Γιατί αρρωσταίνουμε πιο εύκολα τον χειμώνα. Η αιτία δεν είναι αυτή που νομίζετε

Κάθε χρόνο συμβαίνει το ίδιο. Μόλις περάσει το φθινόπωρο και μπει ο χειμώνας, αρχίζει το φτάρνισμα κι ο βήχας. Άλλοτε πιο έντονα, άλλοτε πιο ήπια, γεγονός παραμένει ότι μαζί με το κρύο, έρχονται στη ζωή μας και οι ιώσεις. Γιατί συμβαίνει αυτό;

Αν και οι καιρικές συνθήκες προφανώς παίζουν ρόλο, ο κύριος υπαίτιος δεν είναι το κρύο, απαντά η Dr. Neha Vyas, επίκουρη καθηγήτρια Οικογενειακής Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο Case Western Reserve, στο Κλήβελαντ.

«Σε αντίθεση με ό,τι πιστεύει πολύς κόσμος, δεν μας αρρωσταίνει το κρύο καθεαυτό», λέει. «Αυτό που συμβαίνει είναι ότι οι αλλαγές στις καιρικές συνθήκες μάς προδιαθέτουν να αρρωστήσουμε». Όπως εξηγεί, υπάρχουν τρεις παράγοντες που τροφοδοτούν τις ιώσεις της εποχής:

• Ο ξηρός αέρας. Τον χειμώνα ο αέρας είναι πιο ψυχρός και πιο ξηρός. Αυτό έχει ως συνέπεια να ξεραίνονται οι βλεννογόνοι που επιστρώνουν την εσωτερική κοιλότητα της μύτης, την στοματική κοιλότητα και τα μάτια. Με αυτό τον τρόπο διευκολύνεται η είσοδος των ιών στον οργανισμό. «Δημιουργούνται «ρωγμές» στους βλεννογόνους που επιτρέπουν στους ιούς να εγκατασταθούν σε αυτούς και να αποκτήσουν πρόσβαση στο σώμα», εξηγεί η Dr. Vyas.
• Το κρύο. Όταν ο αέρας γίνει ψυχρός, εξασθενεί το ανοσοποιητικό σύστημα. Έτσι, γινόμαστε ευάλωτοι στις ιώσεις.
• Η αυξημένη έκθεση στους ιούς. Τον χειμώνα δεν είναι αυξημένη μόνο η έκθεσή μας στο κρύο, αλλά και σε άλλα, άρρωστα άτομα. Η παρατεταμένη παραμονή σε κλειστούς χώρους με άλλα άτομα, δημιουργεί ιδανικές συνθήκες για να περάσουν οι ιοί από τον ένα στον άλλο.

Ο χειμώνας είναι επίσης η εποχή του χρόνου που κορυφώνεται η κυκλοφορία ορισμένων ιών, όπως αυτοί της γρίπης. Οι ιοί αυτοί δεν επιβιώνουν καλά όταν έχει ζέστη. Όσον αφορά τον… σταρ της εποχής, τον κορωνοϊό, αυτός επιβιώνει όλες τις εποχές, αλλά επίσης κορυφώνεται τον χειμώνα, όπως διαπιστώνουμε ιδίοις όμμασι.

Πώς να προστατευθείτε

Υπό αυτές τις συνθήκες είναι δύσκολο να θωρακιστεί κάποιος εντελώς από τις ιώσεις. Όλοι όμως μπορούμε να κάνουμε πολλά για να μειώσουμε τις πιθανότητες να μολυνθούμε, είτε από ιούς κοινού κρυολογήματος, είτε από ιούς γρίπης ή από τον κορωνοϊό. Η Dr. Vyas συνιστά τα εξής:

• Να φοράτε μάσκα. Είναι μία συνήθεια που αποκτήσαμε λόγω της πανδημίας, αλλά κάνει θαύματα εναντίον όλων των ιώσεων. Η χρήση μάσκας στους εσωτερικούς χώρους, όταν βρισκόμαστε μαζί με άτομα που δεν ξέρουμε αν είναι υγιή και εμβολιασμένα, μειώνει σημαντικά τον κίνδυνο.
• Να ντύνεστε ζεστά. Αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό όταν εκτίθεστε στο κρύο. «Ο οργανισμός έχει μεγάλη απώλεια θερμότητας από το κεφάλι, τα δάκτυλα, τα αυτιά, τη μύτη και το στόμα. Φροντίστε να τα καλύπτετε όταν π.χ. περπατάτε στο δρόμο, για να προστατεύσετε το ανοσοποιητικό σας», συνιστά η ειδικός.
• Να κοιμάστε καλά. Ο κουρασμένος οργανισμός είναι ευάλωτος στις ιώσεις.
• Να πίνετε άφθονα υγρά. Η καλή ενυδάτωση του οργανισμού μειώνει την ξηρότητα των βλεννογόνων. Μην περιμένετε όμως να διψάσετε για να πιείτε νερό. Φροντίστε να πίνετε καθημερινά επαρκείς ποσότητες, χωρίς να διψάσετε. Συνήθως διψάμε όταν έχει αρχίσει η αφυδάτωση.
• Προσέξτε τη διατροφή σας. Φρούτα, λαχανικά και γενικά η υγιεινή, μεσογειακή διατροφή μπορούν να θωρακίσουν το ανοσοποιητικό.
• Εμβολισθείτε. Τα εμβόλια για τη γρίπη και για τον κορωνοϊό είναι σωτήρια.
• Να μένετε στο σπίτι όταν είστε άρρωστοι. Οι ιώσεις διασπείρονται από τους ασθενείς οι οποίοι κυκλοφορούν. Αν γίνει σε όλους μας συνήθεια η παραμονή στο σπίτι έως την ανάρρωση, η κυκλοφορία των ιών θα μειωθεί αισθητά.

Φωτογραφία: iStock