Γιατί δεν μπορούμε να ξεφύγουμε από τα κουνούπια που μας «βάζουν στο μάτι»

  • Ρούλα Τσουλέα
Ιός του Δυτικού Νείλου
Τα ευρήματα νέας μελέτης εξηγούν γιατί τα άνετα, φαρδιά ρούχα αποτρέπουν τα τσιμπήματα των κουνουπιών.

Η θερμοκρασία του ανθρώπινου σώματος είναι ένας ισχυρός δείκτης που χρησιμοποιούν τα κουνούπια για να βρουν τα άτομα που θα τσιμπήσουν, αναφέρουν επιστήμονες από τις ΗΠΑ.

Σε μελέτη που πραγματοποίησαν διαπίστωσαν ότι τα έντομα προσελκύονταν δύο φορές περισσότερο από μία πηγή που εξέπεμπε θερμότητα παρόμοια με αυτή του δέρματός μας.

Τα θηλυκά κουνούπια είναι τα μόνα που τσιμπούν τους ανθρώπους. Το κάνουν διότι χρειάζονται το αίμα μας για να αναπαραχθούν. Εκτός από τη θερμότητα του σώματος, τα προσελκύει το διοξείδιο του άνθρακα που εκπνέουμε, καθώς και η μυρωδιά του σώματός μας.

Έως πρότινος, όμως, δεν ήταν τεκμηριωμένος ο ρόλος της σωματικής θερμοκρασίας, λένε οι ερευνητές.

Τα κουνούπια αποτελούν έναν από τους κύριους φορείς λοιμωδών νόσων στον κόσμο, γράφουν στην επιστημονική επιθεώρηση Nature. Σε ετήσια βάση προκαλούν περισσότερους από 400.000 θανάτους από ελονοσία. Μολύνουν επίσης πάνω από 100 εκατομμύρια ανθρώπους με ελονοσία, δάγκειο πυρετό, κίτρινο πυρετό, ιό του Δυτικού Νείλου, ιό Ζίκα και άλλα παθογόνα.

Για να μας εντοπίζουν χρησιμοποιούν διάφορους τρόπους. Εκτός από αυτούς που προαναφέρθηκαν, χρησιμοποιούν και την όρασή τους. Ωστόσο ούτε η όραση ούτε η όσφρησή τους είναι ιδανικές. Αντιθέτως, είναι γνωστά για την φτωχή όρασή τους. Επιπλέον, ο άνθρωπος με έναν δυνατό αέρα ή μια γρήγορη κίνηση μπορεί να «διώξει» τα χημικά οσφρητικά «ίχνη» του, όπως το διοξείδιο του άνθρακα.

Γι’ αυτό τον λόγο οι ερευνητές εξέτασαν έναν εναλλακτικό τρόπο «ιχνηλάτησης» των ανθρώπων από τα κουνούπια: την σωματική θερμοκρασία.

Συνδυασμένη ανίχνευση

Για να ελέγξουν τη σημασία της, τοποθέτησαν θηλυκά κουνούπια σε ένα κλουβί, χωρισμένο σε δύο τμήματα. Και τα δύο εκτέθηκαν σε μυρωδιές ανθρώπινου σώματος και διοξείδιο του άνθρακα. Η μία, όμως, περιείχε μία πηγή υπέρυθρης ακτινοβολίας που εκπέμπει θερμότητα σαν αυτήν του δέρματος.

Όπως διαπίστωσαν, η προσθήκη της πηγής αυτής είχε ως αποτέλεσμα να την αναζητούν διπλάσια κουνούπια απ’ ό,τι στο άλλο τμήμα. Μάλιστα η εμβέλεια της ανίχνευσής της έφτανε τα 75 εκατοστά.

Ωστόσο μόνη της η θερμότητα δεν ήταν αρκετή για να προσελκύσει τα έντομα. Έπρεπε υποχρεωτικώς να συνυπάρχουν όλα τα ερεθίσματα για να σπεύσουν τα κουνούπια, δήλωσε ο επιβλέπων ερευνητής Dr. Craig Montell, καθηγητής Μοριακής, Κυτταρικής & Αναπτυξιακής Βιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στην Σάντα Μπάρμπαρα (UCSB).

«Μόνο υπό την επίδραση των άλλων ενδείξεων, δηλαδή του διοξειδίου του άνθρακα και της ανθρώπινης μυρωδιάς, έκανε τη διαφορά η θερμότητα», τόνισε.

Τα νέα ευρήματα εξηγούν γιατί τα άνετα, φαρδιά ρούχα αποτρέπουν τα τσιμπήματα των κουνουπιών, προσθέτουν οι ερευνητές. Όχι μόνο εμποδίζουν τα έντομα να φτάσουν έως το δέρμα, αλλά επεμβαίνουν στην ικανότητά τους να εντοπίζουν τη θερμότητα.

Φωτογραφία: iStock