Γιατί ανεβαίνει το σάκχαρο στην εγκυμοσύνη;

Iatropedia
19 Νοεμβρίου 2014 | 10:00

Ένα συχνό πρόβλημα που αντιμετωπίζει μία στις είκοσι μέλλουσες μανούλες είναι ο διαβήτης της κύησης. Κλειδί για την αντιμετώπιση αυτής της κατάστασης αποτελεί τόσο η έγκαιρη διάγνωση όσο και η διατροφή. Πως αντιμετωπίζεται το πρόβλημα αυτό; Σε ποιες εξετάσεις πρέπει να υποβληθεί η εγκυμονούσα; Υπάρχει κίνδυνος για το μωρό; Απαντήσεις για όλα τα παραπάνω και σε άλλα ακόμη ερωτήματα στο επιστημονικό άρθρο, που ακολουθεί.

Του Παναγιώτη Χριστόπουλου MD, MSc, PhD, IFEPAG

Μαιευτήρα Χειρουργού Γυναικολόγου

Ο σακχαρώδης διαβήτης πρόκειται για μια πάθηση που εξελίσσεται με σιωπηλή πορεία και αφορά την αύξηση της γλυκόζης (σάκχαρο) που κυκλοφορεί στο αίμα. Χωρίς να έχει θορυβώδη συμπτώματα που να μας υποψιάσουν, δημιουργεί διάφορα προβλήματα στο σώμα μας.

Πολλές φορές, κάποια μικρή διαταραχή που υπάρχει χωρίς να το ξέρουμε ανακαλύπτεται (ή και πρωτοεμφανίζεται λόγω των ορμονικών μεταβολών) όταν η γυναίκα μείνει έγκυος. Έτσι, εκτός από τον γνωστό σακχαρώδη διαβήτη, που αφορά συνήθως τις μεγαλύτερες ηλικίες, υπάρχει και ο σακχαρώδης διαβήτης της κύησης.

Παρουσιάζεται σε ποσοστό 3-5% των εγκύων. Τα προβλήματα που μπορεί να δημιουργηθούν στην εγκυμοσύνη, αλλά και στον τοκετό αφορούν τόσο τη μητέρα όσο και το έμβρυο.

Τα κυριότερα είναι: ο πρόωρος τοκετός, το αυξημένο ποσοστό καισαρικής τομής λόγω μεγάλου βάρους γέννησης των νεογνών, η υπέρταση της εγκυμοσύνης, οι ουρολοιμώξεις και άλλα.

Πως θα καταλάβω αν έχω πρόβλημα;

Μια από τις πρώτες εξετάσεις, που θα κάνει η μέλλουσα μαμά στο πρώτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης, είναι αυτή της γλυκόζης στο αίμα. Εκεί, ο προσεκτικός μαιευτήρας-γυναικολόγος θα καταλάβει ποιες γυναίκες έχουν αυξημένες πιθανότητες να εμφανίσουν το πρόβλημα.

Εκτός όμως από αυτό, όλες οι έγκυες γυναίκες πρέπει να ελέγχονται για σακχαρώδη διαβήτη της κύησης, μεταξύ 24ης και 28ης εβδομάδας, με δοκιμασία ανοχής στη γλυκόζη από το στόμα (καμπύλη σακχάρου).

Είναι μια απλή εξέταση, που πρέπει όμως να γίνεται υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις και συνθήκες για να είναι αξιόπιστη.

Αν μου εμφανιστεί διαβήτης κύησης, πως θα το αντιμετωπίσω;

Οι γυναίκες, που παρουσιάζουν διαβήτη κατά την εγκυμοσύνη, πρέπει να μετρούν καθημερινά και με μεγάλη προσοχή τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα. Η «πρώτη γραμμή» αντιμετώπισης γίνεται με την τροποποίηση της διατροφής της εγκύου.

Ο Γυναικολόγος, μαζί με τον Ενδοκρινολόγο και το Διατροφολόγο, πρέπει να συνεργαστούν, για να εξασφαλίσουμε στην έγκυο μια ομαλή πορεία μέχρι τον τοκετό.

Προσοχή χρειάζεται τόσο στην ποσότητα όσο και στο είδος των τροφών. Όταν, παρά τη δίαιτα, τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα ανεβαίνουν, προχωρούμε και σε φαρμακευτική αντιμετώπιση με τη χορήγηση ινσουλίνης.

Εκτός από την ρύθμιση του διαβήτη, του σωματικού της βάρους και των θερμίδων, ο προσεκτικός μαιευτήρας πρέπει να ελέγχει αν θα εμφανιστούν από το διαβήτη στη μητέρα αλλά και στο έμβρυο.

Στην σωστή παρακολούθηση του εμβρύου θα μας βοηθήσουν κυρίως το υπερηχογράφημα και το καρδιοτοκογράφημα. Ας μη ξεχνούμε ότι, όταν εμφανιστεί διαβήτης κύησης τότε αυτόματα θεωρούμε ότι η εγκυμοσύνη είναι υψηλού κίνδυνου.

Για το λόγο αυτό, από τη στιγμή που θα καταλάβουμε ότι υπάρχει το πρόβλημα, η παρακολούθηση είναι πιο συχνή μέχρι να φτάσουμε στον τοκετό, και μάλιστα ιδιαίτερα όσο πλησιάζουμε προς το τέλος.

Με το υπερηχογράφημα ελέγχουμε το βάρος του εμβρύου, καθώς περίπου 1 στις 3 διαβητικές έγκυες, θα γεννήσει νεογνό με βάρος μεγαλύτερο από 4 κιλά. Επίσης ελέγχουμε και άλλες παραμέτρους, όπως την ποσότητα του αμνιακού υγρού αλλά και τη ροή του αίματος στα αγγεία του πλακούντα και του ομφαλίου λώρου (Doppler), ιδιαίτερα στο τελευταίο τρίμηνο της κύησης.

Θα γεννήσω φυσιολογικά ή με καισαρική τομή;

Όταν ο σακχαρώδης διαβήτης της εγκυμοσύνης, ρυθμίζεται καλά και δεν υπάρχουν επιπλοκές, η γυναίκα μπορεί άνετα να γεννήσει με φυσιολογικό τοκετό, κάτω από τις σωστές συνθήκες. Πρόωρη πρόκληση τοκετού ή καισαρική τομή μπορεί να χρειαστεί μόνο όταν εμφανίζονται επιπλοκές, όπως υπέρταση, μεγάλο βάρος νεογνών, κακή κυκλοφορία του αίματος στον πλακούντα κλπ.

Συμπερασματικά, πρέπει να θυμόμαστε ότι ο σακχαρώδης διαβήτης της κύησης είναι μια σιωπηλή πάθηση που πρέπει να ελέγχεται και να αντιμετωπίζεται. Σήμερα, έχουμε όλα τα μέσα για τη σωστή ρύθμιση του σακχάρου και την αποφυγή όλων των πιθανών επιπλοκών.

Στόχος μας είναι να προσφέρουμε στην έγκυο μια κύηση χωρίς προβλήματα και να πάρει στην αγκαλιά της ένα υγιές παιδί.