικασία μετάβασης φύλου

Σοβαρό κίνδυνο να εμφανιστεί φλεβική θρόμβωση ενέχει η διαδικασία μετάβασης φύλου, είτε γίνεται με τη λήψη φαρμάκων είτε με χειρουργική επέμβαση, αναφέρει ο καθηγητής Αιματολογίας του Πανεπιστημίου της Σορβόννης κ. Γρηγόρης Γεροτζιάφας.

Σε διάλεξη που έδωσε στο πλαίσιο ενημερωτικής εκδήλωσης του ΙΜΕΘΑ για τις θρομβώσεις, ο καθηγητής επισήμανε πως ο κίνδυνος κυμαίνεται από 2% έως 8%. Η θρόμβωση παρατηρείται συνήθως κατά τη διάρκεια της ορμονοθεραπείας ή μετά τις χειρουργικές επεμβάσεις για τη μετάβαση φύλου.

«Η ορμονοθεραπεία αφορά τη χρήση οιστρογόνων για τους άντρες που θέλουν να μεταβούν σε έναν γυναικείο φαινότυπο και τεστοστερόνης για τις γυναίκες που θέλουν να μεταβούν σε έναν ανδρικό φαινότυπο», εξήγησε o καθηγητής σε συνέντευξή του στο Πρακτορείο FM.

Η δυσφορία του φύλου είναι πολύ συχνή. Υπολογίζεται ότι περίπου ένας στους 10.000 ανθρώπους διαγιγνώσκεται με αυτήν. Το ερώτημα, όμως, είναι γιατί η επιστημονική κοινότητα δεν είχε εστιάσει έως τώρα στην θρόμβωση κατά την μετάβαση φύλου, δεδομένου ότι οι πρώτες σχετικές παρεμβάσεις έχουν αρχίσει από το 1917.

Ο λόγος είναι, κατά τον κ. Γεροτζιάφα διπλός. Αφ’ ενός, τώρα αυξάνεται πολύ έντονα ο αριθμός των συμπολιτών μας, στους οποίους αναγνωρίζεται η δυσφορία φύλου. Αφ’ ετέρου, τώρα υπάρχουν οι απαιτούμενες ιατρικές μεθοδολογίες για να αντιμετωπιστεί η διαταραχή.

Κοινωνικό χαρακτηριστικό το φύλο

Ο καθηγητής τονίζει ότι οι άνθρωποι με δυσφορία φύλου δεν είναι άρρωστοι. «Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας θεωρεί ότι το φύλο είναι ένα κοινωνικό και όχι βιολογικό χαρακτηριστικό», λέει. «Ο ορισμός του φύλου συμπεριλαμβάνει τις νόρμες, τις συμπεριφορές και τους ρόλους που σχετίζονται με το να είναι κανείς άνδρας ή γυναίκα, αγόρι ή κορίτσι. Ορίζεται επίσης με τις σχέσεις του με τους άλλους ανθρώπους».

Στους ανθρώπους με δυσφορία του φύλου υπάρχει ρήξη ανάμεσα στα βιολογικά χαρακτηριστικά και τον ρόλο τους. Ωστόσο, οι άνθρωποι αυτοί «δεν είναι άρρωστοι, δεν είναι τρελοί, δεν είναι ιδιόρρυθμοι», υπογραμμίζει ο κ. Γεροτζιάφας. «Είναι άνθρωποι οι οποίοι προσπαθούν μέσα από την κοινωνική τους συμπεριφορά, να αποκτήσουν εκείνα τα χαρακτηριστικά που ταιριάζουν καλύτερα στον χαρακτήρα τους. Τώρα αν υπάρχει βιολογική βάση σε αυτό ή όχι, είναι κάτι που μπορεί να το μάθουμε σε 100 χρόνια».

Σε κάθε περίπτωση «οι συμπολίτες μας αυτοί χρειάζονται φροντίδα και κρατική υποστήριξη, ώστε να μην είναι περιθωριοποιημένοι. Να μην υφίστανται ψυχολογική και σωματική βία από την υπόλοιπη κοινωνία».

Αγγειακές επιπλοκές

Στη διαδικασία αυτή η θρόμβωση μπορεί να αποτελέσει τροχοπέδη. Και αυτό είναι το μεγάλο στοίχημα για τους επιστήμονες, που προσπαθούν να την διαχειριστούν.

«Προσπαθούμε να αφαιρέσουμε τη θρόμβωση από το να λειτουργεί ως εμπόδιο στη διαδικασία μετάβασης φύλου και στην εφαρμογή των ενδεικνυόμενων θεραπευτικών, φαρμακευτικών ή χειρουργικών παρεμβάσεων», λέει ο κ. Γεροτζιάφας.

Στόχος είναι οι πολίτες που παθαίνουν θρόμβωση, να μπορούν να συνεχίσουν να λαμβάνουν τα οιστρογόνα ή την τεστοστερόνη τους ή να προχωρήσουν στην εγχείρηση.

Στον σκοπό αυτό εστιάζεται και το ερευνητικό έργο του κ. Γεροτζιάφα, ο οποίος είναι υπεύθυνος του Τμήματος Θρόμβωσης στο Νοσοκομείο Tenon στο Παρίσι και διευθυντής της Ερευνητικής Ομάδας Καρκίνος & Θρόμβωση INSERM U938.

Η θρόμβωση δεν είναι αθώα. Τα τελευταία χρόνια οι ειδικοί βλέπουν ολοένα περισσότερα άτομα με δυσφορία φύλου που υφίστανται πνευμονική εμβολή εξαιτίας της στη διάρκεια της θεραπείας τους.

Το γεγονός αυτό ώθησε τους επιστήμονες να εξετάσουν τις αγγειακές επιπλοκές της μετάβασης φύλου. «Ανοίγουμε για πρώτη φορά στην Ελλάδα, στη Γαλλία και γενικότερα στην Ευρώπη το καινούργιο κεφάλαιο των αγγειακών επιπλοκών στους πολίτες, οι οποίοι έχουν δυσφορία φύλου και μπαίνουν στη διαδικασία μετάβασης φύλου», διευκρινίζει ο καθηγητής.

Η διάλεξη του κ. Γεροτζιάφα έγινε στο πλαίσιο του 7ου Χειμερινού Σχολείου του Ινστιτούτου Μελέτης και Εκπαίδευσης στη Θρόμβωση & την Αντιθρομβωτική Αγωγή (ΙΜΕΘΑ). Η εκδήλωση διεξήχθη 3-4 Φεβρουαρίου 2023 στην Αθήνα.

Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ

Φωτογραφία: iStock