Είναι μία κίνηση που θεωρούν αυτονόητη οι γιατροί, αλλά όχι οι ασθενείς. Κάθε φορά που μας ρωτούν «παίρνετε φάρμακα;» περιμένουν ότι θα απαντήσουμε για όλα, δηλαδή και για τα μη συνταγογραφούμενα, τις βιταμίνες και γενικώς τα διατροφικά συμπληρώματα που λαμβάνουμε. Δυστυχώς, όμως, οι περισσότεροι ασθενείς δεν παρέχουν στους γιατρούς αυτές τις πληροφορίες.
«Ακόμα και οι πιο προσεκτικοί και συνεργάσιμοι ασθενείς είναι αμελείς σε αυτό το θέμα», λέει ο Dr. Matthew Goldman, οικογενειακός ιατρός στην Cleveland Clinic της Φλόριντα. «Έχει όμως ζωτική σημασία να γνωρίζει ο γιατρός κάθε λεπτομέρεια για τα σκευάσματα που λαμβάνει ο ασθενής του».
Όπως εξηγεί, η γνώση αυτή είναι απαραίτητη διότι υπάρχει κίνδυνος να αλληλεπιδράσουν τα φάρμακα με τα άλλα σκευάσματα. Οι αλληλεπιδράσεις αυτές μπορεί να οδηγήσουν σε ενίσχυση της δράσης των φαρμάκων. Μπορεί όμως και να οδηγήσουν στην εξασθένησή τους, σύμφωνα με την αμερικανική Υπηρεσία Τροφίμων & Φαρμάκων (FDΑ).
Ακόμα και με τα πιο απλά
Στην πραγματικότητα, υπάρχουν συμπληρώματα που αλλάζουν την απορρόφηση, τον μεταβολισμό ή την αποβολή των φαρμάκων από τον οργανισμό. Όλες αυτές οι αλλαγές επηρεάζουν την ισχύ των φαρμάκων σε σημείο που μπορεί ακόμα και να απειληθεί η ζωή.
Ορισμένες βιταμίνες, λ.χ., μπορεί να αλληλεπιδράσουν μεταξύ άλλων με τα αντινεοπλασματικά φάρμακα φθοριοουρακίλη και καπεσιταβίνη. Άλλες μπορεί να αλληλεπιδράσουν με το αντιθρομβωτικό βαρφαρίνη, με τις στατίνες (φάρμακα για τη χοληστερόλη), με τις ορμονοθεραπείες και με πολλά άλλα φάρμακα.
Αντίστοιχα, το βότανο του Άη Γιάννη (βάλσαμο, σπαθόχορτο ή St. John’s Wort) μπορεί να μειώσει τη δράση φαρμάκων για:
- Την καρδιοπάθεια
- Την κατάθλιψη
- Τις μεταμοσχεύσεις οργάνων
- Την HIV/AIDS λοίμωξη
- Την αντισύλληψη
Αν, εξ άλλου, έχετε λοίμωξη και ο γιατρός θέλει να σας χορηγήσει αντιβιοτικό, τη δράση του μπορεί να μειώσουν ορισμένες βιταμίνες και συμπληρώματα. Το ασβέστιο και τα συμπληρώματα σιδήρου, λ.χ., ενώνονται με ορισμένα αντιβιοτικά, εμποδίζοντας την απορρόφησή τους. Έτσι όμως μειώνεται η ικανότητά τους να καταπολεμούν τις λοιμώξεις, λέει ο Dr. Goldman.
Τα παραδείγματα αυτά είναι απλώς ενδεικτικά. Υπάρχουν εκατοντάδες άλλες πιθανές αλληλεπιδράσεις φαρμάκων και άλλων σκευασμάτων. Και αναλόγως με το φάρμακο, οι συνέπειες από τις αλληλεπιδράσεις μπορεί να είναι πολύ σοβαρές.
Από τα παιδιά μέχρι τους ηλικιωμένους
Οι ειδικοί τονίζουν ότι η πλήρης ενημέρωση του γιατρού είναι απαραίτητη για όλες τις ηλικίες και σε όλες τις συνθήκες. Ο γιατρός π.χ. πρέπει να ενημερώνεται για το μουρουνέλαιο που δίνετε στο παιδί. Εξίσου σημαντικό είναι όμως να ενημερώνεται για την ηλικιωμένη που παίρνει καθημερινά αντιφλεγμονώδη, επειδή πονάει το γόνατό της. Ή για τον μεσήλικα που παίρνει μη συνταγογραφούμενα σκευάσματα για τις καούρες.
«Οτιδήποτε κι αν λαμβάνετε, από τις απλές βιταμίνες μέχρι ένα σκέτο βότανο, ένζυμο ή αμινοξύ, πρέπει να το ξέρει ο γιατρός σας», υπογραμμίζει ο Dr. Goldman. «Πρέπει να ενημερωθεί γι’ αυτό πριν προχωρήσει στη συνταγογράφησή του. Να θυμάστε ότι τα φάρμακα, συνταγογραφούμενα ή μη, δεν αλληλεπιδρούν μόνο μεταξύ τους, αλλά και με οποιοδήποτε άλλο σκεύασμα για την υγεία».
Φροντίστε λοιπόν να έχετε μαζί σας σε κάθε ιατρική επίσκεψη έναν κατάλογο με όλα τα σκευάσματα που καταναλώνετε. Και ιδανικά, αποφύγετε να αρχίσετε τη λήψη νέας βιταμίνης ή άλλου συμπληρώματος μετά τη συνταγογράφηση, εάν πρώτα δεν συμβουλευθείτε τον γιατρό σας.
Φωτογραφία: iStock